Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2008

Die Welle



Σκηνοθεσία: Dennis Gansel
Παραγωγής: Germany / 2008
Διάρκεια: 110'


Το "Κύμα" έρχεται από τη Γερμανία με τη φόρα της απόλυτης εισπρακτικής του επιτυχία! Το θέμα είναι ότι φέτος ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος, με λιγότερο ή περισσότερο καλές ταινίες, έχει καταφέρει να προσελκύσει τον κόσμο στις σκοτεινές αίθουσες. Ανταγωνίζεται, όχι μόνο ποιοτικά όπως συνέβαινε τις άλλες χρονιές, αλλά και εμπορικά τον Αμερικανικό κινηματογράφο! Δείγμα των δυνατοτήτων της παγκοσμιοποίησης και στο σινεμά.


Όλα ξεκινούν όταν ανατίθεται, όχι και τόσο δίκαια, σε έναν φιλο-αναρχικό καθηγητή λυκείου να διδάξει το μάθημα της απολυταρχίας. Ο ίδιος, με προσωπικό ζήλο, ιδρύει μια "φασιστική" εσωσχολική οργάνωση που ακούει στο όνομα "Κύμα". Πάντα στα πλαίσια του μαθήματος. Όμως, η εσωτερική δράση εξαπλώνεται και στον εξωτερικό κόσμο, με κινητήριο δύναμη τον παρορμητισμό και την ανήλικη "ανοησία" των μαθητών. Ο καθηγητής απ' τη μεριά του, δέσμιος χαμηλής αυτοεκτίμησης, απολαμβάνει τις παθιασμένες εκφράσεις λατρείας και αναγνώρισης των μαθητών του. Και κάπου εκεί τα πράγματα παρεκτρέπονται ανεξέλεγκτα.


Ο Dennis Gansel θα προσπαθήσει να γίνει ξεναγός στους πολιτικούς και νοητικούς κώδικες της κοινωνίας. Ο καλοθελητής θεατής, γιατί η καλή θέληση είναι αναγκαία στην (παρ)ακολούθηση, αντιλαμβάνεται πως ο φασισμός είναι κάτι ευρύτερο των προσωποποιημένων απολυταρχικών καθεστώτων που κουλουριάζονται στην ιστορία. Τα επιχειρήματα του Die Welle μπορεί να αναπτύσσονται ελλειπώς. Όμως, η διαρκής ανάγκη ένταξης των ατόμων σε μια ομάδα και η "στέρεα" πειθαρχεία σε έναν κοινό σκοπό-ενδιαφέρον(ανεξαρτήτως περιεχομένου), με δεδομένη την υπόγεια διάθεση των ατόμων για αυτοεπιβολή, καταδεικνύει τις φασιστικές απαρχές του γύρω μας κόσμου. Κάτι που παρατηρείται και στις πιο "αριστερίστικες", κατά τα φαινόμενα, οργανώσεις. Χαρακτηριστική η σκηνή σύγκρουσης του "Κύματος" με τους αναρχικούς.


Όμως το Die Welle στην ανάπτυξη του δείχνει ετοιμόρροπο. Και με τα δύο πόδια σακατεμένα. Πρώτον, η σεναριακή μονομέρεια και η επιτηδευμένη αφέλεια, αποκτά θέση οδηγού στην πλοκή της ταινίας. Μιας πλοκής που χαρακτηρίζεται από έλλειψη αντεπιχειρημάτων. Και που περισσότερο απολυταρχικά παρά στοχαστικά παγιώνεται στην υπάρχουσα μορφή της. Είναι εμφανής η προχειρότητα στο χτίσιμο των ηρώων αλλά και στον off χρόνο της ταινίας. Βουλιάζοντας τελικά το κοινό σε μια απωθητική μονομέρεια, αποτρέποντας του μια ουσιαστικότερη καλλιτεχνική κατάκτηση.


Δεύτερον, το αναπαραστατικό κομμάτι υπακούει σε εύκολες δραματουργικές οδούς, καταδικάζοντας τις σκηνές σε μια αποκρουστική απλοϊκότητα. Με αποτέλεσμα τόσο το σκηνοθετικό κομμάτι, όσο και το σεναριακό να πλήττουν βαρέως τον ρεαλισμό. Τέλος, από τους συντελεστές της ταινίας διασώζεται ο πάντα άξιος προσοχής Jürgen Vogel.
Βαθμολογία 4/10

10 σχόλια:

Caesar είπε...

Aν κατάλαβα καλά έχει ήδη σημειώσει εισπρακτική επιτυχία στη Γερμανία. Επομένως πώς ερμηνεύεται η αρνητική εντύπωσή της;

europanos είπε...

Kioy, μόλις θυμήθηκα άλλη μια ταινία στην οποία είχα λατρέψει ερμηνεία του Vogel! Έχεις δει το ein freund von mir? Έχω γράψει για αυτό πέρυσι
(http://cineparmenos.blogspot.com/2007/09/ein-freund-von-mir-2006-9-10.html)

Nathalie είπε...

Caesar..
Kαι το Legaly Blonde 2 είχε εισπρακτική ταινία αλλά ήταν μούφα. Χωρίς να θέλω να ρίξω βέβαια τόσο πολύ το "Die Welle". Προσωπικά πιστεύω ότι έχουμε δει πολλές καλές γερμανικές ταινίες την τελευταία 7ετία οπότε τις περιμένουμε με ανυπομονησία οπότε και κόβονται εισιτήρια, αλλά επειδή ο πήχης είναι ήδη ανεβασμένος δε μπορούμε να τις εκθειάζουμε όλες. Συμφωνώ με τον europano για το Ein Freund von mir και την ερμηνεία του Vogel και προσθέτω το χιουμοριστικό "Barfuss".

kioy είπε...

@ Caesar
Δεν καταλαβαίνω ακριβώς την ερώτηση σου. Αν εννοείς ότι ταυτίζεται η εισπρακτική επιτυχία με την ποιοτική, συμφωνώ με την απάντηση που δίνει η nathalie παρακάτω, αλλά έχω την αίσθηση πως δεν εννοείς ακριβώς αυτό.

@europanos
Δεν το έχω ακόμα το ein-freund-von-mir, αλλά είναι στα πολύ υπ' όψιν!

@Nahalie
Well Said!

Caesar είπε...

Περίπου αυτό. Πώς εξηγείται η εισπρακτική επιτυχία & μάλιστα απόλυτη, σε μια ταινία που δεν είναι ποιοτική!

kioy είπε...

Δηλαδή θεωρείς την εμπορική επιτυχία μιας ταινίας ως απόρροια της ποιότητας της;

Υπό αυτή την έννοια θα έπρεπε να θεωρούμε μηδαμινά κάποια από τα θεμέλια του κινηματογραφικού οικοφομήματος. Δυστυχώς τα λαϊκά κριτήρια, και στο σινεμά όπως και οπουδήποτε αλλού, ταλανίζονται συνήθως από ένα υποχρεωτικό αίσθημα διασκέδασης. Αλλά αν μου ζητούσες να ορίσω την απαρχή μιας απάντησης γιατί συναντάται αυτή η απόκκλιση, τότε μόνο μια τεράστια κουβέντα-συζήτηση, θα μπορούσε να προσπαθήσει να προσφέρει μια έστω προσέγγιση.

Να πω μόνο ως μια αρχή, πως ο κόσμος που ζούμε είναι εκ των πρωτέρων και ανεξάρτητα της ύπαρξης μας κατασκευασμένος. Γαλουχώντας έτσι τις μάζες προς μια αποδεκτή κοινωνική συμπεριφορά, η οποία εν τέλη ευνοεί το φιλελεύθερο οικονομικό σύστημα της υπεραξίας και της ζύμωσης των συνειδήσεων!

ΠΑΝΟΣ είπε...

Ανάθεμα αν είδα μεγαλύτερη μαλακία τουλάχιστον φέτος.

kioy είπε...

Χεχε! Παρά είσαι αυστηρός μου φαίνεται! Αλλά όπως και να 'χει, σ' εύχομαι να ήταν η τελευταία για φέτος!

Caesar είπε...

Φυσικά & δεν θεωρώ την εμπορική επιτυχία μιας ταινίας ως απόρροια της ποιότητας της !
Η ένστασή μου, η απορία μου ήταν γιατί δεν ταυτίζεται η ποιότητα με την εμπορική επιτυχία. Όπως πχ στο φίλμ "Οι ζωές των άλλων"

kioy είπε...

Κατά τη γνώμη μου, μόνο αυτή μπορώ να εκφέρω, η ποιότητα της ταινίας εξαρτάται της καλλιτεχνικής διάθεσης της και της γενικότερης επιδίωξης της. Έτσι ορίζοντας μια ταινία από την ποιοτική και την εμπορική σκοπιά της διακρίνω τις παρακάτω κατηγορίες.

Πρώτον, Μια ταινία με καλλιτεχνική διάθεση αλλά και εκτεταμένη εισπρακτική επιδίωξη.
Δεύτερον, Μια ταινία με καλλιτεχνική διάθεση και φειδωλή εμπορική επιδίωξη.
Τρίτον, Μια ταινία δίχως καλλιτεχνική διάθεση και με εμπορική επιδείωξη.
Η τέταρτη κατηγορία θα ήταν χαμηλή καλλιτεχνική διάθεση χαμηλή εισπαρακτική επιδίωξη. Αλλά αυτή η κατηγορία μάλλονξ δεν υφίσταται, καθώς η ταινία δεν θα είχε (ευνόητο) λόγο ύπαρξης.

Η πρώτη κατηγορία είναι εκλείπουσα στον σύγχρονο κινηματογράφο. Καθώς εντός της κινηματογραφικής διαδικασίας η οπτική της παραγωγής αναζητ'α διαρκώς το χρήμα. Θα μπορούσαμε, ωστόσο να εντάξουμε σε αυτή την κατηογρία ταινίας καταξιωμένων auteurs οι οποίοι έχουν !σχεδόν! το ελεύθερο να εργαστούν όπως θέλουν. Σε αυτή την κατηγορία μπορούμε επίσης να εντάξουμε και τις μηκρού μήκους, καθώς και άλλες ταινίες που δε διαβαίνουν ποτέ τα εμπορικά σκαλοπάτια. Σίγουρα πάντως αυτή την κατηγορία, προσεγγίζει σε μεγάλο βαθμό ο λεγόμενος καλλιτεχνικός κινηματογράφος.

Στη δεύτεη κατηγορία, εντάσσονται σχεδόν όλες οι ταινίες που διακατέχονται από εναν στοιχειώδη αυτοσεβασμό, αλλά και σεβασμό προς στον θεατή. Εδώ η πλάστιγγα μεταξύ ποιότητας και εμπορικότητας συμπληρώνεται υπ' ευθύνην των συντελεστών. Και το μεγαλύτερο θέμα, είναι μέχρι που συμβιβάζεται μια ταινία με σκοπό την εμπορική επιτυχία της.

Τρίτον, σε αυτή την κατηγορία που ελαχίστως μας ενδιαφέρει, υπάρχουν οι ταινίες που έχουν ως αυτοσκοπό να κόψουν εισιτήρια. Το σύγχρονο hollywood στη πλειοψηφεία του, και οι ταινίες των μεγάλων studio είναι ενδεικτικά παραδείγματα.

Το Die Welle κατά τη γνώμη μου ξεκινάει από τη δεύτερη κατηγορία. Όμως οι προαναφερθέν συμβιβασμοί, έχουν ως αποτέλεσμα τον παραγκωνισμό της ποιότητας για χάριν της ευκολίας του θέματος(και κατά συνέπεια της εμπορικότητας). Γενικά νομίζω θα μπορούσαμε να το εντάξουμε στη μοντέρνα κατηγορία του Ευρωπαικού Hollywood(με την κακή έννοια).