Mal día para pescar

Σκηνοθεσία: Álvaro Brechner
Παραγωγής: Spain / Uruguay / 2009
Διάρκεια: 100'

Η Ουρουγουάη μπορεί να μην έχει επιδείξει τίποτα αξιόλογο κινηματογραφικά τα τελευταία χρόνια, αλλά η ταινία του Álvaro Brechner δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητη. Η αφήγηση ακολουθεί μια ελαφρώς "πειραγμένη" μορφή του αρχετυπικού νουάρ, εμπλουτισμένη με νεο-western στοιχεία. Οι λάτρεις του είδους ίσως το βρείτε παραπάνω από ενδιαφέρον. Ωστόσο οφείλουμε να σας γνωστοποιήσουμε πως διατηρεί χαμηλούς τόνους παρά το φαινομενικά high mood της πλοκής.


Ο Orsini, ένας αυτοαποκαλούμενος "Πρίγκηπας", περιοδεύει σε πόλεις της Ν. Αμερικής παρέα με τον φίλο του Jacob van Oppen, πρώην παγκόσμιο θρύλο της πάλης, διοργανώνοντας στημένους αγώνες. Όταν φτάσουν στη μικρή πόλη της Santa Maria, τα πράγματα δεν εξελίσσονται όπως ακριβώς τα επιθυμεί ο κομπιναδόρος και απένταρος Orsini. Καθώς η όμορφη του χωριού "υποχρεώνει" τον μυώδη νεαρό αγαπητικό της να παλέψει με τον ξεπερασμένο θρύλο και να διεκδικήσει το πολυπόθητο οικονομικό έπαθλο. Ο Orsini αποτυγχάνει στο να δραπετεύσει αναίμακτα από την πόλη, υποκύπτοντας στο ασίγαστο πάθος για πάλη και δόξα του Jacob van Oppen, ο οποίος αδυνατεί πεισματικά να αποδεχτεί τις συνέπειες του χρόνου.


SPOILERS!
Ας κοιτάξουμε αναλυτικά το τρίο των πρωταγωνιστικών ρόλων. Ο Orsini είναι ένας πανούργος ιμπρεσάριος που στήνει κομπίνες εκμεταλλευόμενος το "πάθος" του φίλου του, αλλά και τον ενθουσιασμό του ανυποψίαστου κόσμου. Απ' την άλλη ο Jacob van Oppen είναι ένα κακομαθημένο παιδί. Επιζητεί την πάλη και την προγενέστερη δόξα ως αναπνοή, αδυνατώντας να αποδεχτεί το πλήρωμα του χρόνου. Και καπηλεύοντας τα φώτα του παρελθόντος, κατρακυλάει σ' έναν άσωτο βίο μαζί με τον φίλο του. Τέλος, η όμορφη του χωριού, η Adriana, διαπράττει άλλου τύπου "εγκλήματα". Όντας σε προχωρημένη εγκυμοσύνη, γλυκοκοιτάει το οικονομικό έπαθλο σε περίπτωση νίκης έναντι στον πρώην παγκόσμιο πρωταθλητή, το οποίο και προορίζει για την έγγαμη αποκατάσταση της. Και έτσι, στέλνει σχεδόν σε θυσία τον μυώδη φίλο της. Αγνοώντας πλήρως τις συνέπειες και επιδεικνύοντας παγερή αδιαφορία απέναντι του, υπνωτισμένη απ' το δέλεαρ του εύκολου χρήματος. Που όπως αποδεικνύεται καθόλου εύκολο δεν είναι.


Όπως διαβλέπουμε και οι τρεις ήρωες διαθέτουν όλα εκείνα τα στοιχεία που θα τους χαρακτήριζαν ως κακούς στη συνείδηση οποιασδήποτε κοινωνίας. Τι είναι όμως το καλό και το κακό, πέραν της "δικαστικής απόφασης" που προκύπτει από ένα σύνολο προαποφασισμένων και επινοημένων κανόνων που συνθέτουν τη στατική και συμβατική ηθική του κάθε τόπου-ανθρώπου; Ο Álvaro Brechner αρνείται να κοιτάξει τους ήρωες του υπό ένα τόσο ρηχό πρίσμα. Απαλλάσσεται εξ' αρχής απ' το ανώφελο -και ξεδιάντροπο εδώ που τα λέμε- παιχνίδι του χαρακτηρισμού. Αρνείται να θεωρήσει τις πράξεις των υποκειμένων ως αποτελέσματα και συνεπαγωγικά αρνείται να προβεί σε αμφιλεγόμενου τύπου "δικαστικές" κρίσεις-χαρακτηρισμούς. Αντιθέτως, κοιτάει βαθύτερα πίσω από τις πράξεις, κοιτάει τα κίνητρα που τις γεννούν. Και όλα αυτά τα κίνητρα που πυροκροτούν τις πράξεις των ηρώων, τελικά, προκύπτουν σχεδόν καταναγκαστικά απ' τη δομική υφή της ίδιας της κοινωνίας. Η Adriana είναι καταναγκασμένη να χρειάζεται χρήματα, όταν η κοινωνία την καταναγκάζει να παντρευτεί, καθότι εγκυμονούσα. Και ο γάμος, ως κοινωνικός θεσμός, καταναγκαστικά έχει αυξημένα κόστη. Σε παρόμοια συμπεράσματα θα καταλήξουμε αν αναλογιστούμε και τα κίνητρα των άλλων δύο πρωταγωνιστών. Έτσι, η ηθική του καλού και του κακού είναι ανήμπορη να μας παράσχει κάποια πληροφορία, αφού αγνοεί τα βαθύτερα και αδιόρατα κίνητρα του κάθε ορατού αποτελέσματος. Και αν καταναγκαστικά κάποιος ψάχνει για Θεούς και Δαίμονες, ίσως θα ήταν προτιμότερο να στραφεί στα σπάργανα της ίδιας της κοινωνίας και στα σωθικά της πραγματικότητας, οι οποίες γεννούν απ' τη σάρκα τους τα κίνητρα, που παράγουν τις πράξεις εκείνες που χαρακτηρίζουμε μυωπικά ως καλές ή κακές, στο τελευταίο και ορατό στάδιο του αποτελέσματος!


Έτσι το "Bad Day to Go Fishing" παρά την κατά έναν τρόπο ηθικόλογη πορεία του, απενεχοποιεί τους ήρωες του. Τους κοιτάει βαθύτερα, στο μέτρο του δυνατού. Και όλα αυτά με μια αξιόλογη σκηνοθεσία, αλλά και την εντυπωσιακή φωτογραφία του Álvaro Gutiérrez.
Βαθμολογία 7/10