The Company of Wolves

Σκηνοθεσία: Neil Jordan
Παραγωγής: England / 1984
Διάρκεια: 95'

Το "Μια φορά και έναν καιρό..." είναι μάλλον η πιο κατάλληλη φράση για να ανοίξουμε αυτό το κείμενο. Η ταινία του Neil Jordan αποτελεί μια ελεύθερη εκδοχή στο μύθο της κοκκινοσκουφίτσας, καθώς και μια ευρύτερη υπονόμευση στη λειτουργική της παραμυθοχώρας. Την κοκκινοσκουφίτσα εδώ υποδύεται η όμορφη Ροζαλί με το κόκκινο σάλι. Ο δράκος του παραμυθιού δεν είναι ένας λύκος, αλλά έναν λυκάνθρωπος. Υπάρχουν πολλοί του είδους του. Και η διασκευασμένη πλοκή εξελίσσεται σε μια κοινότητα χωρικών με συγκεκριμένες και στενές αντιλήψεις.


O Νeil Jordan θέτει το σπόρο εμφανέστατα: οι αντιλήψεις μας περί "καλού" και "κακού" είναι προδιαγεγραμμένες από την παιδική, ή καλύτερα βρεφική ηλικία μας. Συγκεκριμένα, μετά την κοπή του ομφάλιου λώρου, τόσο κατά το στάδιο που προηγείται της απογαλάκτωσης, όσο και κατά εκείνο που έπεται, χυμάνε πάνω μας παραμύθια-νανουρίσματα που εκτοξεύονται από ενήλικες γλώσσες. "Καλοί" πρίγκιπες και νεράιδες και τρομακτικοί "κακοί" ήρωες παρμένοι απ' το άγριο ζωικό βασίλειο εμφυτεύονται εντός μας. Εν αγνοία μας. Και κυριότερα, καλλιεργούνται αναντίδραστα. Γινόμαστε φορείς παραμυθιών. Οι αντιλήψεις μας διαμορφώνονται, ή καλύτερα (παρα)μορφώνονται. Η διαδικασία της ανάπλασης-ενηλικίωσης αποτελεί ένα επαναλαμβανόμενο στάδιο εσωτερικής βίας. Η λογική, το λίκνο της ανθρώπινης νόησης, υπαγορεύεται από χωνεμένους ορισμούς και ορόσημα. Των οποίων οι ρίζες εδρεύουν σ' έναν χρόνο που ήμασταν απόντες.


Έτσι και εδώ, ολόκληρη η χωρική κοινότητα με τις προκαθορισμένες αντιλήψεις μαίνεται κατά των λύκων. Λύκοι που όπως αποδεικνύεται αποτελούν ανθρώπινους ετερώνυμους. Ή καλύτερα, δεν υπάρχει λύκος και άνθρωπος. Η όψη μας είναι απλά ένα περίγραμμα, ρευστό και ευμετάβλητο, που συγκρατεί την εσωτερική μορφή/ουσία μας. Τα μάτια μας είναι οι προβολείς. Στο θεάμενο υποκείμενο αντανακλώνται οι αντιλήψεις, τα συναισθήματα και οι προκαταλήψεις μας. Αυτά δίνουν μορφή στο αλλότριο περίγραμμα, στην όψη. Για αυτό και η κοινότητα των χωρικών μορφώνει τα υποκείμενα σε ανθρώπους ή λύκους ανάλογα με το χρώμα των συναισθημάτων, των προδιαθέσεων και των προκαθορισμένων αντιλήψεων. Για να αγγίξεις την ουσία κάτω απ' το ευμετάβλητο περίγραμμα οφείλεις να απαλλαγείς από τις προχρωματισμένες αντιλήψεις σου. Να βαδίσεις γυμνός, με παλάμες γυμνές να ψαχνίσεις κάτω απ' τους παλιάτσους της αντανάκλασής σου. Την αντανάκλαση να κάψεις, ώστε να αγγίξεις την ουσία. Το The Company of Wolves είμαι μια εμβαθής αλληγορία που παρόμοια της συναντήσαμε και στα πιο πρόσφατο Bear's Kiss, αλλά και το Let the Right One In.

Ο Neil Jordan λοιπόν προκρίνει τη χειραφέτηση από τις προκαθορισμένες αντιλήψεις που μας συντροφεύουν από τη βρεφική ηλικία. Αφορίζει το ανούσιο των επιγραφών στις πλάτες των επιθέτων. Επιζητεί την ελευθερία. Σύμμαχος του ο έρωτας. Μόνο στον έρωτα τα πάντα είναι αβέβαια. Η λογική υπονομεύεται, εγκαταλείπει. Η ουσία των πραγμάτων επαναπροσδιορίζεται. Οι προκαταλήψεις είναι απούσες. Τα δεσμά και οι περιορισμοί φλέγονται. Η παρόρμηση και το αυθόρμητο συναίσθημα σημασιοδοτεί τα πάντα, ή καλύτερα στερεί τη σημασία τους. Έτσι και ο φακός του σκηνοθέτη εστιάζει στο ερωτικό παιχνίδι. Τόσο στη χημεία του πρωταγωνιστικού διδύμου, όσο και στη γενικότερη αισθητική. Η οποία βρέχεται από ερωτισμό. Διάχυτος στο έντονο μακιγιάζ των νεαρών κορασίδων. Όπως και στην ευρύτερη "αφροδισιακή" κινηματογράφηση.


Πριν κλείσουμε οφείλουμε να σας ομολογήσουμε πως αυτό το κινηματογραφικό κομψοτέχνημα χρηματοδοτείται από υπέρογκα δάνεια της cult κουλτούρας και της ταινίας τρόμου, έστω και αν το τεχνολογικό άγουρο είναι εμφανές. Η έντονη χρήση της μουσικής σε συνδυασμό με τη συχνή παρεμβολή εμβόλιμων πλάνων φτιασιδώνουν μια μυστηριώδη έκφραση απειλής, μορφώνοντας έτσι μια σκοτεινή και gothic αισθητική. Που ενδέχεται να συνεπάρει τους λάτρεις(και να απογοητεύσει τους αντιδεάτες), ανεξαρτήτως της εξαίρετης αλληγορίας που ποτίζει τη ραχοκοκκαλιά της ταινίας.
Βαθμολογία 8/10