It`s a long Road

Σκηνοθεσία: Παντελής Βούλγαρης
Παραγωγής: Ελλάδα/ 1998
Διάρκεια: 97'


Σπονδυλωτή ταινία, μια από τις σημαντικότερες του Παντελή Βούλγαρη, που μέσα από τρεις εντελώς αυτόνομες και ανεξάρτητες ιστορίες πραγματεύεται την πορεία των ηρώων του μέσα στην αέναη κούρσα της ζωής. Η ανθρώπινη ζωή, ως τον τελειωτικό σταθμό της διαδρομής της, παραμένει πάντα εύθραυστη και ευάλωτη σε ένα άπειρο πλήθος διαδοχικών στιγμών. Αυτές οι στιγμές είναι μοναδική μονάδα μέτρησης του αδιάκοπα εμπρόσθια μεταβαλλόμενου χρόνου. Και ο πόνος είναι η μόνη συντροφιά καθώς η μοναξιά, σε σωματικό και κυρίως ψυχολογικό επίπεδο, επιβεβαιώνει το άτοπο της ταύτισης δυο ανθρώπινων ζωών, δύο τέτοιων διαδρομών.

Οι ιστορίες κατά σειρά εμφάνισης είναι οι: "Xαρώνειο νόμισμα", "H τελευταία νανόχηνα" και "Βιετνάμ". Στο πρώτο μέρος παρακολουθούμε την συνθλιτπική τροχιά ενός συντετριμμένου πατέρα που όπως σταδιακά αποκαλύπτεται έχει χάσει τον γιο του. Στο δεύτερο κομμάτι η αφήγηση ακολουθεί τέσσερις λάτρεις της φύσης, τέσσερις ζεστές και εύθραυστες ανθρώπινες φυσιογνωμίες, που σμίγουν με σκοπό την ανίχνευση της τελευταίας νανοχήνας στα μαγικά υγρά μονοπάτια του Έβρου. Τέλος, το τρίτο και σαφώς πιο τολμηρό μέρος, αποτελεί μάλλον μια πιο cult προσέγγιση ενός γκρεμισμένου γάμου μέσα από τον ελληνιστί νταλκά της μπουζουκοκατάστασης.

Το θέμα είναι κοινό. Ο πόνος, η συντριβή του ανθρώπου μέσα από τον ατέλειωτο δρόμο της ζωής. Η αδυναμία μας να χειριστούμε όσα συμβαίνουν. Ο πόνος που αποκτά αβάστακτες διαστάσεις όταν οι επιθυμίες μας καταρρακώνονται από την σφαίρα του απραγματοποίητου, του αδυνάτως πραγματοποιήσιμου που με τη σειρά του γρατζουνά τις πιο επίπονες ψυχικές μας νότες. Η ολοκληρωτική ανεξαρτησία των ιστοριών επιβεβαιώνουν την "οριζόντια" ενασχόληση του Βούλγαρη με το θέμα του. Έτσι το ασύμπτωτο τους, όπως είναι λογικό, επιφέρει μια αρρυθμία στο ύφος της ταινίας. Μια ανισορροπία που διαφαίνεται κυρίως από την ύπαρξη του τρίτου μέρους το οποίο λειτουργεί σε μια εντελώς διαφορετική υφολογική βάση.

Αλλά ας μιλήσουμε λίγο ξεχωριστά για τις επιμέρους ταινίες που θα μπορούσαν άνετα να αποτελούν τρεις ανεξάρτητες οντότητες. Στο χαρώνειο νόμισμα μεγάλο ενδιαφέρον αποκτά ο τρόπος διαχείρισης του filmikoυ χρόνου. Συγκεκριμένα η ταινία μοιάζει να μην έχει ούτε μια σεκάνς και να αποτελείται εξ ολοκλήρου από κοφτές και αυτόνομες σκηνές, διεκπαιρεωμένες από καλαίσθητα οπτικά πλάνα, που σταδιακά αποκαλύπτουν και λύνουν την ιστορία. Αυτός ο τρόπος κινηματογράφησης φτιάχνει μια πολύ συναισθηματική και μυστηριώδης ατμόσφαιρα, που καταφέρνει να κερδίσει τον θεατή παρά μια ευδιάκριτη αναπαραστατική αμηχανία.

Το δεύτερο μέρος αντίθετα θα λέγαμε ότι αποτελείται από τρεις σεκάνς, ίσως και αδικαιολόγητου μάκρους. Η σκηνοθετική επιμέλεια κινείται και εδώ στα ίδια αριστοτεχνικά επίπεδα ενώ η αναπαραστατική αμηχανία που αναφέραμε πριν, εδώ καταλύεται κυρίως με την ηχηρή παρουσία του πολύ καλού Θανάση Βέγγου. Και οι δυο ταινίες χαρακτηρίζονται από αργά πλάνα, και από μια κινηματογραφική φωτογραφία όπου μονοπωλούν τα μουντά χρώματα. Αντίθετα το τρίτο μέρος, το Βιετνάμ, κινείται σε εντελώς διαφορετικά κομμάτια. Τα μουντά χρώματα δίνουν την θέση τους στα τσουρουφλιστά σκούρα κατακόκκινα και οι λεκτικοί διάλογοι της πιάτσας των νυχτερινών μαγαζιών επισφραγίζουν το cult φόρεμα του Βιετνάμ Το θέμα σαφώς πιο ηχηρό, σκηνοθετείται με ανάλογο τρόπο χωρίς ωστόσο να αποφεύγονται κάποιες κλισέ συμβάσεις. Τελικά νομίζω πως αυτά τα υφολογικά σκαμπανεβάσματα των τριών ταινιών είναι που της στερούν μια πολύ υψηλότερη δυνητική απόδοση.


Σκηνοθετικά μεγάλη εντύπωση κάνει και η κινούμενη κάμερα, τα κινούμενα πλάνα του σκηνοθέτη που κατακλύζουν και τις τρεις ταινίες. Ακόμα και όταν τα υποκείμενα μένουν στάσιμα αυτή η αίσθηση της κίνησης υπαινίσσεται το πέρασμα του χρόνου, την μετάβαση από την μια στιγμή στην επόμενη σε αυτή την αδιάκοπη κούρσα της ζωής. Όλα είναι δρόμος. Τίποτα δε μένει στάσιμο. Και νομίζω πως ο Βούλγαρης βρήκε τον τρόπο να οπτικοποιήσει αυτή την καθολική δήλωση της ταινίας του. Ενώ μια ειδική αναφορά αξίζει και στη μουσική επιμέλεια των δυο πρώτων ταινιών την οποία υπογράφει ο εξαιρετικός Σπανουδάκης. Ωστόσο δεν μπορώ να πω το ίδιο και για το τρίτο μέρος, εκτός αν είστε δηλωμένοι λάτρεις του σκυλάδικου.

Για να κλείσουμε, το Όλα είναι Δρόμος είναι μια από τις καλές ελληνικές ταινίες των τελευταίων δέκα χρόνων. Ωστόσο διατηρώ τις επιφυλάξεις μου για το αν θα έπρεπε να παρουσιαστεί ως ενιαίο αυτό το τριαδικό ανθολόγιο ή αν θα έπρεπε η καθεμιά ταινία να αποτελεί μια ανεξάρτητη κινηματογραφική οντότητα.
Βαθμολογία 7/10

Παρακάτω η ταινία.