Τετάρτη 10 Μαρτίου 2010

The Hurt Locker


Σκηνοθεσία: Kathryn Bigelow
Παραγωγής: USA / 2008
Διάρκεια: 131'

Ένας μεγάλος θεωρητικός του σινεμά, ο Αντρέ Μπαζέν υποστήριζε τη ρεαλιστική αισθητική του Κινηματογράφου. Αυτό βασίζεται στην πεποίθησή του πως: "η φωτογραφία, η τηλεόραση και το σινεμά, αντίθετα με τις παραδοσιακές τέχνες, παράγουν εικόνες της πραγματικότητας αυτομάτως, με ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση. Αυτή η τεχνολογική αντικειμενικότητα συνδέει την κινούμενη εικόνα με τον παρατηρούμενο φυσικό κόσμο. Ένας μυθιστοριογράφος ή ένας ζωγράφος πρέπει να παρουσιάσουν την πραγματικότητα αναπαριστώντας τη με τη χρήση κάποιου άλλου μέσου –δηλαδή με τη γλώσσα και τις χρωστικές ουσίες. Η εικόνα του κινηματογραφιστή, από την άλλη μεριά, είναι στην ουσία μία αντικειμενική καταγραφή τού τι πραγματικά υπάρχει. Καμία άλλη τέχνη, πίστευε ο Bazin, δεν μπορεί να είναι τόσο περιεκτική στην παρουσίαση του φυσικού κόσμου. Καμία άλλη τέχνη δεν μπορεί να είναι τόσο ρεαλιστική, στην πιο στοιχειώδη σημασία της λέξης."


Αν και οι παραπάνω ισχυρισμοί σε πρώτο επίπεδο μοιάζουν στέρεοι, το Αμερικάνικο σινεμά τους καταρρίπτει δίχως άλλο. Άραγε, πόσο θα μπορούσε μια κινηματογραφημένη σκηνή να παρουσιάσει ΤΗΝ πραγματικότητα, και όχι απλά μια πραγματικότητα, από τη στιγμή που οι σκηνές υλοποιούν ένα συγκεκριμένο σενάριο; Δηλαδή ένα γραπτό κείμενο, και όχι την απτή πραγματικότητα, αλλά μια μορφοποιημένη αναπαράσταση πραγματικότητας; Και παραθέτω όλα τα παραπάνω ως εισαγωγή, για να επιχειρηματολογήσω για τη στρέβλωση της πραγματικότητας που επιφέρει το "The Hurt Locker". Μιας ταινίας που περνάει τον εαυτό της, μεταξύ άλλων, και για ένα ρεαλιστικό ντοκουμέντο. Τελικά, ίσως ο κινηματογράφος είναι απλά το μέσο της ψευδαίσθησης. Αφού λόγω της ρεαλιστικής του φύσης, δίνει αληθοφανή υφή σε επινοημένες και ανυπόστατες πραγματικότητες. Και ακριβώς εκεί κρίνεται ο ρεαλισμός του. Όχι στο κατά πόσο ο φιλμικός χρόνος είναι αληθής, αλλά στο κατά πόσο θα μπορούσε να αποτελεί μια μίμηση της πραγματικότητας.


Η πραγματικότητα του "The Hurt Locker" όμως, αφού αναφέρεται σε βιωμένο/υπαρκτό χρόνο(πολεμικές επιχειρήσεις στο Ιράκ), κρίνεται εκ των προτέρων ως ανυπόστατη. Επί της ουσίας πρόκειται για έναν προπαγανδισμό της χρησιμότητας των Αμερικάνικων επιχειρήσεων στον Ιρακινό χώρο. Ας περάσουμε όμως στα μέσα της προπαγάνδας της Kathryn Bigelow. Η Kathryn Bigelow αν και αναφέρεται σε μια πολύ ευρεία κατάσταση(παρουσία Αμερικάνικων στρατευμάτων στο Ιράκ), με υπέρογκο πολιτικοκοινωνικό background, επιλέγει ως on χώρο να εστιάσει στις επιχειρήσεις μιας, επί της ουσίας, τριμελούς αποστολής Αμερικάνων στρατιωτών. Ο off χώρος, πολιτική, θάνατοι, φύση εχθροπραξιών, καταδικάζονται σκοπίμως και εξοργιστικά στην ανυπαρξία. Ενώ, εμείς εστιάζουμε αποκλειστικά στους τρεις στρατιώτες(William James,JT Sanborn,Owen Eldridge). Η αποστολή τους ντύνεται με έναν υπερβολικό ειρηνιστικό χαρακτήρα, και με αποκορύφωμα τον WIlliam James παρατηρούμε μια υπέρμετρη ανθρωπιστική ευσπλαχνία προς τους Ιρακινούς. Και δεδομένης της μονομερούς μας εστίασης, υπογείως αναγράφεται ένα συλλογικό ειρηνιστικό ιδίωμα στην ταυτότητα των Αμερικάνικων στρατευμάτων. Από την άλλη, η περιγραφή του Αραβικού πληθυσμού είναι εντελώς αόριστη και προσχηματική. Όπου υπάρχουν Άραβες αναφέρονται με εξωφρενικά γενικόλογο και απαρέγκλιτο τρόπο ως τρομοκράτες. Δίνοντας την εντύπωση μιας καθολικής τρομοκρατικής ταυτότητας στο συνόλου των Αράβων. Και όλα αυτά τα κεντάει η 59χρονή σκηνοθέτιδα κυρίως με ένα σενάριο που ποντάρει στη συναισθηματική εμπλοκή του θεατή.


Η βάση της ταινίας, όπως καταδείξαμε, είναι προπαγανδιστική. Ωστόσο θα 'ταν άδικο να μην αναγνωρίσουμε στο "The Hurt Locker" τον σφυγμό στο μοντάζ, καθώς και την ένταση που αναδίδει η κάμερα στο χέρι. Ο θεατής θα βρει επίσης ανά τα φιλμικά λεπτά δυνατούς οπτικούς συμβολισμούς. Με αποκορύφωμα τη ματωμένη σφαίρα πριν τη χρησιμοποίησή της. Αν και συνήθως, ως προς την ποιότητά τους, οι συμβολισμοί εξυπηρετούν την προαναφερθείσα προπαγάνδα. Αρκεί όμως το σφιχτό μοντάζ και η συγκροτημένη σκηνοθεσία για να σώσουν την παρτίδα; Η απάντηση δίνεται στην παρακάτω παράγραφο.

Παρά τις αδιαμφισβήτητες σκηνοθετικές ικανότητες της Kathryn Bigelow, ως φιλμουργός υποκύπτει σ' ένα παιδαριώδη σφάλμα. Ο κινηματογράφος πολλάκις έχει χαρακτηρισθεί ως το σταυροδρόμι των Τεχνών. Υπό την έννοια ότι είναι το σημείο συνάντησης σχεδόν όλων των τεχνών(φωτογραφία, ζωγραφική, υποκριτική, λογοτεχνία κλπ). Όμως ως σημείο συνάντησης, νοείται η αρμονική συνένωση των λοιπών τεχνών που απαρτίζουν την κινηματογραφική εικόνα και όχι απλά η συνάθροισή τους. Όμως, η βραβευμένη σκηνοθέτιδα, έχοντας υπ' όψιν τη σφιχτή αισθητική της εικόνας, υιοθετεί μια λογική ανάλαφρων-πομπώδη-Αμερικανοποιημένων διαλόγων, που αποσκοπούν στην μαλθάκωση του κλίματος της σινεθέασης. Ομοίως πράττει και με τις λοιπές διαστάσεις που απαρτίζουν την φιλμοκατασκευή της. Και έτσι, αντί για αρμονική συνένωση έχουμε μια αυξομειωτική συνάθροιση, που σμπαραλιάζει κάθε υπολειπόμενη αίσθηση ενότητας της ταινίας.


Για να κλείσουμε το κείμενο, το "The Hurt Locker" ίσως σας ανταμείψει αν καταφέρετε να ξεπεράσετε αλώβητοι το προπαγανδιστικό στάδιο και τους προσχηματικούς κόμπους που αφήνει η μυθοπλασία. Άλλωστε υπό μια (αφελή) σκοπιά, θα μπορούσε να ήταν απλά μια αθώα πολεμική επιχείρηση στο Ιράκ. Η οποία σαν κινηματογραφική αφήγηση διακρατεί άπταιστο εσωτερικό ρυθμό, και μια συγκρατημένη, για τα Αμερικάνικα δεδομένα, προσέγγιση.
Βαθμολογία 4/10


22 σχόλια:

zisis είπε...

Πιστεύω ότι οι αμερικανοί δημιουργοί νοιάζονται μόνο για το κοινό τους που, κακά τα ψέματα, είναι αρκετά αφελές. Έτσι αναγκαζόμαστε και μεις να δούμε αυτήν την ταινία (και πολλές άλλες) από αυτή την αφελέστατη σκοπιά: "οι καλοί αμερικανοί που πήγαν στο Ιράκ για να φέρουν την ειρήνη"! Αυτό είναι το λυπηρό συμπέρασμα, δηλαδή πώς παρατηρούν τον κόσμο οι ματαιόδοξοι αμερικανοί.

Chris Z. είπε...

Δεν μπορώ να καταλάβω πως πιστεύετε ότι η ταινία μιλάει για τους καλούς αμερικάνους που κάνουν αυτά που κάνουν. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο. Ο πόλεμος είναι ναρκωτικό, μια θανάσιμη εμμονή. Και όπως ένας ναρκομανής δεν μπορεί να απολαύσει την αληθινή ζωή, έτσι και ο πρωταγωνιστής έχει μάθει να αγαπάει τις βόμβες και δεν μπορεί να ξεφύγει από αυτό, κατά συνέπεια παραμένει αποξενωμένος και αποκομμένος από την ζωή εκτός πολέμου. Αν κρατήσεις την αρχική δήλωση του Chris Hedges και τα τελευταία 5 λεπτά, αφαιρώντας τα διεκπεραιωτικά ενδιάμεσα 120, τότε βλέπεις το νόημα της ταινίας. Αλλά για να το αντιληφθείς, δεν πρέπει να την δεις ως μη αμερικάνος ενάντια σε έναν υποκριτικό πόλεμο (πράγμα καθόλου εύκολο) γιατί τότε το έχασες. Η ταινία πάει με τα νερά των στρατιωτών, μόνο και μόνο για να τους ζητήσει να γυρίσουν πίσω. Γιατί αυτός ο πόλεμος δεν έχει καμία διαφορά στις επιπτώσεις του από όλους τους υπόλοιπους και νομίζω όλοι συμφωνούμε σε αυτό. «Οι καλοί αμερικανοί που πήγαν στο Ιράκ για να φέρουν την ειρήνη» αλλά δεν πρόκειται να την φέρουν ποτέ διότι και οι ίδιοι έχουν πέσει θύματα της ίδιας προπαγάνδας που διαχωρίζει τους «καλούς» από τους «κακούς». Με καταλαβαίνετε?

Penelopi είπε...

Θα συμφωνήσω απόλυτα με τον Chris. Δεν είναι καθόλου τυχαία η αναφορά από το πρώτο κιόλας λεπτό της ταινίας, της φράσης οτι ο πόλεμος είναι ναρκωτικό, η πρώτη ίσως φορά που δίνεται μια "ταμπέλα" στην έννοια πόλεμος αλλά είναι τόσο αναγκαία προκειμένου να αποδοθεί η ουσία του. Tαυτιζοντάς το με κάτι πιο γνώριμο στον μέσο άνθρωπο ερχόμαστε λίγο πιο κοντά στο να κατανοήσουμε τι γίνεται στην άλλη όχθη την ίδια στιγμή που εμείς κοιμόμαστε ήσυχοι με τους πατεράδες και αδελφούς μας δίπλα μας.

Zisi θα διαφωνήσω απόλυτα μαζί σου. Άλλο αφέλεια και άλλο καταπίνω αμάσητο ότι μου προσφέρουν. Επίσης είναι πολύ εύκολο για εμάς που δεν έχουμε ιδέα τι σημαίνει πόλεμος να παρακολουθούμε τέτοιου είδους ταινίες καθήμενοι αναπαυτικά στο σπίτι μας και να τους βλέπουμε να "παίζουν πόλεμο". Όμως τόσα χρόνια δεν τους έχουμε μάθει; οι αμερικάνοι μια γάτα κατεβάζουν απ το δέντρο και το εξελίσουν σε μια ηρωική πράξη στις ταινίες τους (άρα και στην πραγματική τους ζωή) δεν θα ηρωποιήσουν τις πράξεις πολέμου; (η οποία θα συμφωνήσω πάλι με τον Chris δεν υπάρχει στη συγκεκριμένη ταινία). Έτσι είναι αυτός ο λαός, ο οποίος όλως τυχαίως, προχωράει, εξελίσσεται, είναι χρόνια μπροστά σε άπειρα πράγματα και δεν διστάζει να κάνει αυτό που σκέφτεται πράξη και να τολμήσει όπως η Kathryn Bigelow.
Και αυτό το τελευταίο φυσικά ήταν επιτηδευμένο για να μοιραστώ μαζί σας την απίστευτη χαρά μου που μια γυναίκα κερδίζει το oscar σκηνοθεσίας για μια πολεμική ταινία, στα μάτια μου είναι το νέο μου ίδαλμα! Μεγάλο κατόρθωμα να είσαι όμορφη, έξυπνη, τολμηρή, ταλαντούχα και να κερδίζεις τον σεβασμό των αντρών. Και να είσαι στ' αλήθεια όμως όλα αυτά όχι μπούρδες...

Chris Z. είπε...

Διαβάζοντας ξανά το κείμενό σου ανακάλυψα το εξής παράδοξο. Ενώ στην αρχή αναφέρεσαι στους ισχυρισμούς του θεωρητικού όσον αφορά την κινηματογραφική απεικόνιση της πραγματικότητας σε ένα φυσικό χώρο/κόσμο, στην συνέχεια πατάς επάνω στο γραπτό κείμενο(σενάριο) στο οποίο βασίζεται μια ταινία για να τους καταρρίψεις, μετακινώντας όμως ουσιαστικά την ευθύνη στο ίδιο το Hurt Locker. Όμως, όπως η συγκεκριμένη ταινία δεν μπορεί να παραστήσει την πραγματικότητα γιατί στην ουσία βασίζεται επάνω σε ένα γραπτό κείμενο (το οποίο με την σειρά του βασίζεται στις εικόνες του μυαλού οι οποίες όμως τροφοδοτούνται από….τον πραγματικό κόσμο), έτσι και όλες οι υπόλοιπες ταινίες δεν μπορούν να είναι ρεαλιστικές. Άλλο όμως η φυσική πραγματικότητα στην οποία αναφέρεται ο θεωρητικός (το σχήμα ενός μήλου, ας πούμε) και άλλο η πραγματικότητα που κρύβεται πίσω από αυτό (ποιανού είναι το μήλο). Εκεί ο καθένας, σε κάθε τέχνη δίνει την δική του αλήθεια, την δική του ερμηνεία. Οπότε άλλο η υλική πραγματικότητα και άλλο κάποιο ψέμα για το οποίο κατηγορείς ουσιαστικά την ταινία. Και κάτσε να περάσω τώρα και στο Hurt Locker, το οποίο παρεξήγησες.

Για ποιο λόγο θα πρέπει ο off χώρος να καταδικάζεται εξοργιστικa(!) στην ανυπαρξία? Το λες και μόνος σου, «υπογείως αναγράφεται ένα συλλογικό ειρηνιστικό ιδίωμα», δήλωση η οποία από μόνη της δείχνει ότι δεν εστιάζει μεμονωμένα σε μια ομάδα, αλλιώς πως το κατάλαβες? Να σε ρωτήσω επίσης που είδες μια συλλογική αναφορά στους άραβες ως τρομοκράτες γιατί εγώ δεν είδα κάτι τέτοιο κάπου. Φυσικά και η περιγραφή των υπολοίπων λαών είναι αόριστη γιατί πολύ απλά η ταινία είναι αμερικάνικη. Αυτό όμως δεν την κάνει προπαγανδιστική όπως λες, πράγμα που σημαίνει ότι όλος ο ισχυρισμός σου δεν στέκει. Και τώρα μπορείς να ξαναδιαβάσεις το παραπάνω μου σχόλιο και να τα συνδυάσεις.

Όλα αυτά δεν τα λέω για να σε βγάλω λάθος και άκυρο, αν και εδώ έχεις δει λάθος την ταινία, αλλά για να μπορέσεις και εσύ να την απολαύσεις γιατί το ξέρω ότι σου αρέσει να απολαμβάνεις τις ταινίες. Άλλωστε με ξέρεις πως πεισμώνω όταν διαφωνώ με κάτι και πόσο αναζητώ και απολαμβάνω αυτές τις συζητήσεις. Όπως και να έχει όμως, το Hurt Locker είναι μια καλή ταινία.

Συγνώμη για την κατάχρηση του χώρου.

Την καλησπέρα μου…

kioy είπε...

@zisis
Συμφωνώ με όσα λες. Ασφαλώς ακι το Hurt Locker δεν είναι η μοναδική ταινία της απλουστευικής δικαίωσης.

Αναρωτιέμαι αν οι Αμερικάνικη παραγωγή ενδιαφέρεται όντως για το κοινό της; Ή για το δικό της θησαύρισμα που περνάει μέσα από την οδό του κοινού της; Ή τελικά είναι το ίδιο;

Καλό βράδυ!

kioy είπε...

@Penelopi
Ασφαλώς! Ο πόλεμος είναι ναρκωτικό λέει η Bigelow, θα φύγουν τα στρατεύματα απ' το Ιράκ έλεγε ο Ομπάμα...
Και; Το τι λες τι αξία έχει αν δεν το πληρώνεις με τη ζωή σου; Και η ζωή σου στην προκειμένη, με την ιδιότητα του σκηνοθέτη, είναι η ταινία.

Για το ναρκωτικό του πολέμου, δεν είπε, έδειξε-έσταξε-παρέθεσε, ο Kubrick με το Full Metal...

Για την ευκολία μας δε θα διαφωνήσω καθόλου. Τι τραγικό να βλέπεις αντιπολεμικές ταινίες μέσα στα σινεμά που μυρίζουν ποπ κορν. Και ως θεατές να να συνωνυμούμε με μπανιστηρτζίδες που λέμε το μακρύ και το κοντό μας εκμεταλλεύοντας την εξωφρενική απόστασή μας;
Ακόμα πιο τραγικό, θεωρώ, όμως ταινίες που (σκοπίμως) συντηρούν την απόστασή μας...

Τώρα για τη σκηνοθέτιδα, δε θα μπορούσε ποτέ να αποτελεί προσωπικά να αποτελεί λόγο σεβασμού προς το γυναικείο φύλο, το οποίο και θαυμάζω... Ή μάλλον ψεύδομαι. όταν εισβάλω κάτω απ' τα μόρια της επιφάνειας μου είναι εξαιρετικά δύσκολο να διαχωρίσω αρσενικό με θηλυκό...

Καληνύχτα.

kioy είπε...

@Chris Z.
Έρχομαι διαβάζοντας το κείμενό σου, ώστε να 'χω και πιο πλήρη άποψη για το τι θέα έχει η ταινία στο μπαλκόνι που κατοικεί η ενδοΰπαρξή σου.

Παρεξήγηση α: Δε μετακινώ την ευθύνη στο Hurt Locker. Οικουμενικός στοχασμός είναι αυτός με το σενάριο. ΑΠλά το σενάριο του Hurt Locker αποτελεί αντιπροσωπευτικό παράδειγμα στρέβλωσης της πραγματικότητας.

Ασφαλώς δεν αγνοώ ότι ο αγαπημένος μου Μπαζέν μιλάει για τη μορφή της πραγματικότητας που εξομοιώνεται στο μορφότυπο του φυσικού γυρίσματος. Όντως εγω αναφέρομαι στο περιεχόμενο της πραγματικοητας. Όχι για να τον καταρρίψω. (Ακατάρριπτη και πολύ σημαντική η σεινεισφορά του ως μελετητής και θεωρητικός του κινηματογράφου.) Αλλά ως ερώτημα: κατά πόσο μια αδιαμφσηβήτητα φυσικά αναπαριστώμενη πραγματικότητα εχει νόημα, όταν το έσω του μορφότυπού της προκύπτει από ένα συγκεκριμένο σενάριο, που αναπόφευκτα έχει χρησιμοποιήσει ένα μεταβατικό μέσο(συγγραφή) για να αποτυπώσει το πραγματικό;

Συγνώμη αν το κείμενο μοιάζει δογματικό. Οι προθέσεις μου ήταν να φαίνεται "ανοικτά" προβληματιστικό.

Στα υπόλοιπα τώρα που λες. Δε λέω ότι ο off χώρος πρέπει να καταδικάζεται. Το αντίθετο. Αλλά ότι η σκηνοθέτιδα επιλέγει να τον καταδικάσει στην ανυπαρξία, παρακολουθώντας αποκλειστικά την αποστολή των τριών. Η οποία υποσυνείδητα (αφού είναι οι μόνοι που βλέπουμε) περνούν ένα ειρηνιστικό ύφος στην όλη αποστολή.

Για τους Άραβες τώρα, δεν υπάρχει ούτε ένας ανθρώπινος ήρωας που να μη μπλέκεται με τρομοκρατική δράση. Και αν η Bigelow ήθελε να κρατήσει τα προσχήματα, όπως ρεαλιστικά δείχνει τον σοκκαριστικό άνθρωπο-βόμβα των Αράβων τρομοκρατών. Το ίδιο ρεαλιστικά θα έπρεπε να πατήσει την Αμερικάνικη σκανδάλη προς τον καμικάζι, και όχι να τον εκμεταλλευτεί ως σεναριακό πάτημα ανάδειξης της ανθρώπινης ευσπλαχνίας του πρωταγωνιστή-Αμερικάνου στρατιώτη.

Αλλά με έκανες και μίλησα ευθέως και φτηνά για την ταινία, πράγμα που δε θέλω!

Δε διαφωνώ πως η ταινία μπορεί να προκαλέσει πολεμικό αντιαίσθημα σ' έναν καλοπροέραιτο Αμερικάνο θεατή. Μπορεί όμως επίσης να εφησυχάσει τον στρατόκαυλο Αμερικάνο θεατή. Το θέμα είναι πως επενέργεί στον θεατή-λευκό χαρτί που οφείλει να εκμηδενίσει τις προυπάρχουσες παραδοχές του, για να εκτεθεί απροκατάληπτα στην ταινία. Για να βιώσει τον κόσμο του δημιουργού... Γιατί προφανώς, έχοντας συγκεκριμένες ιδεολογίες-παραδοχές κλπ πριν τη θέαση της ταινίας, θα οδηγηθούμε στον καταληκτήριο τόπο των προδιαγραφών μας. Το θεμα είναι ποιος ο άχωρος τόπος του ταξιδιού, όταν απαλλαγούμε απ' τους δεσμοφύλακες της σκέψης μας... Και χωρίς να θεωρώ πως προσωπικά έχω φτάσει σ' ένα τέτοιο επίπεδο θεατή, πιστεύω πως η θέα του μπαλκονιού σου απέχει από αυτόν τον άχωρο τόπο.

Εκτιμώ την ανάγνωση και τα σχόλια σου. Και κυρίως την ενέργεια που έδωσες στο κείμενο μου, αντιπαραβάλλοντας το με το θετικό βίωμα της "αποκάλυψης" της δικής σου σινε-θεατικής εμπειρίας.

Στην υγεία των παθιασμένων συζητήσεων!

zisis είπε...

Έπρεπε να συμπληρώσω ότι αν αφήσεις στην άκρη τα όποια ιδεολογικά συμπεράσματα, παρακολουθείς στο "Hurt Locker" ένα καλοφτιαγμένο θρίλερ με το περιτύλιγμα της πολεμικής ταινίας.

Chris Z. είπε...

Αγαπητέ, θα σου απαντήσω σε όλα όσα σε έπεισαν για τις προθέσεις τις ταινίας σε 1 παράγραφο.

Οι τρεις πρωταγωνιστές περνούν ένα ειρηνιστικό ύφος στην όλη αποστολή γιατί αυτό πιστεύουν ότι κάνουν, ότι πήγαν εκεί για να φέρουν την ειρήνη. Επίσης, όλοι οι μη αμερικάνοι χαρακτήρες που παρουσιάζονται ως ύποπτοι, στα μάτια των στρατιωτών είναι. Το ότι η Bigelow μιλάει λέγοντας αυτά που οι στρατιώτες (ή ακόμα και το «αφελές κοινό» όπως λέτε) πιστεύουν, κάνει την ταινία ακόμα πιο ρεαλιστική. Και στη συνέχεια τους δείχνει με το δάχτυλο ότι και οι ίδιοι έχουν πέσει θύματα παρουσιάζοντάς τους τις επιπτώσεις. Ο ρεαλισμός που λες ότι λείπει όμως, υπάρχει στο σχόλιο βόμβα όταν εκτελείται ο άραβας (ή ό,τι άλλο) τραυματίας κατ’ εντολή του αμερικάνου αξιωματικού, περίπου στην αρχή.

Ευθέως μίλησες, ναι, φτηνά όμως όχι σε καμία περίπτωση και απορώ γιατί το λες αυτό. Την έχεις παρεξηγήσει τελείως την ταινία.

Zisis, καλοφτιαγμένο θρίλερ ήταν αυτό που σκέφτηκα την πρώτη φορά που το είδα. ;)

Ανώνυμος είπε...

Προσωπικά η ταινία μου άρεσε αν και δεν διέκρινα κανένα ιδιαίτερο αντιπολεμικό μήνυμα. Σίγουρα παίζει ρόλο το πόσο υποψιασμένος είναι ο κάθε θεατής αλλά μηνμου πείτε ότι 16χρονα πιτσιρίκια στις ΗΠΑ ή και αλλού που ολημερίς σκοτώνουν κακούς στο playstation εξέλαβαν κάποιο αντιπολεμικό μήνυμα. Προσωπικά πιστεύω το ακριβώς αντίθετο ότι συνέβη. Μάλλον θα πανηγύριζαν στην τελευταία σκηνή.

Η ταινία προφανώς μου άρεσε ως "καλοφτιαγμένο θρίλερ με το περιτύλιγμα της πολεμικής ταινίας" που λέει ο Ζήσης και επειδή στις αμερικάνικες παραγωγές μπορώ πλεόν να κάνω στην άκρη την όποια προπαγάνδα και στρέβλωση της πραγματικότητας (κάτι που δεν μπορώ να κάνω σε μία ταινία για τον ελληνικό εμφύλιο).

Όσο για το αν σκηνοθετεί γυναίκα ή άντρας και το αν μία ταλαντούχα γυναίκα ξεχωρίζει σε ανδροκρατούμενο χώρο δεν έχει καμία σημασία, με αφήνει αδιάφορο κοιτάω μόνο την ταινία.

Πάντως δεν είναι και το Ράμπο ρε kioy νομίζω ότι ήσουν πολύ αυστηρός, εκτός αν θεωρείς ότι πλασσάρεται διαφορετικά οπότε είναι πιο ύπουλη... Προσωπικα΄δεν θα έφτανα μέχρι εκεί.

Penelopi είπε...

zamuc, είναι κομματάκι δύσκολο να σου απαντήσει ο οποιοσδήποτε στην ερώτηση για το εάν 16χρονών παιδιά, στην μακρυνή αμερική θα πανυγήριζαν, εκτός και εάν ζει εκεί μερικά χρονάκια και έχει εμπεριστατωμένη άποψη γι αυτό το θέμα. Η ταινία επίσης δεν απευθύνεται σε τέτοιες ηλικίες (άσχετα εάν την βλέπουν ενώ δεν είναι για την ηλικία τους) οπότε ποιον θα ενδιέφερε το αποτέλεσμα μιας τέτοιας πιθανής έρευνας;
Ο οποιοσδήποτε άνθρωπος που σπάει το "κατεστημένο" ξεχωρίζει αρκεί να έχουμε τον χρόνο να δώσουμε την προσοχή στην προσπάθεια που κάνει. Η σκηνοθεσία είναι ψυχολογία και θέλει δουλειά και κότσια να μπεί μια γυναίκα στην ψυχολογία του πολέμου...και των αντρών :)
kioy, λατρεύω σχόλιο σου στην τελευταία παράγραφο,για τα μόρια της επιφάνειά σου!perfect!

καλό βράδυ boys ;)

kioy είπε...

Καλησπέρα παιδία.

Ευχαριστώ για το πέρασμά σας και τη συμπλήρωση. Εν ολίγοις να απαντήσω στον Chris ότι δε βρίσκω κανένα foul σε όσα λες... Θα μπορούσε να είναι αυτή μια κάποια ανάγνωση. Γιατί είναι ευσταθή τα θεμέλια που την υποστηρίζεις. Μόνη άρνηση στην αποτύπωση του αξιωματούχου Αμερικάνου, καθώς και του ιατρού(ή ότι άλλο) που ήταν πολύ προσχηματικοί και αβανταδόρικοι ρόλοι... Εννοείται πως αν δω την ταινία απ' την πλευρά της τοποθέτησής σου ανεβαίνει στην εκτίμησή μου,
αλλά όπως λέει και ο φίλτατος zamuc δεν βλέπω κανένα αντιπολεμικό μύνημα.

Και προς τον zamuc, προφανώς με όσα γράφω τη θεωρώ πιο ύπουλη από το Ράμπο. Αλλά όπως λέω και στο κείμενο, αν ξεπεράσεις τη σκοπίά της προπαγάνδας, και την αναντιστοιχία λόγου-εικόνας πρόκεται για μια αρκετά καλή ταινία. (Το πρώτο, δηλαδή τα περί προπαγάνδας, σαφώς και είναι ευμετάβλητα και εξαρτώμενα της οπτικής σου ματιάς).

Ευχαριστώ άπαντες για την ανάγνωση...

Ανώνυμος είπε...

Πηνελόπη σίγουρα δεν λέω με βεβαιότητα τι θα κάνουν τα 16χρονα στην Αμερική, κάνω μία υπόθεση μπορεί και να έχω λάθος. Το σε ποιον απευθύνεται η ταινία το καθορίζει το κοινό και όχι ο δημιουργός ή κάποις άλλος. Συνεπώς μπορεί τα 16χρον α να μην την δουν καθότι Rated R αλλά πιστεύω (και πάλι χωρίς να είμαι βέβαιος) ότι το βασικό κοινό της θα είναι 18-23.

Όσο για το περί γυναλικας κτλ δεν διαφωνώ απλά λέω πως κρίνω την ταινία ως έργο χωρίς να μου προκαλεί συμπάθεια ή αντιπάθεια το ποιοσ βρίσκεται πίσω από αυτήν. Τα ίδια θα έλεγα αν ήταν του Κάμερον ή του Κόπολα ή του Στόουν ή του Βούλγαρη. Για να στο πω πιο απλά αν εσύ δίνεις ένα + στο Hurt Locker επειδή είναι γυναίκας είσαι λάθος κατά τη γνώμη μου.

theachilles είπε...

Φίλε μου, νομίζω ότι σε αυτήν την περίπτωση είσαι λάθος. Δε διαφωνώ με όσα λες στο κείμενό σου - γνωρίζεις άλλωστε που στέκομαι σχετικά με την πολιτική δυναμική του κινηματογράφου - όμως αυτά που γράφεις είναι "άκυρα" και "άκαιρα" με την εν λόγω ταινία. Για να μην παρεξηγούμαι (κ στο κείμενο της Μαριάννας θα με διαβάσεις αναλυτικά) δεν βρήκα στην ταινία κάτι το σπουδαίο ή το αξιοσημείωτο. Να σου πω την αλήθεια διαφωνώ με την αισθητική της κιόλας. Όμως, το Hurt Locker έχει έναν συγκεκριμένο στόχο που κατά τη γνώμη μου για λίγο δεν πετυχαίνει, αλλά αξίζει συγχαρητήρια για την απόπειρα και μόνο. Δεν είναι λίγο πράγμα η απόρριψη του ακαδημαϊκού αφηγηματικού μοντέλου για την ανάδειξη του πολέμου ως θανάσιμο ναρκωτικό. Δεν μπορείς να κατηγορείς ότι δεν παρουσιάζει ολοκληρωμένα τον αραβικό πληθυσμό - μα δεν ασχολείται με αυτόν, ούτε προσποιείται ότι το κάνει. Γενικώς, νομίζω ότι εδώ απογοητεύτηκες γιατί δεν είδες όσα θα ήθελες να δεις στην ταινία και εν τέλει την καταδίκασες για όσα πραγματικά δίνει. Αλλά μια ταινία είναι αυτό που είναι, όχι αυτό που θα θέλαμε να είναι. Ελπίζω να μη γίνομαι παρεξηγήσιμος απέναντί σου, Γιώργο. Νομίζω ότι το φιλμ χρήζει επανεκτίμησης από πλευράς σου.

Penelopi είπε...

Και πολύ καλά κάνεις zamuc και δεν επιρρεάζεσαι από το ποιος βρίσκεται πίσω από την κάμερα και για να σου πω την αλήθεια,τη συγκεκριμένη ταινία πρώτα την είδα και μετά ανακάλυψα πως είναι γυναίκας!Οπότε το + μου θα το δώσω ναι, απλά θα το δώσω σ΄αυτήν για το τόλμημά της και όχι για το αποτελέσμα που κατάφερε.
Ευχαριστώ πολύ για το σχόλιό σου :)

Αχιλλέα, καλησπέρα και σε εσένα, η αλήθεια είναι πως διχάστικα σε ποιο από τα δύο blog να γράψω το σχόλιό μου, αλλά μιας και είμαι σε αυτό ας τα πω εδώ..
Με μπέρδεψες λίγο..
Γράφεις οτι πιστεύεις πως o kioy απογοητέυτηκε από την ταινία, όμως από το γεγονός και μόνο οτι ένιωσες μια υπόσχεση στην αρχή της ταινίας η οποία τελικά δεν εκπληρώθηκε δίχνει πως εσύ απογοτεύτηκες σίγουρα. Επίσης λες πως η ταινία δεν τολμά όσο θα έπρεπε το οποίο επίσης δίχνει πως είχες προσδοκίες, κάτι φυσικά απόλυτα αποδεκτό όλοι το κάνουμε, απλά λες κάτι τελείως αντίθετο στον kioy και πρώτος εσύ δεν δέχεσαι την ταινία για όσα πραγματικά δίνει.
Ακόμα, θεωρώ λάθος να βάζουμε ταινίες διαφορετικών δημιουργών δίπλα-δίπλα για ευνόητους λόγους. Λέγοντας πως το Hunger κατάφερε να κάνει κάτι και αυτο το κάτι δεν το κατάφερε το Locker όμως τις συγκρίνεις και αυτό δεν βγάζει πουθενά.
Με μπέρδεψες αλλά και με προβλημάτισες :p
Ζήτω η διαφορετικότητα!!
Καλή συνέχεια και σε εσένα..

theachilles είπε...

pinelopi,
Δεν καταλαβαίνω γιατί μπερδεύτηκες. Άλλο οι προσδοκίες για το αποτέλεσμα της ταινίας και άλλο οι προσδοκίες για το περιεχόμενο και τους σκοπούς της ταινίας. Διαισθάνθηκα ότι ο Kioy εκτός από τις πρώτες (που όλοι έχουμε), συναντήθηκε με την ταινία έχοντας και από τις δεύτερες. Δηλαδή ήθελε να δει άλλη ταινία (σε περιεχόμενο και σκοπούς). Ήθελε να δει μια πολιτική ταινία που να αναφέρεται συγκεκριμένα στα πεπραγμένα της Αμερικής στη Μέση Ανατολή και να αντιμετωπίζει ολοκληρωμένα τους χαρακτήρες (Αμερικανούς και Άραβες). Το Hurt Locker δεν είχε κανέναν τέτοιο σκοπό. Αν διάβασες και στα Παράλληλα Βλέμματα, θα είδες πως βλέπω προσωπικά την ταινία.

Penelopi είπε...

Μα ναι, αυτό εκλαμβάνω και για εσένα από το κείμενό σου στα Παράλληλα Βλέμματα. Πως κι εσύ ήθελες να δεις κάτι άλλο και συγκεκριμένα κάτι πιο τολμηρό, κάτι που να εκπληρώνει την αρχική του υπόσχεση για ένα σινεμά πολιτικό δια του συμβολισμού, ένα στοχευμένο σινεμά που ξεπερνάει το γολγοθά του "κινηματογράφου των χαρακτήρων". Κατάλαβες που με μπέρδεψες; Ενώ αντιλαμβάνομαι πως δέχεσαι την ταινία για αυτά που τελικά προσέφερε υπάρχουν μερικές προτάσεις σου που το αναιρούν :)

theachilles είπε...

Νομίζω ότι έγινα τόσο ξεκάθαρος και με το δεύτερό μου σχόλιο. Δέχομαι τι πάει να κάνει η ταινία και εκφράζω την άποψή μου για το αποτέλεσμα. Δεν ζήτησα να κάνει άλλα πράγματα (όπως αυτά που ανέφερα στο πιο πάνω σχόλιο), μίλησα απλώς για το πως αλλιώς θα μπορούσε να δείξει το ίδιο πράγμα - πάλι σαν έκφραση υποκειμενικής γνώμης και μόνο. Και αυτό που λες με τη σύγκριση, δεν το κατάλαβα. Δεν συγκρίνω με σκοπό να παραβγούν δύο ταινίες για το ποια είναι καλύτερη. Κάνω μία σύγκριση ανάμεσα σε δύο φιλμ που πιστεύω πως είχαν παρόμοιες στοχεύσεις και συζητώ για τη διαφορετική εκτέλεσή τους.

kioy είπε...

Καλησπερίζω τους συνομιλητές...

Και χαιρετώ την ωραία σας κουβέντα.

Κατ' αρχάς φίλτατε Αχιλλέα γνωστοποιώ πως η πρόθεσή μου (αν δε μπορώ να σβήσω ολοκληρωτικά τη λέξη πρόθεση) είναι να προσεγγίζω την όποια ταινία σαν έαν τοπίο. Ενα τοπίο δεν επιζητά να του προσθέσουμε, ούτε να του αφαιρέσουμε τίποτα. Αρκεί να αφεθούμε στην αίσθησή του. Προφανώς αυτό δεν είναι πάντοτε επιτεύξιμο, και ενίοτε, ίσως υποσυνείδητα προβάλουμε στο τοπίο(την ταινάι συγκεκριμένα) τις δικές μας ανησυχίες-προβληματισμούς-προσδοκίες, αναμορφώνοντας το ουσιαστικά και παραποιώντας το. Πάντως στο Hurt Locker, όπως και σε κάθε άλλη ταινία, δεν είχα κάποια ρητή πρόθεση να αλοιώσω το περιεχόμενο και τους σκοπούς του.

Σε διάβασα στα Παράλληλα βλέμματα, όπως και το εξαίσιο κείμενο της Μαριάνας, καθώς και λοιπά κείμενα που πρεσβεύουν μια διαφορετικότητα. Και Ναι. Συμφωνώ, πως η ταινία είναι και (κυρίως) ο τόπος που βιώνεται μέσα από τη ματιά των στρατιωτών. Κάτι, που όντως λανθασμένα δεν έχει ληφθεί ως βασική προυπόθεση του παρόντος κειμένου. Παρ' όλα ταύτα εξακολουθώ να θεωρώ ωραιοποιημένο τον τρόπο που χτίζονται οι ήρωες, και το βλέμμα τους, και σκοπίμως παραπλανητικό σε πολυάριθμες σκηνές(Το τεράστιο της απόστασης μεταξύ αξιωματούχων και απλών στρατιωτικών, σκηνές βόμβας κλπ είναι μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα). Και έτυσι εξακολουθώ να θεωρώ το film σκοπίμως εφησυχαστικό και χαϊδευτικό προς τα εθνικότροπα αισθήματα. Για τους Άραβες τώρα, υπό αυτή τη σκοπιά, οφείλω να αναθεωρήσω ριζικά. Όχι γιατί δεν αποτυπώνονται άνισα. Αλλά γιατί στις προθέσεις της ταινίας, όπως λες, και όπως είχε πει και ο Chris δεν αποτελούν τον Αραβικό πληθυσμόμ αλλά τα ενοχικά είδωλα που γεννιούνται από τους προβολείς των καχύποπτων οφθαλμών των στρατιωτών). Εν τέλει, όπως διαβλέπεις έχω προβεί σε μια μερική επανεκτίμηση της ταινίας. Γενικά θεωρώ πως ο επαναπροσδιορισμός είναι κάτι που οφείλει να συμβαίνει διαρκώς. Σε οποιαδήποτε ταινία. όχι μόνο για να αποφεύγονται οι παρερμηνείες. Αλλά γιατί η θέαση ενός έργου ανήκει παντά σ' έναν τρίτο χρόνο, που διαφέρει κατ' απόστασή ίση αυτού του τρίτου χρόνου με το εκάστοτε παρόν. Το εκάστοτε παρόν που μας αφήνει αλλαγμένους κατά το βάρος κάθε ζώσας στιγμής.

Στην μεταξύ σας κουβέντα με την Πηνελόπη, με αφορμή το Hunger, χρησιμοποιήθηκε το ότι δε μπορούμε να συγκρίνουμε τις ταινίες. Που είναι μια βεβαιότητα... Οι ταινίες δεν είναι πατάτες για να τις συγκρίνουμε... Όμως όταν υπάρχουν συγκεκριμένες παραδοχές, όπως αυτή που παίρνει ο Αχιλλεας("κινηματογράφος των χαρακτήρων"), παυούν πλέον να συγκρίνονται οι ταινίες(σε μια ανεμική βάση), αλλά συγκεκριμένα και οριοθετημένα χαρακτηριστικά τους...
Και ως προς το σχόλιο σου Αχιλλέα δε μπορώ παρά να συμφωνήσω. Αν και νομίζω πως ξεκάθαρα, είναι διαφορετικές οι μεθόδοι πλάσης των χαρακτήρων. Στο πρώτο κομμάτι του Hunger οι ήρωες είναι απλά κομμάτια (ή αντικείμενα) της οντότητας φυλακισμένος από τον Αγγλικό μιλιταρισμό. Ενώ οι ήρωες του Hurt Locker χτίζονται εξ' διαφορετικά. Δηλαδή όχι ως αντικείμενα της οντότητας Αμερικάνος στρατιώτης. Αλλά ως υποκείμενα χαρακτηρολογικά αυτόνομα. Και που η στρατιωτικη τους θητεία είναι απλά μια ιδιότητα.

Χαιρετώ...
Καλό βράδυ!

ΠΑΝΟΣ είπε...

Κι εγώ πραγματικά δεν κατάλαβα με τη σειρά μου ποιο είναι το έδαφος που πατάνε όλοι για να απορρίψυν το φιλμ ως προπαγανδιστικό. Σχεδόν με εξοργίζει. Γιώργο μου φαίνεται βάρεσες στου Κουτρούλη τον γάμο. Δεν βρίσκω σχέση στα λόγια του Μπαζάν. Δεν καταλαβαίνω πώς απορρίπτεις σαν βετεράνος ως ψεύτικες τις ΣΤΙΓΜΕΣ που μας περιγράφει το φιλμ. Ωστόσο έχεις πολλά σημεία που μου άρεσαν πολύ στο κείμενό σου και πάντα εντοπίζεις όπως η ματωμένη σφαίρα πριν τη χρησιμοποίησή της.

Stepas είπε...

Την είδα χτες. Από το "εικαστικό"-σκηνοθετικό κομμάτι έμεινα πολύ ικανοποιημένος. Εξαιρετικά πλάνα με την κάμερι στο χέρι.

Στο περιεχόμενο μού τα χάλασε αρκετά. Σίγουρα εξαρτάται από το επίπεδο γνώσης και συνειδητοποίησης του θεατή το τι θα καταλάβει. Δείχνει όντως ότι ο πόλεμος είναι ναρκωτικό (με τον πρωταγωνιστή να αφήνει την οικογενειακή γαλήνη για να ξαναγυρίσει στο χάος του πολέμου). Δείχνει πώς καταστρέφονται νεανικές ψυχές από τον πόλεμο. Ωστόσο, όλα αυτά με έναν τρόπο "ύπουλο" κατά τη γνώμη μου, αφού βάζει τον λιγότερο υποψιασμένο θεατή να συμπονέσει του καημένους Αμερικανούς που ταλαιπωρούνται από τη ζέστη και τους άξεστους Ιρακινούς τρομοκράτες που βάζουν βόμβες πάνω στα ίδια τα κορμιά τους. Τι δουλιά έχουν οι Αμερικανοί στο Ιράκ; Ποιός τους έστειλε εκεί και γιατί; Τι υπερασπίζονται; Γιατί αντιδρούν τόσο φανατικά οι Ιρακινοί; Ποιός είναι ο θύτης και ποιός το θύμα; Ε αυτά τα κρίσιμα (για μένα) πράγματα συσκοτίζονται σκόπιμα. Καταλαβαίνω ότι δεν ήταν αυτό το αντικείμενο της ταινίας, αλλά τελικά ποιό ήταν; Αυτό είναι το πρόβλημα... Για ένα τόσο σοβαρό θέμα δεν μπορείς να μας δείχνεις έναν άστατο Αμερικανό λοχία που τον έμαθαν να φτιάχνεται με την αδρεαναλίνη του πολέμου...

ΥΓ: Σε αυτό που με είχες ρωτήσει kioy σχετικά με το αν εμπνεύστηκε ο Δεληβοριάς από την ταινια Ο Αόρατος Άνθρωπος, τελικά φαίνεται πως ναι: http://www.mixgrill.gr/ar6464el_synenteyksifoivosdelivorias.html

kioy είπε...

@Stepas

Καλησπέρα...
Κατ αρχάς να σε συγχαρώ για την εξαιρετική δουλειά που κάνετε στο mix grill.. Μας επιβεβαίωσε ο Φοίβος λοιπόν.. Ενδιαφέρουσα η ταινία, δυστυχώς το κείμενο δε το 'χω διαβάσει...

Ναι, για το Hurt Locker συμφωνώ σ' όσα λες. Βέβαια πέρασε καιρός απ' την πρώτη θέαση, ακολούθησε κι επόμενη. Και αναθεώρησα κάπως... Γιατί η ταινία δε σκοπεύει να μιλήσει "πολιτικά". Θα μπορούσαμε να τη δούμε σαν μια συνέχεια του 1ου μέρους του Full Metal Jacket, όπου οι Αμερικάνοι πριν πάνε στο Βιετνάμ εκπαιδεύονται στρατόκαυλα, ψυχώνονται, ντοπάρονται.

Θα μπορούσε λοιπόν αυτή η δύσπνοια, αυτή η ρομποτικοποιημένη συμπεριφορά κι αυτή η εξάρτηση να είναι η συνέχεια μιας τέτοιας εκπαίδευσης. Κι αυτό, το Hurt Locker, αν εξαιρέσεις κάποιες καμπάνες το κάνει καλά... Και ίσως θα έπρεπε να το "κρίνουμε" για αυτό που είναι: το σώμα και το πνεύμα του Αμερικάνου στρατιώτη.
Κι όχι για αυτά που δεν είναι (όλα αυτά που λες και λέω στο αρχικό κείμενο), ακόμα κι αν η παράλειψή τους μοιάζει ανά σημεία προκλητικά σκόπιμη...

Καλό απόγευμα!