The Ballad of Jack and Rose

Σκηνοθεσία: Rebecca Miller
Παραγωγής: USA / 2005
Διάρκεια: 112'

Το "The Ballad of Jack and Rose" συγκέντρωσε αρνητικές κριτικές, τόσο σε εγχώρια όσο και σε παγκόσμια κλίμακα. Προσάπτοντας του κυρίως μια οξεία δραματικότητα και μια αβάσιμη χρήση του off χρόνου που προϋπάρχει του on. Προσωπικά βρήκα στο πόνημα της Rebecca Miller ένα ατόφιο διαμαντάκι του ανεξάρτητου Αμερικάνικου cinema. Με τη σκηνοθέτιδα να σπάζει και να αναποδογυρίζει τους προφανείς ακαδημαϊκούς κώδικες, έστω και χωρίς σαφή καλλιτεχνικό προσανατολισμό. Ενώ επίσης χτίζει μια μαγευτική μυστηριακή ατμόσφαιρα που πλανιέται πάνω από το κεφάλαιο των ανθρώπινων σχέσεων. Αν μπορούσα ωστόσο να καταλογίσω κάτι στην ταινία, αυτό θα ήταν η εργαλειακή μεταχείριση των β-ρόλων για την αποκλειστική φωτοσκίαση του πρωταγωνιστικού ζεύγους.


Το πρωταγωνιστικό δίδυμο συνθέτουν πατέρας και κόρη(Daniel Day-Lewis, Camilla Belle αντίστοιχα) μιας διμελούς οικογένειας. Ο Jack, ο πατέρας δηλαδή, είναι ένας πρώην χίπης που ζει σε ένα απέραντο κοινόβιο που έχει κληρονομήσει μαζί με πλούσια άλλα περιουσιακά στοιχεία. Αναπτύσσει ισχυρούς δεσμούς, όσον αφορά το συναισθηματικό επίπεδο, με την κόρη του Rose. Ωστόσο ο Jack ταράζεται όταν πληροφορείται πως πάσχει από μια ανίατη καρδιακή ασθένεια. Σπεύδει να αγοράσει, κυριολεκτικά, την παρουσία της ερωμένης του, μαζί με τα παιδιά της, στο σπίτι. Αγοράζοντας ουσιαστικά και μια δεύτερη οικογένεια για την κόρη του, ελαφραίνοντας έτσι και τον επικείμενο θάνατο του, καθώς η ζωή της Rose περιστρέφεται αποκλειστικά γύρω από αυτόν. Η Rose, ένα αθώο, ευαίσθητο και αυθεντικό αγρίμι, αρνείται να αποδεχτεί το "πείραμα" του πατέρα της, και οι ισορροπίες εντός του σπιτιού σείονται επικίνδυνα!


Το "The Ballad of Jack and Rose" θέτει πολύ σημαντικά ερωτήματα. Ένα από αυτά είναι το ακόλουθο: Ο ερχομός μιας ανίατης ασθένειας σε αναγκάζει να αλλάξεις τον τρόπο ζωής σου; Αν η απάντηση είναι καταφατική, κάτι τέτοιο μάλλον προδίδει πως ξόδευες αλόγιστα τον περασμένο σου βίο. Και πως τώρα επιζητείς την αμνηστία του παρελθόντος ως επιθανάτια γεύση. Σε παρόμοια θέση έρχεται και ο Daniel Day Lewis. Δεν είναι όμως η αναθεώρηση του παρελθόντος που τον αναγκάζει να αλλάξει ρότα. Είναι ένας φθαρτός και θνητός φόβος, που επιφέρει η σκέψη της μελλοντικής απουσίας του από την ζωή της μοναχοκόρης του. Και αφού δεχτεί τις γροθιές απάνω στις λοξοδρομημένες ράγες που διαλέγει, τότε σπαρακτικά θα κινήσει το τιμόνι προς τα πίσω. Έτσι για να περισώσει ότι δεν εχάθη.


Η σχέση του Jack και της Rose αποτελεί επίσης σημείο ορόσημο για έναν προβληματισμό για το περιεχόμενο της αγάπης σε προσωπικό επίπεδο. Άραγε είναι η αγάπη χειροπέδες; Οι χειροπέδες που ενώνουν αναπόσπαστα δυο άτομα; Όπου το ναυάγιο του ενός σημαίνει ταυτόσημα και τον βυθισμό του άλλου; Ή είναι η αγάπη τα φτερά εκείνα που δίνουν στον απέναντι τους ένα υψηλότερο αέρα ελευθερίας;


Η ασυνήθιστη σχέση του πρωταγωνιστικού δίδυμου, που θα κομπλάρει τους συντηρητικούς θεατές, λειτουργεί και σε δεύτερο επίπεδο. Όταν τα συναισθήματα σε μια ανθρώπινη σχέση υπαγορεύονται από τα εξωτερικά αξιώματα-ορίσματα, όπως πατέρας, κόρη, παιδικός φίλος, συνεργάτης κλπ, τότε οι ανθρώπινες σχέσεις δεν είναι παρά ξύλινες συναλλαγές. Οφείλεις να αφεθείς γυμνός στην αυθύπαρκτη έλξη των συναισθημάτων. Να τα αφήσεις να δημιουργηθούν εντός σου. Και να συμπληρώσουν τα κενά στην πρόσοψη του εσωτερικού σου κόσμου. Εκεί, ίσως τα πιο αλλόκοτα συμβούν. Μα αυτά τα αλλόκοτα δε θα γράφονται απ' το στεγνό μελάνι κάποιας δανεικής ηθικής. Αλλά θα αναζητούν τα χρώματα στο πορτραίτο της προσωπικής σου ολοκλήρωσης.


Στα σχέδια της Rebecca Miller είναι επίσης και ένα σχόλιο για τις οικονομικές συνισταμένες της εποχής. Κάπως ανολοκλήρωτο θα λέγαμε, αλλά με τίμιες προθέσεις. Από τη μία έχουμε την απομυθοποίηση και τον εξανθρωπισμό της (μάλλον) συμπαθούς φυσιογνωμίας του hippy και του boem ρεύματος. Με τον Daniel Day Lewis, που αντιπροσωπεύει το παραπάνω ρεύμα, να υποκύπτει σε εμφανής αδυναμίες αυτόδικου χαρακτήρα. Και από την άλλη, έχουμε την ολοφάνερη αποφυγή του λιβανίσματος και του εξορκισμού στον ούτως ή άλλως μη συμπαθή καπιταλισμό. Σε μια ταινία που οι διαφορετικές κουλτούρες συγκρούονται διαρκώς.

Για να τελειώνουμε, ακόμα και αν βρείτε το "The Ballad of Jack and Rose" στρυφνό και οξύμωρα δραματικοποιημένο, ακόμα και αν δε σας συνεπάρουν τα πάθη του, ακόμα και αν του καταλογίσετε ατέλεια, θα αποζημειωθείτε από το μουσικό κομμάτι και από τις συνολικές ερμηνείες του cast (Daniel Day-Lewis, Camilla Belle, Catherine Keener, Paul Dano). Ο Daniel Day Lewis ξεχωρίζει άλλη μια φορά σε έναν ιδιόρρυθμο και δύσκολο ρόλο. Ενώ και η 19χρονή, τότε, Camilla Belle δεν υστερεί καθόλου!
Βαθμολογία 8/10