Ne touchez pas la hache

Σκηνοθεσία: Jacques Rivette
Παραγωγής: France / Italy / 2007
Διάρκεια: 137'

Όταν τα έργα σπουδαίων καλλιτεχνών συναντιούνται, άνευ σκοπιμοτήτων, έστω και άχρονα, τότε μπορεί να γεννηθεί μια σπίθα φωτός ακουμπισμένη στα χειρόγραφα της Τέχνης. Κάπως έτσι φαίνεται να γεννήθηκε και το "Ne touchez pas la hache" του αειθαλή Jacques Rivette, που όχι μόνο είναι βασισμένο, αλλά και εμπνευσμένο απ' την ομώνυμη νουβέλα (The Duchess of Langeais) του Honoré de Balzac.


Ένας στρατηγός(Guillaume Depardieu) αναζητάει απεγνωσμένα μια μοναχή(Jeanne Balibar) ανά την Ευρώπη. Το περιστατικό αυτό θα σταθεί αφορμή για να περιπλανηθούμε σε έναν φλογισμένο έρωτα που έχει προηγηθεί. Έναν έρωτα θεριεμένο που με βαθιές χαρακιές στιγματίζει το εσωτερικό ανάγλυφο των εραστών. Ο έρωτας στην πιο ακραία του μορφή, αυτήν της ανεκπλήρωτης υπόσχεσης! Μια ιστορία που τοποθετείται περί 200 έτη πριν, και ανασαίνει βαρέως την έκρυθμη εποχή της Γαλλικής Μεταρρύθμισης. Το κινηματογραφικό κείμενο ακολουθεί τα δύσβατα μονοπάτια που χάραξε ο Honoré de Balzac, παραθέτοντας μια ιστορία που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα απ' τα κλασσικότερα ερωτικά δράματα!


Πόσο δύσκολος είναι ο έρωτας σε αυτή την ιδιόρρυθμη περίοδο; Μια περίοδο που η βούληση του ατόμου μοιάζει απαγορευμένη και περιχαρακωμένη στα πλαίσια μιας επιβεβλημένης πρέπουσας κοινωνικής συμπεριφοράς. Η εκθαμβωτική δούκισσα Jeanne Balibar ενσαρκώνει χαρισματικά μια θηλυκή περσόνα της εποχής. Μια γυναίκα θελκτική, ποθητή και ερωτική. Η οποία ασφυκτιά μέσα στους τρόπους. Ο έρωτας, σαρκικός και παρορμητικός, είναι μια απαγορευμένη γεύση για αυτήν. Της επιτρέπεται να τον προκαλέσει, να τον ζωγραφίσει, να τον αισθανθεί. Απαγορεύεται όμως να τον αγγίξει και να τον εκφράσει. Ο προσφάτως αδικοχαμένος Guillaume Depardieu, παραθέτει μια αριστουργηματική ερμηνεία. Είναι το αρσενικό, που πέφτει "ανάσκελα" στην ερωτική παγίδα, στην υπόσχεση. Ονειρεύεται, αισθάνεται. Παραδομένος στο πάθος, στο πάθος που τυφλώνει. Κοινωνικά κατώτερος της Δούκισσας είναι ολοκληρωτικά υποταγμένος στις διαθέσεις της. Τα συναισθήματα κόντρα στο φαίνεσθαι της αριστοκρατίας. Η εποχή ανασταίνεται χαρισματικά μέσα απ' τους δεύτερους ρόλους. Οικογένειες, συγγενείς και φίλοι που αγωνιούν μόνο για την εικόνα. Αδιαφορώντας κατάκορφα για την ουσία και την αλήθεια των αισθημάτων. Ο Jacques Rivette δεν έχει ωστόσο καμία διάθεση να καυτηριάσει το συγκεκριμένο τοπίο. Υπάρχει ο έρωτας για τον λόγο αυτό. Ο έρωτας που χλευάζει επιδεικτικά τον άνθρωπο για την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να περιφρουρεί το "είναι" σε φόρμες και κανόνες. Ο έρωτας που αναποδογυρίζει τα πάντα, και η προσφάτως κυρίαρχη δούκισσα γίνεται έρμαιο σε συναισθημάτων που την παρασύρουν ανεξέλεγκτα στη θυελλώδη θάλασσα του αγαπητικού της. Και ο έρωτας πάντα εκεί, να χλευάζει τον άνθρωπο που αρνήθηκε αυτό τον χορό. Και το τέλος προμηνύει την (αυτο)καταστροφή σε αυτόν που φρονεί πως μπορεί να δαμάσει τα συναισθήματα του. Μα το τίμημα πάντα βαρύτερο για αυτούς που μένουν πίσω, για αυτούς που τα παράτησαν πρόωρα. Μεγάλο ενδιαφέρον, σε δεύτερο επίπεδο, παρουσιάζει και ο τρόπος που αποτυπώνεται η υπαινισσόμενη ερωτοτροπία μεταξύ των τάξεων. Σχέσεις μίσους και αγάπης που εναλλάσσονται ταχέως μέσα στο εγκόσμιο ανάκτορο της κοινωνίας.


Η κινηματογραφική γλώσσα του Jacques Rivette έχει τεράστιο ενδιαφέρον για άλλη μια φορά! Λιτή απλή και περιεκτική. Η κάμερα σε μακρά πλάνα και αργούς ρυθμούς σβαρνίζει επίπονα τους εσωτερικούς χώρους στο παλάτι της Δούκισσας, όπου πραγματοποιούνται κυρίως οι συναντήσεις των δύο. Αξιοποιεί λειτουργικά τους φυσικούς ήχους. Το τρίξιμο στο πάτωμα οι στεναγμοί στους λεπτοδείκτες εντείνουν τις στιγμές στον ανεκπλήρωτο έρωτα. Ο ποιητικός λόγος παρασύρει τον θεατή. Και δίνει στη σχέση των "ανέγγιχτων" εραστών τη χροιά ενός κλασσικού ερωτικού δράματος. Ένας λόγος, που σε συνδυασμό με τις αριστουργηματικές ερμηνείες, πέραν της εξωτερικής του ευγλωττίας, φωτίζει αχνά και σιωπηλά το εσωτερικό των πρωταγωνιστών που παραλύει στη σφαίρα του ανεκπλήρωτου. Ένα καζάνι φλογισμένο και γεμισμένο με εκρήξεις, παρορμήσεις, πάθη, συναισθήματα που χύνεται προκαλώντας εγκαύματα στην αριστοκρατική σάρκα των εραστών...

Παρ' ότι δεν πρόκειται για κάποια υπερπαραγωγή, αξίζουν τεράστια συγχαρητήρια σε όλη την καλλιτεχνική διεύθυνση. Καθώς τόσο η λιτή σκηνογραφία, τα πολυτελή κουστούμια και
το μακιγιάζ καταφέρνουν να αναβιώνουν με αξιοθαύμαστο τρόπο τον σφυγμό της εποχής. Σε μια ταινία, που αν αντέξεις, είναι φτιαγμένη για να σε παρασύρει...
Βαθμολογία 7/10