Tous les matins du monde

Σκηνοθεσία: Alain Corneau
Παραγωγής: France/ 1991
Διάρκεια: 115'

Η αγάπη, η θλίψη, ο πόνος, ο έρωτας, ο θάνατος, ο λυγμός, η ολοκλήρωση είναι όλα τα αγνά χρώματα που στους φακούς του Alain Corneau συνθέτουν έναν πελώριο ύμνο για τη ζωή. Ένας άφθαρτος κόσμος ανασύρεται απ' τα έγκατα της ψυχής και ξεχύνεται στα εγκόσμια, υπερβαίνοντας κάθε μεταφυσική θεώρηση, αγγίζοντας την αιωνιότητα και ανασταίνοντας "Όλα τα πρωινά του κόσμου".

Ο καθηγητής Sainte Colombe(Jean-Pierre Marielle) υπό το βάρος της συζυγικής απώλειας αφιερώνει εαυτόν στην Τέχνη του. Τη βιόλα! Και μαζί παρασύρει και τις δυο μονάκριβες κόρες του. Οι ευγενικές ψυχές δεν έχουν ανάγκη ευγενικούς τρόπους. Απέχουν απ' τις γλοιώδης κολακείες. Ο Sainte Colombe θα αρνηθεί τις βασιλικές τιμές, την δόξα, τον χρηματικό πλούτο και θα επιλέξει τη μοναχική ζωή. Σε μια παράγκα, στη μέση ενός ακατοίκητου δάσους. Μόνη συντροφιά οι κόρες του και η ολοκληρωτική παράδοση στην Τέχνη του. Όχι την Τέχνη της γοητείας, αλλά αυτήν που αναδύει το νόημα της ύπαρξης και συνθέτει τον πιο ακριβή ορισμό της ζωής. Ο Sainte Colombe θα αρνηθεί από μαθητή του ακόμα και τον ταλαντούχο Marin Marais(Gérard Depardieu). Ο Marin Marais δεν είναι μουσικός, είναι διασκεδαστής. Φτιαγμένος για τη δόξα και τις τιμές των παλατιών.


Το "Όλα τα πρωινά του κόσμου", δεν είναι απλά μια ονειροπόλα ταινία, έχει πλήρη συναίσθηση του περιβάλλοντος του. Και θα κάνει μια πολύ χρήσιμη αναφορά σε αυτό, στο γάμο, στην αριστοκρατία κλπ. Είμαστε πέρι στα 1600-1700. Επίσης θα επισημάνει τη διαφορά μεταξύ καλλιτέχνη και διασκεδαστή. Ο δεύτερος είναι πλασμένος για τις εγκόσμιες χαρές, για τη δόξα και για την επικράτηση των αντιπάλων του. Όμως ο Corneau δεν θα κατασπαταλήσει πόρους και ενέργεια σε μια στείρα περιγραφή της κοινωνίας. Το θέμα του είναι ο καλλιτέχνης, ο γνήσιος της Τέχνης εκφραστής. Ο καλλιτέχνης έχει διαλέξει μοναχικό δρόμο. Η Τέχνη για αυτόν είναι αναγκαιότητα ύπαρξης, είναι ο εσωτερικός κόσμος που ζητά έκφραση, που ζητά να μεταπλάσει την πραγματικότητα και να της δώσει τα εσωτερικά του γνωρίσματα. Ό,τι δε μπορεί να λεχθεί και ό,τι δε μπορεί να εκφραστεί. Ένας αθέατος κόσμος, μια ακατοίκητη γη που ανασταίνεται από τις πιο καυτές φλόγες. Αυτές που διατηρούν άφθαρτα και άθιχτα τα μονάκριβα του καλλιτέχνη.

Μια μουσική που καθηλώνει. Ήχοι που μεθούν και εκλύουν τα συναισθήματα. Όμως τι είναι η μουσική, τι είναι οι νότες για τον Saint Colombe; Δεν είναι παρά το μέσο. Όπως για κάθε πραγματικό καλλιτέχνη, οι οποίοι είναι εξαφανισμένο είδος, το εκάστοτε πεδίο δημιουργίας. Σε αυτό χωράει ο θάνατος, η αγάπη, το ερωτικό χάδι ενός πινέλου, ο ανέκφραστος λυγμός, ο χορός της βροχής. Όλη η ζωή, όλες οι ελπίδες που γέννησαν όλες του κόσμου οι χαραυγές. Ένα ασύλληπτο αίσθημα ολοκλήρωσης επισφραγίζει το βαθύτερο της ύπαρξης νόημα. Ένας κόσμος που μένει άφθαρτος όσο η ψυχή του καλλιτέχνη παραμένει αμόλυντη, απομακρυσμένη απ' την επίγεια διάβρωση. Ένας κόσμος που επιζητεί διέξοδο μέσα απ' τη λάβα των παθιασμένων συναισθημάτων. Και εκεί ό,τι πραγματικά υπήρξε ανασταίνεται. Και αγγίζει την αιωνιότητα...


Ο θεατής είναι τυχερός, γιατί εκτός των μοναδικών μουσικών ακουσμάτων θα βιώσει και την τελειότητα της φωτογραφίας. Η συμβατική κινηματογράφηση δε χωράει στο λεξιλόγιο του Alain Corneau. Και με λιτότητα θα συνθέσει κάδρα που μοιάζουν να δημιουργήθηκαν ως θέματα ιδιαίτερης εικαστικής ευαισθησίας. Το κάδρο, ως ένας άλλος καμβάς ζωγραφικής σε ελαφρώς παγωμένες εικόνες, προσδίδει μια λεπτή αίσθηση αγιότητας στα πρόσωπα και στις στιγμές. Μια όχι ωραιοποιημένη αγιογραφία, αλλά μια εξωτερικοποίηση των αθέατων εσωτερικών ζωών. Ατόφιες, φιλτραρισμένες μέσα απ' την ταπεινότητα τους. Και όλα αυτά σε μια ταινία αναμφίβολου αισθητικού κάλλους. Όπου και οι ερμηνείες αλλά και τα σκηνικά αποδίδουν στο μέγιστο μια ταινία εποχής.

Ορισμένες ταινίες αποτελούν μια μέγιστη εμπειρία ζωής. Πως θα μπορούσα να μην συμπεριλάβω το "Tous les matins du monde" σε αυτές; Ένα πραγματικό κόσμημα, ένας ύμνος στην υπό εξαφάνιση και αδιόρατη ανθρώπινη Τέχνη, μια ωδή στη ζωή... Ένα τραγούδι για τον άνθρωπο που νιώθει άβολα στις χορτασμένες και αλλοιωμένες ματιές.
Βαθμολογία 10/10