Confessions of a Shopaholic

Σκηνοθεσία: P.J. Hogan
Παραγωγής: USA / 2009
Διάρκεια: 104'

Πριν πω οτιδήποτε άλλο οφείλω να ομολογήσω πως η ταινία δε μου άρεσε. Και δε μου άρεσε γιατί ακολουθεί τον γνωστό πλέον light, γλυκερό, videoclipίστικο αφηγηματικό τρόπο, εμπλουτισμένο με το εξυπνακίστικο χιούμορ των ταινιών της mainstream κινηματογραφικής βιομηχανίας. Ωστόσο, το Confessions of a Shopaholic έχει κάτι που το ξεχωρίζει από τις ταινίες της σειράς. Με αυτό το κάτι λοιπόν θα ασχοληθώ στο κείμενό μου, αγνοώντας τις επιμέρους θεματικές, όπως το love story κλπ.


Από ψυχολογικής άποψης δεν είναι αποτελεσματικό, ως προς την θεραπεία, να στέκεσαι δεικτικά-κατηγορηματικά σε ένα παθολογικό σύμπτωμα που μπορεί να εμφανίζεται σε ένα άτομο. Μια τέτοια στάση μπορεί να έχει επιδράσεις αντίθετες απ' τις επιθυμητές. Καθώς είναι πιθανόν να ενεργοποιηθούν αντανακλαστικοί μηχανισμοί τέτοιοι που θα δένουν αξεδιάλυτα το άτομο με την αρχική "εσφαλμένη" συμπεριφορά. Ο ενδεδειγμένος τρόπος για την εξάλειψη τέτοιων "εσφαλμένων" συμπεριφορών θεωρείται να οικιοποιηθείς και να προσεταιρισθείς την αδυναμία, να την παρουσιάσεις με έναν εν μέρη υπερβολικό τρόπο, ώστε το ίδιο το άτομο να αντιμετωπίσει κριτικά τα πάθη του. Μέχρι το στάδιο της ολοκληρωτικής χειραφέτησης. Τον παραπάνω τρόπο φαίνεται να έχει υιοθετήσει και το Confessions of a Shopaholic για την αντιμετώπιση ενός κραυγαλέου φαινομένου του καιρού μας, της καταναλωτικής μανίας. Ακολουθεί έναν "Αμερικάνικο" τρόπο αφήγησης για να απευθυνθεί σε ένα ευρύ κοινό, πιθανόν καταναλωτικό, και παρουσιάζει με ακρότητα καταστάσεις μανιακής κατανάλωσης. Προτρέποντας επί της ουσίας τον θεατή να συνειδητοποιήσει το άσκοπο της υπερβολικής κατανάλωσης και να ακολουθήσει την πρωταγωνίστρια στο απαραίτητο στάδιο της αποτοξίνωσης.


Πρωτού συνεχίσουμε θα ήθελα να αναφέρω μια φράση του Ίταλο Καλβίνο: "Περισσότερο και από τα πράγματα που κάθε μέρα κατασκευάζονται, πουλιούνται, αγοράζονται, ο πλούτος της Λεονίας μετριέται από τα πράγματα που κάθε μέρα πετιούνται για να δώσουν τη θέση τους σε καινούργια. Τόσο που κανείς αναρωτιέται αν το αληθινό πάθος της Λεονίας είναι πράγματι , όπως λένε, να απολαμβάνει καινούργια και διαφορετικά πράγματα, ή αν είναι μάλλον να αποβάλλει, να διώχνει μακριά της, να ξεφορτώνεται κάθε περιοδική μιαρότητα". Η ευκολία με την οποία αποχωριζόμαστε τα καταναλωτικά αγαθά καθρεφτίζει αν μη τι άλλο τη μηδαμινή πραγματική αναγκαιότητα τους. Η αγορά νέων πραγμάτων αποκτά μια υπερβάλλουσα φετιχιστική διάσταση. Και το άτομο παύει να προσδιορίζεται ως ύπαρξη από ανθρώπινους όρους. Αντίθετα καθορίζεται αποκλειστικά από τους όρους της αγοράς, αποκτώντας το χρίσμα του μανιακού καταναλωτή!


Κάπως έτσι η πρωταγωνίστρια μας (Isla Fisher) πάσχει απ' το σύνδρομο του μανιακού καταναλωτή. Συνεπαίρνεται απ' οτιδήποτε νέο και φανταχτερό (ένδυμα ή υπόδημα) κυκλοφορεί στην αγορά. Και ως υπνωτισμένη, φαλιρίζει διαδοχικά τις πολυάριθμες πιστωτικές της κάρτες, δημιουργώντας υπέρογκα χρέη. Μπορεί να μην αποχωρίζεται ποτέ την υπερπλούσια γκαρνταρόμπα της. Ωστόσο, καθετί παλιό τοποθετείται σε έναν νοητό κάδο αχρήστων, έτσι ώστε να δημιουργηθεί χώρος για τις καθημερινά φρέσκες παραλαβές της.

Ο P.J. Hogan θίγει τον καταναλωτισμό, έστω και με αυτή την ύπουλη διπλωματική εγκράτεια. Η δημιουργία προϊόντων έχει πάψει να αποσκοπεί στην κάλυψη των βασικών αναγκών. Αντιθέτως τα νέα προϊόντα αποσκοπούν στη δημιουργία νέων πλαστών αναγκών με γεωμετρική πρόοδο. Σαν ένα τρυπάνι που σκαλίζει χαοτικές τρύπες εντός του ατόμου. Το οποίο άτομο, χωρίς στέρεα πατήματα και εστερνισμένες αξίες, ματαίως, στρέφεται στην αγορά για δανεικά μπαλώματα.


Το Confessions of a Shopaholic μπορεί να ιδωθεί και ως μια soft περιγραφή της οικονομικής κρίσης των καιρών μας. Ενώ τέλος, δε θα μπορούσα να κλείσω το κείμενο με μια αξιομνημόνευτη ατάκα: "Your mother and I think that if the American economy can be billions in debt and still survive, so can you."!!! (Η μητέρα σου και εγώ νομίζουμε πως αν η Αμερικάνικη οικονομία μπορεί να επιβιώνει με δισεκατομμύρια χρέη, τότε μπορείς και εσύ.)
Βαθμολογία 4,5/10