Paprika

Σκηνοθεσία: Satoshi Kon
Παραγωγής: Japan/ 2006
Διάρκεια: 90'

Το Paprika, που αν δεν απατώμαι ήρθε στη χώρα μας μόνο ως dvd, είναι ένα animation(που καταρρίπτει τα στεγανά του όρου) σχεδόν προφητικό, που καταπιάνεται με την καθημερινά αυξανόμενη υποταγή του ανθρώπου στις μεγάλες δυνάμεις της εποχής. Την τεχνολογία και την επιστήμη.


Επιστημονικό Ινστιτούτο ψυχοθεραπείας έχει παράγει μια μηχανή, το Dc Mini, μέσω του οποίου μπορείς να εισβάλλεις και να επηρεάσεις τα όνειρα ενός άλλου, αλλά ίσως και πολλών άλλων μαζί. Όταν το Dc Mini πέφτει σε λάθος χέρια, και όταν η Τεχνολογία και η επιστήμη ορέγεται να υποδουλώσει τον κόσμο, ένα χαοτικά άναρχο σύμπαν κυριαρχεί. Ένα κράμα ονειρικών παραισθήσεων με λήμματα στέρεας πραγματικότητας. Αυτή την κατάσταση επιθυμεί να διορθώσει η Paprika, το υποσυνείδητο της Chiba, και η παρέα της. Η οποίοι μοιάζουν ως τα εναπομείναντα ανθρώπινα οχυρά, και η μάχη που θα δοθεί είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια μάχη μεταξύ καλού και κακού!


Ο κινηματογράφος, ως προς τη φόρμα του, ίσως αποτελεί ένα εξ ορισμού μέσω ψυχοθεραπείας. Από τη γέννηση του, και αξιοποιώντας τις απεριόριστες δυνατότητες, επιχείρησε να ρίξει φως στον ακόμα άγνωρο κόσμο της Ψυχολογίας. Ωστόσο τα πράγματα έχουν μείνει εξαιρετικά στάσιμα, πλην ορισμένων εξαιρέσεων(όπως του David Lynch). Ο Satoshi Kon εδώ, φλερτάροντας επικίνδυνα με το χαοτικά άναρχο cinema του Lynch, γεμίζωντας με εκτυφλωτικά πολύχρωμα και παράτονα σχήματα τα κάδρα του, και με εμφανή σουρεαλιστικά και εξπρεσιονιστικά δάνεια, υπογράφει μια βαθύτερη ξενάγηση στο συνειδητό και στο υποσυνείδητο τα οποία αντιπαραβάλλονται με αυτό που στεγνά ορίζουμε πραγματικότητα. Η αφήγηση είναι κινηματογραφικότατη και η μορφή του animation μοιάζει περισσότερο από ποτέ ως συνειδητή επιλογή. Καθώς, απ' όσα βλέπουμε στην οθόνη, μας γεννάται η βεβαιότητα πως ο Ιάπωνας δημιουργός θα μπορούσε να πραγματευτεί την ίδια ταινία και με πραγματικούς ηθοποιούς και σκηνικά.


"Δε σου φαίνεται ότι τα όνειρα και το Διαδίκτυο είναι παρόμοια; Είναι και τα δυο περιοχές όπου ξεθυμαίνουν οι καταπιεσμένες συνειδήσεις." Κάπως έτσι ξεκινάει η ταινία. Μόνο που στο internet τα πάντα είναι ελεγχόμενα. Στα όνειρα όχι! Το "Paprika" είναι τραυματικά επίκαιρο. Καταπιάνεται με την παρακολούθηση, τον έλεγχο και τη διαμόρφωση των ονείρων από εταιροπροσδιόριστες για το άτομο μονάδες. Πως μπορεί αυτό το θέμα να μην μας αγγίζει; Σε έναν κόσμο που η διαμόρφωση και η επιβολλή των ονείρων μας γίνεται εταιροπροσδιόριστα, μέσω της διαρκής μας έκθεσης στην τρομακτική κουλτούρα του lifestyle, των media και της οικονομικής αίγλης. "Η εμφύτευση ονείρων στα κεφάλια άλλων ανθρώπων είναι τρομοκρατία" ακούγεται χαρακτηριστικά. Και αν όλα αυτά μέχρι σήμερα γίνονται κάπως "έμμεσα", οι κεντρικές εξουσίες έχουν εκφράσει επαναλαμβανομένως τις επιδιώξεις τους για αμεσότερη παρεμβατικότητα. Οι κάμερες ασφαλείας οργώνουν πιθαμή προς πιθαμή τις πόλεις, ενώ η έλευση του περίφημου chip βρίσκεται στον δρόμο. Και αν ο ιδεαλιστής Satoshi Kon οριοθετεί τα ανθρώπινα όνειρα ως το τελευταίο οχυρό που έχει απομείνει σε αυτόν τον κόσμο της απάνθρωπης πραγματικότητας, τότε το ρομποτικά αυτοματοποιημένο μέλλον που μας ετοιμάζουν, επιφυλάσσει την οριστική νέκρωση του "ανθρώπου".

Και μέσα σε αυτό το σύμπαν, της μανιακής επιδίωξης για έλεγχο, ο Satoshi Kon δε θα μπορούσε να φερθεί ευγενικά στους υπαίτιους. Η τεχνολογία και η επιστήμη, τα δύο υπέρογκα μεγέθη της εποχής που συνεχώς ενοποιούνται. Η υπερβολική αυτοπεποίθηση που επιφέρουν τα επιτεύγματα οδηγεί σε μια ανεξέλεγκτη μανία. Η απόσταση του "κοινού θνητού" επιτρέπει στον μεταμοντέρνο τεχνολογικό κόσμο να γιγαντώνεται σαν παράσιτο ενάντια στο σύγχρονο άνθρωπο. Και τα όνειρα είναι καταδικασμένα σε πρόωρη καταστροφή. Σαν ένα είδος πρώιμης έκτρωσης που προηγείται όχι μόνο της κυοφορίας, αλλά και της σύλληψης. Ο Ιάπωνας δημιουργός θα καυτηριάσει υπαινικτικά και τον χώρο της πολιτικής. Έναν χώρο που φυτοζωεί και που ματαίως προσπαθεί να προσεταιριστεί τις εξελίξεις.


Αυτή η λοξοδρόμηση και η λυσσαλέα επιθυμία για έλεγχο των ονείρων των άλλων καυτηριάζεται με πολλούς τρόπους. Δεν είναι τυχαίο που σχεδόν όλα τα όνειρα που παρακολουθούμε στο "Paprika" καταλήγουν σε μια κινηματογραφική ταινία ή σε μια κινηματογραφική αίθουσα. Άλλωστε ο κινηματογράφος στην ιστορία του έχει δηλωθεί και ως η πατέντα μέσω της οποίας πολλοί άνθρωποι μοιράζονται το ίδιο όνειρο. Μόνο που στον σύγχρονο κόσμο της μεγαλομανίας δεν αρκεί αυτό. Καθώς ο κινηματογράφος και η Τέχνη δεν επιτρέπει ούτε ενθαρρύνει την κτητικότητα πάνω στα όνειρα και τον κόσμο των
άλλων.

Εν τέλη, το "Paprika" παρά το γεγονός ότι διαθέτει ορισμένες ανήλικες κορώνες, αποδεικνύεται ένα τρομακτικά προφητικό έργο και μια στιβαρή περιγραφή στη βαθύτερη ψυχολογία του σήμερα...
Βαθμολογία 9/10