Animal Crackers

Σκηνοθεσία: Victor Heerman
Παραγωγής: Usa / 1930
Διάρκεια: 97'

Ψαχουλεύοντας την φιλμογραφία των Marx brothers, ανακαλύπτουμε διάσπαρτα τίτλους που αναφέρονται στο ζωικό βασίλειο(Animal Crackers, At the Circus, Duck Soup, Horse Feathers, Monkey Business). Όμως στις ταινίες τους, σπανίως εκτειθόμαστε στη θέα κάποιου ζώου, με την κυριολεκτική έννοια της λέξης. Γεγονός που κάνει ευδιάκριτο, πως οι δανειζόμενοι τίτλοι απ' τη ζωολογία, αποσκοπούν σε μια εισαγωγική περιγραφή του ανθρώπινου τσίρκου.

Η Mrs Rittenhouse διοργανώνει την σύνηθισμένη, στις ταινίες των αδερφών, κοσμική εκδήλωση. Ανάμεσα στην πληθώρα των παρευρισκομένων, τιμητική θέση έχει κάποιος Captain Spaulding, υποτίθεται περιβόητος εξερευνητής. Τον οποίον υποδύεται η φλύαρη και χαρισματικά οξυδερκής περσόνα του Graupho Marx. Ακόμα, δύο κατά πρόφαση μουσικοί. Τους οποίους ενσαρκώνουν ο Chico Marx, με την γνώριμη φυσιογνωμία απατεώνα, και ο Harpo Marx, χαμένος σε μια πληγωμένη παιδικότητα. Τέλος, στο επίκεντρο βρίσκεται ένας ψαράς, ο οποίος δηλώνει μεγάλος και τρανός ζωγράφος, και χρησιμοποιεί τους παράδες του για να προσεταιριστεί και να διαφημίσει έργα άλλων ως δικά του! Η διαφήμιση ενός τέτοιου έργου αποτελεί και θεματικό άξονα της ταινίας. Όμως στο πάρτυ τριγυρνούν δυο ακόμα κόπιες, που εξυπηρετούν τα δόλια κίνητρα των κατόχων τους, και εναλλάσσονται με
τον αυθεντικό πίνακα σαν σημαδεμένα τραπουλόχαρτα σε στημένη παρτίδα bridge.


Αδερφοί Marx: Ένα παχύ σύννεφο που εξαπλώνεται πάνω από κοινωνικώς αποδεκτά και θεσμικώς επιβεβλημένα στερεότυπα και σαν μια χαοτικά άναρχη και όξινη νεροποντή που καταστρέφει, ισοπεδώνει και εκμηδενίζει ότι βρεθεί στο διάβα της! Δε μπορώ να βρω κάποιον άλλο ορισμό για να περιγράψω αυτό το άναρχο cinema. Που ενώ διανύουμε περίπου ογδόντα έτη από την γέννηση του, δεν έχει εντοπιστεί κάποιο νεώτερο κινηματογραφικό ρεύμα που να έχει αφομοιώσει το ύφος του. Η αλήθεια είναι ότι οι αδερφοί Marx, ως προς την κινηματογραφική γλώσσα, δεν πρόσθεσαν απολύτως τίποτα στο μέσο. Άλλωστε η πλειοψηφία των κινηματογραφημένων ταινιών τους, προϋπήρξαν ως θεατρικές παραστάσεις των ίδιων, που είχαν προεξασφαλίσει την εμπορική επιτυχία τους. Έτσι, η κινηματογράφηση δεν υπάκουε σε κάποιον ευδιάκριτο καλλιτεχνικό λόγο, αλλά υπήρξε απλά ένας τρόπος στην ισόβια απαθανάτιση του έργου τους. Ενός έργου που δηλώνει απερίφραστα την θεατρική του ταυτότητα, τόσο μέσω του χειμαρρώδη λόγου του, όσο και απ' τα διάφορα σκετσάκια που μοιάζουν βγαλμένα από κάποια αυτοσχέδια παράσταση του δρόμου. Δεν είναι τυχαίο πως τα τρία αδέρφια(ο τέταρτος αποχώρησε νωρίς), ουσιαστικά, επαναλαμβάνουν τους εαυτούς τους στο σύνολο της φιλμογραφίας. Σαν μια συνεχιζόμενη θεατρική παράσταση δίχως τέλος! Η επανάσταση που έφεραν στην 7η Τέχνη αιτιολογείται και εντοπίζεται μέχρι σήμερα στο ευρηματικό και καινοτόμο χιούμορ τους. Τέλος, δε θα ήταν παντελώς άστοχο να παρατηρήσουμε την αγάπη και τον επηρεασμό των μετ' έπειτα σουρεαλιστών.

Έτσι και στο Animal Crackers, δια μέσω αναπάντεχα κωμικών στιγμών, πασπαλισμένων με διάσπαρτα μουσικά διαλείμματα, πραγματοποιείται μια οξύμωρη σάτιρα στις τάσεις της εποχής. Ένα αθυρόστομο κατηγορώ πάνω στην καθωσπρέπει κοινωνική τάξη των αστών, στην αποικιοκρατία, στον σεξουαλικό περιορισμό αλλά και την Τέχνη. Η Τέχνη στην ταινία παρουσιάζεται με τη μορφή ενός πίνακα ζωγραφικής. Ενός πίνακα που κοστίζει περιουσίες, και που όμως βρίσκεται αποτυπωμένος πάνω σε έναν ευτελή μουσαμά! Τα μάτια των εκατοντάδων παρευρισκόμενων αδυνατούν να αναγνωρίσουν τις διαφορές μεταξύ των κόπιων και του αυθεντικού. Ενώ τέλος, η ποιότητα του αυθεντικού, σύμφωνα πάντα με τη ματιά ενός ψαγμένου καταναλωτή(ίσως αναφορά στην κριτική;), υστερεί στα χρώματα μιας εκ των κόπιων! Τονίζοντας μεταξύ άλλων την ακατάσχετη θεοποίηση διάφορων καλλιτεχνημάτων, και την πάντα εμπορική διάθεση της Τέχνης.


Το Animal Crackers μοιάζει πραγματικά ανεξέλεγκτο. Ο διάλογος πυροδοτεί διαρκώς νέες εξελίξεις, ενώ ταυτόχρονα τα ξεκαρδιστικά σκετσάκια υπογράφουν ταξίδι άνευ επιστροφής στη χώρα του γέλιου! Η ευρηματική σάτιρα μοιάζει ατέρμονη, η έμπνευση συνεχώς παρούσα. Και όπως δηλώνει το φινάλε, μόνο η καθολική εξουδετέρωση των ηρώων μπορεί να δώσει μια παύση σε όλο αυτό το "θεατρικό" πανηγύρι!
Βαθμολογία 8/10