Charme discret de la bourgeoisie, Le

Σκηνοθεσία: Luis Buñuel
Παραγωγής: France / Italy / Spain / 1972
Διάρκεια: 102'

Οι συστάσεις στο cinema του Luis Bunuel μάλλον είναι περιττές! Έχει χαρακτηριστεί αναπόφευκτα ως ένας εκ των κορυφαίων δημιουργών στην ιστορία του κινηματογράφου και ένας από τους κυριότερους εκφραστές-διαμορφωτές του σουρεαλιστικού ρεύματος.


"Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας", που είναι μάλλον τόσο κρυφή όσο ανύπαρκτη, θα μπορούσε να δηλωθεί ως μια σφοδρή ειρωνεία πάνω στην "καθώς πρέπει" τάξη των μπουρζουάδων. Αν και μια τόσο μονομερή δήλωση μάλλον θα ήταν αδόκιμη και υποτιμητική ως προς το βάθος της ταινίας. Για κάτι παραπάνω από μιάμιση ώρα παρακολουθούμε την πληκτική ζωή έξι μπουρζουάδων. Οι οποίοι προέρχονται απ' τον πολιτικό, τον στρατιωτικό, τον εκκλησιαστικό και τον επιχειρηματικό χώρο. Σε μια καθημερινότητα που στερείται όποιου νοήματος. Η ύπαρξη τους αναδύει διαρκώς μια έκφυλη διάσταση της ύλης, η οποία φέρεται να έχει επικρατήσει όποιας εσωτερικής διάστασης. Συγκεκριμένα παρακολουθούμε τους πλούσιους αστούς στην επιθυμία τους να γευματίσουν. Μετατρέποντας τη βασική ανάγκη της τροφής σε κοινωνική εκδήλωση. Κοινωνικές εκδηλώσεις που όμως παραμένουν διαρκώς ανολοκλήρωτες, τόσο στον πραγματικό όσο και στο φανταστικό κόσμο, καυτηριάζοντας την ίδια την ημιτέλια μέσα στον ορισμό του ατελούς. Όπως ακριβώς συμβαίνει και με τις σεξουαλικές επιθυμίες των πρωταγωνιστών. Οι οποίες επίσης καταδικάζονται στην ημιτέλια, και απαλλαγμένες από όποια συναισθηματική εκδήλωση πάθους, περιγράφονται πληρέστερα ως ασθένειες της ύλης.


Όμως, ακόμα και από αυτή την ανιαρή ζωή, για καλή μας τύχη, υπάρχει διέξοδος. Η οποία βρίσκεται είτε σε φανταστικές είτε σε ονειρικές σεκάνς που καλούνται να περιγράψουν το ασυνείδητο των ίδιων πρωταγωνιστών. Άλλωστε ο ίδιος ο Luis Bunuel έχει δηλώσει για τον κινηματογραφικό σουρεαλισμό πως έχει ως όραμα να "ενώσει το όνειρο και την πραγματικότητα, το συνειδητό και το ασυνείδητο, έξω από κάθε συμβολισμό." Και εδώ οι φανταστικές σεκάνς, έχοντας απαρχή την Φροϊδική θεωρία, αποσκοπούν στο να χαρτογραφήσουν το ασυνείδητο της μπουρζουαζίας. Το οποίο, τρέφεται εμφανώς με τα σχήματα της καθημερινότητας. Αφού ακόμα και οι ονειρικές σεκάνς διαδραματίζονται γύρω από ένα τεράστιο τραπέζι. Ωστόσο, το ασυνείδητο ως προς το περιεχόμενο του μοιάζει να ταλανίζεται, σε μεγάλο βαθμό, και από τις ενοχές και τα συμπλέγματα των πλούσιων προς τους μικροαστούς(χαρακτηριστικές και οι δυο ξεκαρδιστικές "αιματηρές" σκηνές). Επίσης πολύ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η άρνηση του Μεξικανού σκηνοθέτη να μας παρουσιάσει αυτοπροσώπως την μάζα του λαού. Αλλά να μας παραπέμψει εμμέσως σε αυτή, μέσα από την άνιση και φοβισμένη θεώρηση των μπουρζουαδών για τη λαϊκή τάξη!

"Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας" είναι μια ταινία που εκκρίνει συνεχώς τον προβληματισμό. Μέσα από μια διακριτική δραματουργία, γεννάει αναπάντεχα ερωτήματα πάνω στην πάλη των τάξεων, ενώ συγχρόνως αποτελεί ένα πολυδιάστατο, και καλά κρυπτογραφημένο, πορτραίτο της αστικής τάξης. Κινηματογραφημένη με την πρέπουσα απόσταση, δίνει την δέουσα φυσικότητα σε όποια σουρεαλιστική χροιά της. Και αποτελεί δικαίως ένα ακατέργαστο διαμάντι στην βιβλιοθήκη του κινηματογράφου.
Βαθμολογία 9/10