Otac na sluzbenom putu

Σκηνοθεσία: Emir Kusturica
Παραγωγής: Yugoslavia / 1985
Διάρκεια: 136'

Η δεύτερη κινηματογραφική δουλεία του Emir Kusturica που θα τον κάνει γνωτό και πέρα απ' τα σύνορα της χώρας του. Η επιτυχία είναι ότι καταπιάνεται με ένα θέμα που αφορά αυστηρότερα την Γιουγκοσλαβία του 50, ωστόσο καταφέρνει να το κάνει από εθνικό θέμα, ένα άκρως ενδιαφέρον κινηματογραφικό δημιούργημα τοποθετημένο σε ευρεία ζώνη.

Η ταινία εξελίσεται στην κομουνιστική Γιουγκοσλαβία του Τίτο. Δίνεται η καταπίεση των ανθρώπων, με διωγμούς-θανάτους των αντοφρονούντων αλλά και με την καταπίεση του συναισθηματικού κόσμου των ανθρώπων μέσα απ' το αυστηρά ορισμένο πρότυπο της ζωής. Η παρακολούθηση, και η αμείλικτη εξουσία του κομουνιστικού καθεστώς στέκει πολλές φορές ο υποκινητής του δράματος αλλά και των μετά-δραμάτικων στοιχείων.
Αν όμως ο Emir Kusturica έμενε αυστηρά στην περιγραφή της τότε Γιουγκοσλαβίας θα μιλούσαμε για ντοκυμαντέρ. Η ταινία όμως μόνο ντοκυμαντέρ δεν είναι. Περιγράφει τα παραπάνω μέσα απ' το μόνο που μπορεί να 'ναι αυθεντικό σε μια κοινωνία, ένα 6χρονό παιδί, τον Μάλικ(Moreno D'E Bartolli).Και ο Μάλικ λοιπόν γίνεται το πρίσμα του δράματος. Μέσα απ' τις ασαφής του σκέψεις, μέσα από τις παιδικές του επιθυμίες, μέσα απ' τα αφθαρτά του μάτια. Για τον οποίο η καταπίεση του κομουνιστικού καθεστώτος είνα κάτι άυλο. Την βιώνει τόσο σε πρώτο επίπεδο ( αποχωρίζεται συχνα τον πατέρα του ο οποίος στέλνεται εξόριστος, δε μπορεί να έχει μια μπάλλα που τόσο επιθυμεί, δε μπορεί να ζήσει την παιδική ευτυχία-ανεμελία της ηλικίας του) όσο και σε δευτερεύων με το καταπιεστικό σύστημα να διαμορφώνει τις σχέσεις στο σπίτι του(κρυφές επιθυμίες, διάβρωση των ηθών απ' τους γονείς τους αλλά κυριότερα τον φόβο). Έτσι σε μια αυθόρμητη ενέργεια αντίδρασης παρουσιάζεται ως υπνοβάτης...

Μέσα απ΄την ταινία, τονίζεται η καταπίεση των συναισθημάτων. Με την οικογένεια να μπορεί να αφεθεί ελεύθερη μόνο με συνομωτικό χαρακτήρα. Καθρεπτίζεται η διάβρωση των ηθών, με τον Μέσα (Miki Manojlovic) αλλά και τους υπόλοιπους άντρες να υποκινούνται απ' την ηδονή χωρίς αναστολές για τις οικογένειες τους. Ενώ η μητέρα είναι ο εκφραστής της εσωτερικής καταπίεσης.

Το γύρισμα σε πολλά σημεία είναι ιδανικό. Όμως χαρακτηρίζεται από μια ασυνέχεια που θα κουράσει τον θεατή. Οι ερμηνείες από ηθοποιούς στα όρια της τότε Γιουγκοσλαβίας κρινονται τουλάχιστον επαρκής. Ωστόσο σε πολλά σημεία το δραματικό, μελλο-δραματικό ύφος είναι αδικαιολόγητα αυξημένο.

Η αναδεικτήρια λοιπόν ταινία του Βαλκάνιου σκηνοθέτη είναι άξια προς θέαση. Θα δώσει άριστα μια ατμόσφαιρα καταπιεστική, φοβισμένους ανθρώπους, φημωμένα συναισθήματα και διαβρωμένα ήθη μέσα από μια χαμένη αθωότητα. Χρησιμοποιώντας κυριως την ποιητική-ρεαλιστική αφήγηση και τους δραματικούς διαλόγους. Ωστόσο παρουσιάζει μια ασυνέχεια που της απαγορεύει να στεγάσει όλες της τις θεματικές ενότητες σε μια ολότητα.
Βαθμολογία 7/10