Gran Torino

Σκηνοθεσία: Clint Eastwood
Παραγωγής: USA / Australia / 2008
Διάρκεια: 116'

Αειθαλής και παραγωγικός συνάμα, ο μεγάλος Clint Eastwood παραδίδει άλλη μια δυνατή ιστορία στο κινηματογραφικό κοινό. Ευαίσθητα επιμελημένη, χορταστικά κινηματογραφημένη και με το χαρακτηριστικό ανθρώπινο στίγμα του δημιουργού.


Σε μια κάπως πιο χαμηλών (εργατικών) ρυθμών γειτονιά της Αμερικής παρατηρούμε τις εκφάνσεις της σύγχρονης πολυπολιτισμικής κοινωνίας(μετριοπαθής μικροαστισμός, αύξηση Ασιατών μεταναστών, Αμερικάνικες-Κινέζικες συμμορίες, hip-hop culture, εκκλησιαστικά κατάλοιπα κλπ). Και συγκεκριμένα μέσα από τον κόσμο του Walt Kowalski(Clint Eastwood), ενός μοναχικού, ελαφρώς μισάνθρωπου και ρατσιστή ηλικιωμένου. Ο οποίος βασανίζεται ακόμα από αυτοκαταστροφικούς εφιάλτες, επίκτητους απ' την περίοδο της στρατιωτικής του θητείας στην Κορέα. Οι εφιάλτες αυτοί αντανακλώνται και στην αρνητική εξωστρέφεια του ήρωα. Ωστόσο, σύντομα τα στερεοτυπικά αρχέτυπα θα καταρριφθούν, ο ηλικιωμένος θα βρει μια δεύτερη νιότη μέσω των Κινέζων γειτόνων και θα αναπτύξει μια σχεδόν πατρική σχέση με τον πιτσιρικά Thao. Για τον οποίον θα χρειαστεί, στα πλαίσια μιας ευσυνείδητης και ιδιόκτητης ηθικής, να ζωστεί με τα άρματα του προστάτη πολυάριθμες φορές.


Το Gran Torino πρωτίστως είναι μια γερή γροθιά κατά της ιδεολολαγνείας που περιορίζει την ανθρώπινη νόηση-ύπαρξη. Όλοι σχεδόν οι ήρωες(και το σχεδόν το χρωστάω στη νεότερη των γενιών της απέναντι οικογενείας), είναι ενταγμένοι (συνειδητά και μη) σε κάποιο ιδεολογικό-ταξικό ρεύμα. Είναι όμως ο χρόνος ενιαίος και αδιαίρετος, μια θάλασσα άγρια, και πως στον αφρό των αλλεπάλληλων κυμάτων όρθιος να σταθείς μονάχος; Μεσοπέλαγα φρεγάτες και πλοιάρια σε δωροδοκούν ή σε λιντσάρουν(χαρακτηριστική η σκηνή με τα δύο αυτοκίνητα που πλαγιάζουν το μικρό) τάζοντας άνεση και ταϊζοντας τις ανασφάλειες σου, πυρπολώντας όμως τη μοναδικότητα σου. Μα αν απ' το τετράγωνο πλοίο αυτό το πλαστικό δε φουντάρεις για της απέραντης θάλασσας την αβεβαιότητα, αν απ' των ανθρώπινων πληγών σου την αλμύρα δεν ποτιστεί το δικό μου αίμα, τότε πως ο κόσμος μου και ο κόσμος σου θα γίνει ένας;


Ο Clint Eastwood σε αυτά τα ανθρώπινα πλαίσια, θα αφαιρέσει το πηδάλιο από τα χέρια των Κυρίων των καιρών μας. Για να πραγματευτεί με πιο τίμιους όρους το "καθεστώς" τις παγκοσμιοποίησης. Έτσι που οι πολιτισμικές διαφορετικότητες, ατομικές και συλλογικές, με τρόπο ελαστικότερο συνθέτουν το ένα. Το ένα που αποτελεί και τη σχηματισμένη καρδιά του Gran Torino. Όπου τα όρια μεταξύ ουσίας και τελετουργίας είναι παραπάνω από διακριτά. Της ουσίας ως παράγωγο της Ανθρώπινης σημασίας.

Εκπληκτικό και το κλείσιμο της ταινίας. Όπου ο Clint Eastwood αποκληρώνοντας την οικογένεια, ουσιαστικά καταβαραθρώνει τον θεσμό της. Γροθοκοπώντας ανελέητα τη μορφή της σχηματικής οικογένειας και καταδικάζοντας της ως πρωτόλεια μήτρα παραγωγής ιδεολογημάτων. Ως το εφαλτήριο της πολυστρωματικής κοινωνίας, που με λεπτούς χειρουργικούς μηχανισμούς αφαιρεί των άνθρωπο απ' τον εαυτόν του για χάρη κληρονομικών στερεοτύπων.


Θα μπορούσα να εναντιωθώ σε διάφορες αναπαραστάσεις του Καλιφορνέζου σκηνοθέτη. Ωστόσο κάτι τέτοιο θα ήταν ολέθρια διολίσθηση απ' το ανώτερο ουμανιστικό επίπεδο στο οποίο απευθύνεται. Τέλος, όσο και αν ο Eastwood υποδύεται έναν αποτυχημένο πατέρα, το Gran Torino έρχεται να συνυπογράψει -όπως και όλη τη φιλμογραφία του Clint- πως: Ακόμα και όταν μπουν οι τίτλοι τέλους, για όλους τους κινηματογραφικά λουόμενους πάντα θα υπάρχει ένας χώρος, σαν ανάσα τραχιά και τρυφερή συνάμα, που θα μας περιβάλλει με ιδιαίτερη πατρική φροντίδα...
Βαθμολογία 8/10