Παρασκευή 16 Ιανουαρίου 2009

Revolutionary Road



Σκηνοθεσία: Sam Mendes
Παραγωγής: USA / UK / 2008
Διάρκεια: 119'


Ο Sam Mendes επιστρέφει στα γνωστά λημέρια του American Beauty. Βέβαια αυτή τη φορά θα εστιάσει πλησιέστερα στη γέννηση του προβλήματος του Αμερικάνικου όνειρου. Παρακολουθώντας ένα σχετικά νέο ζευγάρι, στο αρχικό στάδιο της αλλοτρίωσης, μέσα στην Αμερική του 1950. Το Revolutionary Road βασίστηκε στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Richard Yates.


Όσοι περιμένετε να δείτε στη μετά 11ετίας συνάντηση του Leonardo Di Cario και της Kate Winslet(η προηγούμενη ήταν στον Τιτανικό) την εκπλήρωση ενός ανεκπλήρωτου έρωτα, μάλλον θα πρέπει να στρέψετε αλλού τα βλέμματα σας! Εδώ, σύμφωνα με τις μαρτυρίες του περιβάλλοντος τους, η Kate Winslet και ο Leonardo Di Caprio συνθέτουν ένα αξιοζήλευτο ζευγάρι. Ωστόσο και οι δυο τους μοιάζουν παράταιροι στην τυπική μικροαστική κοινωνία. Η Kate Winslet νοιώθει εμφανώς μπουχτισμένη και αδρανής στη ρουτίνα του νοικοκυριού, ενώ ο Leonardo Di Caprio μοιάζει ευνουχισμένος στην αδιάφορη γραφειοκρατική εργασία. Έτσι, σχεδιάζουν από κοινού τη "δραπέτευση" στην πολιτισμικά υγιέστερη Ευρώπη. Συγκεκριμένα στη Γαλλία, αμφισβητώντας και την πάγια θεώρηση πως η ζωή σταματά με την έλευση των παιδιών. Τι γίνεται όμως όταν το χρήμα παρουσιάζεται εύκολο στη ζωή ενός εκ των δύο; Ο Sam Mendes θα σημαδέψει στον κομφορτισμό ως την απαρχή της αλλοτρίωσης. Θα κονταροχτυπίσει την αθωότητα του ονείρου με την "αγορασμένη ευτυχία", και μέσα από την παρατεταμένη σύγκρουση του ζεύγους θα θρυμματίσει για άλλη μια φορά την εικόνα του, παγκόσμιου πλέον, Αμερικάνικου ονείρου.

Το Revolutionary Road, όπως επίσης και το πρόσφατο Reader, μου δίνουν την ευκαιρία να κάνω την εξής παρατήρηση: Όλο και συχνότερα παρατηρούμε στα σενάρια την δραματουργική αξιοποίηση του off χρόνου. Συγκεκριμένα ο φιλμικός χρόνος μιας ταινίας διαχωρίζεται σε on και off. On χρόνος είναι η ιστορία που βλέπουμε στο πανί, ενώ off χρόνος αυτός που δε βλέπουμε. Για παράδειγμα off χρόνος είναι η παιδική ηλικία ενός ήρωα που σε κάποια ταινία τον παρατηρούμε μετά την ενηλικίωση του. Εδώ παρατηρούμε την ταινία να ξεδιπλώνεται με σημαντικές χρονικές ελλείψεις(για παράδειγμα λείπει ένα σημαντικό χρονικό διάστημα των πρώτων ετών του γάμου του ζευγαριού), οι οποίες ελλείψεις δεν εντάσσονται στα πλαίσια κάποιας αφηγηματικής οικονομίας. Αντιθέτως, ο Sam Mendes αφήνει την ελευθερία στον θεατή του, δίνοντας του κάποια απαραίτητα στοιχεία, να διαμορφώσει τα κενά χωρία. Επιτρέποντας έτσι στον off χρόνο να αλληλεπιδρά, πλέον ορατά, με τον on χρόνο, και κάνοντας τον αναπόσπαστο στοιχείο της δραματουργίας.


Μεγάλο ενδιαφέρον ως τέχνασμα έχει και η επιλογή του σκηνοθέτη να παρατηρήσει τη ζωή του ζεύγους και μέσα απ' το μικροαστικό περιβάλλον του. Για το οποίο η επιλογή της ξενιτιάς μοιάζει εντελώς αλλοπαρμένη και αντιμετωπίζεται ως κατακριτέα. Σαν μια μορφή παράνοιας. Η τρέλα που στο σύμπαν του Revolutionary Road οριοθετείται ως το απόβρασμα, ή μάλλον το περίττωμα αυτού του σάπιου κόσμου. Δεν είναι τυχαία η ύπαρξη ενός θεωρητικά τρελού(Michael Shannon), ο οποίος ρόλος αν και χρησιμοποιείται κάπως αβανταδόρικα, στρέφεται με οργή και αλήθεια κατά της μικροαστικής κοινωνίας. Άλλωστε η "τρέλα", στα πλαίσια αυτού του κενού και μάταιου κόσμου, μοιάζει με έκφραση ανώτερης πνευματικής οξύνοιας και ιδιοφυίας. Πνευματικής οξύνοιας που ξεσκεπάζει την σαθρότητα της αλλοτριωμένης ύπαρξης. Κάτι που φαίνεται και στα οργισμένα ξεσπάσματα του Leonardo Di Caprio, όταν αδυνατεί να αποδεχτεί την αλήθεια. Ο Di Caprio που παραδίδει μια σπουδαία ερμηνεία, φιλοδοξώντας να οπτικοποιήσει ολικώς την παράνοια του American Dream. Θα παρακολουθήσουμε επίσης μια εξαιρετική Kate Winslet στον μοναδικό ίσως αδιάφθορο ρόλο της ταινίας.


Το Revolutionary Road είναι μια ταινία που δεν υστερεί σε κανένα επίπεδο. Έχει στη διάθεση της ένα δυνατό soundtrack και μια ικανοποιητικότατη φωτογραφία. Ενώ το πρωτότυπο φινάλε ενδέχεται να σας αποζημιώσει. Η επιλογή του Sam Mendes να παρατηρήσει το ζευγάρι μέσα απ' τον κύκλο του, αποτρέπει εν μέρη το μελλοδραματισμό και δίνει βαθύτερες (ειρωνικές) διαστάσεις στο κατεστημένο μοτίβο αυτού του συμβατικού κόσμου.
Βαθμολογία 8/10



9 σχόλια:

dunno είπε...

κρίμα που η Winslet θα περιοριστεί σε ένα bafta μιας και οι ερμηνείες της συνέπεσαν στην ίδια κατηγορία.Kate κάνε χώρο για το όσκαρ....

W. είπε...

Αν και ο Μέντες έχει να ισοσταθμίσει το AMERICAN BEAUTY από... το AMERICAN BEAUTY, εδώ έκανε καλή δουλειά, και μάλιστα δεν το περίμενα. Βοήθησαν και οι παράδοξα σφιχτοδεμένοι ρυθμοί.

Γιώτα Παπαδημακοπούλου είπε...

Kioy θέλω να την δω και δεν με πάει ο άντρας μου... :(
Είδες ο κακιασμένος; :p

kioy είπε...

Πολύ ωραία η ταινία... Πολύ καλός ο Mendes, που μόνο στο Road To predition με απογοήτευσε και πολύ δυνατή ερμηνία από την kate(την οποία όμως πιότερο απέλαυσα στο Reader)...

@Γιώτα
Να πάτε να το δείτε... Εσύ υποχώρηση στο Reader, και μετά Revolutionary...

Ευχαριστώ άπαντες για τα σχόλια...

europanos είπε...

kioy, συμφωνώ σε όλα όσα λες εκτός από ένα: γράφεις: "Τι γίνεται όμως όταν το χρήμα παρουσιάζεται εύκολο στη ζωή ενός εκ των δύο;"

SPOILER - μη συνεχίζετε να διαβάζετε αν δεν έχετε ήδη δει την ταινία! *****************

Δε νομίζω ότι ήταν το χρήμα που μέτρησε στην αλλαγή της απόφασης του Frank (Di caprio). Ήταν οι φοβίες του ότι στην πραγματικότητα δεν έχει κανένα ταλέντο, δε θα βρει όσο κι αν ψάξει κάτι καλύτερο να κάνει στη ζωή του και εν πάση περιπτώσει είναι "κάπου στου δρόμου τα μισά" που να τρέχει τώρα σε περιπέτειες στην αλλοδαπή άνεργος! Το χρήμα ήταν απλά η δικαιολογία που πέταξε στη συζήτηση με τη Winslet.

Επίσης - ξανάμανα SPOILER ****************************
H April (Winslet) αυτοκτόνησε ή ήταν ατύχημα; Θεωρώ ότι έχει ιδιαίτερη σημασία αυτό το ερώτημα! Αν αυτοκτονούσε θα σήμαινε την ήττα της, αν ήταν ατύχημα, όπως πιστεύω προσωπικά, θα σήμαινε την αποφασιστικότητά της να χωρίσει τον Φρανκ και να κυνηγήσει το όνειρό της.
***************

kioy είπε...

Συμφωνώ μαζί σου για το χρήμα...

Σε καμία περίπτωση δε μοιάζει αυτοσκοπός. Ωστόσο ο κόσμος του "χρήματος", η μικροαστική συνέπεια, είναι αυτή που καλεί τον Di Caprio κατά τη γνώμη μου... Αυτό (μάλλον) θέλω να πω!

Τώρα για την April,
Πολύ μου αρέσει το ερώτημα σου...
Για μένα όμως ήταν αυτοκτονία.
Και το λέω, για τον τρόπο που μιλάει στο τηλέφωνο(σαν να αποχαιρετάει τα παιδιά). Αλλά και για το τελικό πλάνο, σαν το αποχαιρετιστήριο αντίο, στο δρόμο της Επανάστασης. Νομίζω πως αυτό το βαθύ πλάνο και το πέρασμα στο χρόνο, είναι στοιχεία πάνω σε αυτό, που πάντως επιδέχεται διάφορες ερμηνείες...

Γιώτα Παπαδημακοπούλου είπε...

Καλημέρα Kioy μου...
Λοιπόν, πήγα και την είδα χθες! Και μου άρεσε, αλλά ως ενός σημείου. Είχε κάποιες πολύ δυνατές κι έντονες στιγμές, όμως νομίζω ότι ο Mendes δεν τα πήγε τόσο καλά στο να προσαρμόσει την ιστορία στη δεκατία του '50.

Μοιραιος Χαρακτηρας είπε...

Καλή αλλά όχι αρκετή. Φαίνεται οτί στο επίπεδο των χαρακτήρων οι Αμερικάνικες παραγωγές υστερούν κατά πολύ σε σχέση με τις ευρωπαικές. Εν τέλει αυτό το μήνυμα σχετικά με την συντριβή του Αμερικάνικου ονείρου έχει χιλιοειπωθεί. Ίσως επίσης να φταίει οτί μια μεταφορά ενός βιβλίου στην οθόνη να είναι πλέον σχεδόν ακατόρθωτο.

Από μένα 6,5 στα 10.

kioy είπε...

Καλησπέρα καλή μου!
Δε θα διαφωνήσω στη σύγκρισή σου περί Ευρωπαϊκου και Αμερικάνικου. Ωστόσο κρατάω μια πισινή, όχι δώρο, επειδή εννίοτε ο Αμερικάνικος με αναγκάζει!

Τώρα σχετικά με το χιλιοειπωμένο, δε διαφωνώ. Αλλά αν το καλοσκεφτείς, όλα στον κινηματογράφο είναι χιλιοειπωμένα. Ως φόρμα αναπαράγει εικόνες και σκέψεις της ανθρωπότητας. Ακόμα και το "νέο" είναι ειπωμένο. Αν αναλογιστούμε πως γεννήθηκε στη μήτρα των προηγούμενων εμεπιριών της ανθρωπότητας.

Τέλος, το ζήτημα με τα βιβλία και τις ταινίες είναι πολύ μεγάλο. Συνήθως το κοινό έχει μια τελίως διαφορετική άποψη στο τι σημαίνει "επιτυχής μεταφορά". Για μένα δεν υφίσταται μεταφορά. Άλλα μεταγραφή. Κάτι που αναιρεί τις προσδοκίες να δω το βιβλίο στην οθόνη. Πάντως στην προκειμένη δεν το έχω διαβάσει το βιβλίο!

Την καληνύχτα μου...