Ο Βασιλιάς

Σκηνοθεσία: Νίκος Γραμματικός
Παραγωγής: Greece / 2002
Διάρκεια: 130'

Βασιλιάς: Συνειρμοί παραμυθικής μυθολογίας αναδύονται αυτέγκλητα. Λαμπερά στέμματα. Αυτοκρατορίες. Μια σωρεία υπηκόων σύμφυτης υπακοής/υποταγής. Και ούτε καθ' εξής. Και να, μπροστά μας, πως οι τεχνητά κατασκευασμένες εικόνες των συγκεκριμένων αντιλήψεων παγιδεύουν τη νόησή μας! Και εδώ, στην ταινία του Γραμματικού, είναι οι συγκεκριμένες τεχνητές φοβίες περί αγνώστου, κοιτάσματα μιας αργόσχολα αυνανιζόμενης και απαίδευτης κλειστής κοινωνίας, που πνίγουν έναν νεοφερμένο ξένο. Έναν αλλιώτικο βασιλιά. Έναν βασιλιά που δεν προαυλίζεται στον κήπο του συγκεκριμένου μας. Έναν μεσσία ίσως;


Ο Βαγγέλης(Βαγγέλης Μουρίκης) αποφυλακίζεται! Αποφασίζει να χτίσει από την αρχή μια νέα ζωή στο πατρικό του. Έτσι δραπετεύει από την Αθήνα και τον πρότερο βίο της εξάρτησης. Η ζωή στην επαρχία μοιάζει μια κάποια λύση. Μόνο που τα πράγματα δεν είναι πάντα όπως μοιάζουν. Οι ανθρώπινες σχέσεις της επαρχίας ως ένα μύθευμα. Εκεί ο ήρωας καλείται να αντιμετωπίσει τη δυσκολία της προσαρμογής υψωμένη στο χυδαίο άτυπο νόμο αυτοδικίας της χωρικής κοινότητας. Μοναδικό αποκούμπι στην προσπάθεια επανένταξης, ειρωνικά και ουμανιστικά, είναι ένας αστυνομικός, μάλλον ο πιο καλογραμμένος ρόλος τον οποίο υποδύεται εξαιρετικά ο Μηνάς Χατζησάββας. Ο Γραμματικός θα παίξει μαεστρικά και με τον off χώρο. Τοποθετώντας στις σκιές ένα γεγονός έκτρωμα(καμένα δάση), που βαραίνει την κλειστή κοινωνία του χωριού και τη συσπειρώνει κάτω από μια ενιαία και χυδαία φορεσιά συγκάλυψης. Η οποία επιδεινώνει τους αντανακλαστικούς μηχανισμούς παραγωγής φόβων και προκαταλήψεων.


Με όπλο την πλοκή, η οποία ωστόσο λόγω των δεδομένων προσανατολισμών και του εκτενούς μήκους της κινδυνεύει να χαρακτηρισθεί σχηματική, ο Γραμματικός μας παρουσιάζει τις σάρκινες δυσκολίες του να αποτελείς διαφορετικότητα σ' έναν αφιλόξενο τόπο. Αφιλόξενος ο τόπος μας! Η επανένταξη ενός ανθρώπου αντί να υποβοηθείται, καταπολεμείται. Υπό το στενόμυαλο πρίσμα μιας κοινωνίας που αρνείται να αφουγκραστεί. Ζυμώνει εχθρούς. Κολλάει ταμπέλες. Σε μια κοινωνία νομικής ανισότητας. Σ' έναν πολιτισμό όπου το χριστιανικό κήρυγμα αγάπης έχει μετατραπεί σε κληρική γαργάρα αποχής. Άλλωστε το "Ο Βασιλιάς" θα μπορούσε, εκτός των άλλων, να ειδωθεί και σαν μια μεταφορά του "Ο Χριστός ξανασταυρώνεται", ή και σαν θρησκευτική αλληγορία, με κομβικότερη αναφορά το άνοιγμα των ουρανών του φινάλε.


Ο Γραμματικός κάνει μια σημαντική ταινία. Απλή και λιτή, ικανή να μιλήσει σ' ένα ευρύ κοινό. Η φόρμα υπερβαίνει κατά πολύ τον ακαδημαϊσμό. Με κοντινά υποκειμενικά πλάνα, ασταθείς λήψεις, και συνεχή κίνηση της κινηματογραφικής μηχανής. Ενώ και η μουσική του Θανάση Παπακωσταντίνου στέκεται ένα σημαντικό καταφύγιο δραματικοποίησης. Όλα αυτά μορφώνουν το "Ο Βασιλιάς": ένας κόσμος απάνθρωπης βαρβαρότητας, ένας κόσμος αηδιαστικός να τον περπατήσεις.
Βαθμολογία 6,5/10