The Purple Rose of Cairo

Σκηνοθεσία: Woody Allen
Παραγωγής: USA/ 1985
Διάρκεια: 82'

Το πορφυρό Ρόδο του Καΐρου δεν είναι άλλο από μια ταινία μέσα στην ταινία του Woody Allen. Η οποία ταινία με την υποστατική της φύση αποτελεί το αγκάλιασμα και την αγαλλίαση του θεατή μέσα στους χαλεπούς καιρούς της όποιας καθημερινότητας. Με τον τρόπο που η Τέχνη και ειδικότερα η κινηματογραφική επιδίδεται στο αθώο φλερτάρισμα με τον λατρευτή της. Με τον ίδιο τρόπο που τα 82 αυτά λεπτά filmikου χρόνου είναι ικανά να χαραχθούν στη δική μας "αιωνιότητα".

Το story είναι το εξής: Η Cecilia είναι μια γυναίκα νοικοκυρά που ζει στις ΗΠΑ στα 1930, την εποχή της ανεργίας και της γενικότερης παρακμής. Είναι ακόμα αποδέκτης των βίαιων ενστίκτων του μπρουτάλ συζύγου της. Το μόνο που απαλύνει τα βάσανα της είναι ο κινηματογράφος στον οποίο κάνει τεράστια επίπεδα κατανάλωσης. Σε μια παράσταση γίνεται το εξής ανεπανάληπτο. Ο κινηματογραφικός ήρωας Tom Baxter δραπετεύει απ' την οθόνη για να της εξομολογηθεί τον έρωτα του στη Cecilia. Ολόκληρες αναταραχές θα γίνουν στην κινηματογραφική βιομηχανία αλλά και στη ζωή της Cecilia, καθώς η καριέρα του Gil Shepherd που υποδύεται τον Tom Baxter, στην προαναφερθέν ταινία, απειλείται.

Ο Woody Allen εξαρχής οριοθετεί την θέση του κινηματογράφου στα πλαίσια της κοινωνίας. Η αναφορά του γίνεται με την καταπραϋντική θέση που κατέχει το cinema στην δυσμενή ζωή της Cecilia. Ενώ κάνει και ξεκάθαρη αναφορά στο ρόλο που έπαιξε το star system στα 1930 στον κινηματογράφο. "Είσαι σταρ" με μια ξελογιασμένη ευτυχία εξομολογείται η Cecilia στον Gil Sepherd. Ακόμα ξεχωρίζοντας τον κινηματογραφικό ηθοποιό από τον ήρωα( στα πλαίσια του σεναριακού ιδεαλισμού που ζητά από τον ήρωα να αποτελεί ανεξάρτητη ανθρώπινη οντότητα) δημιουργεί το πεδίο για ευφυέστατες και ευστοχότατες στοχαστικές βολές.

Με το ανεξάρτητο λοιπόν ηθοποιού και ήρωα ο Woody Allen αποσαφηνίζει τα δυσδιάκριτα όρια μεταξύ του είναι και του φαίνεσθαι, μεταξύ του πραγματικού και του φανταστικού. Ο Tom Baxter δεν είναι παρά ένας κινηματογραφικός ήρωας. Δεν είναι άνθρωπος, αλλά απομίμηση. Οι βιολογικές μας ανάγκες είναι ξένες για αυτόν. Είναι η εικόνα του πραγματικού Gil Sepherd. Μόνο που ο θεατής έρχεται σε επαφή μόνο με την εικόνα, μόνο με το φαίνεσθαι(δηλαδή τον Tom Baxter) και αυτό είναι ικανό να αναταράξει τις ισορροπίες. Η Cecilia μοιάζει εντελώς υπνωτισμένη με τον αφελή και ερωτοχτυπημένο Tom Baxter. Όμως όταν στη ζωή της αποκαλυφτεί ο πραγματικός Gil Sepherd τότε θα καταλάβει πως ο Tom δεν είναι παρά μια εικόνα, ένα άδειο πουκάμισο. Ο πρόσφατος έρωτας της μετατοπίζεται στον αληθινό ήρωα.

Η Cecilia ζει ένα όνειρο, το οποίο είναι και η διέξοδο της από την σκληρή καθημερινότητα της. Το όνειρο είναι πλέον ξεκάθαρα φτιαγμένο με κινηματογραφικά υλικά. Και ο Νέο Υορκέζος θα της φερθεί με την μέγιστη ευγένεια και τρυφερότητα. Σε αυτήν και το όνειρο διαφυγής της. Όμως τα όνειρα δεν είναι αληθινά. Και δεν μπορεί απ' το να μην είναι ειλικρινής μαζί της. Έτσι το finale την κρατάει μακριά απ' όσα ονειρεύεται και την δένει με την υπαρκτή πραγματικότητα. Με μια επιστροφή στον "πραγματικό" άντρα της, που εμπεριέχει το ειρωνικό σχόλιο, αλλά και την μελαγχολημένη ματιά του δημιουργού για την απραγματοποίητη φύση του ονείρου. Άλλωστε αυτή η φύση του και η μοναδική του ιδιότητα να εισβάλλει για τα καλά μέσα μας δεν είναι είνα που κάνουν το όνειρο τόσο ελκυστικό παρά την δεδομένη αποτυχία του;

Ο Woody Allen σίγουρα θα είναι ανακουφισμένος. Σε αντίθεση με την ολοσχερώς χτυπημένη ηρωίδα του, γνωρίζει πως κατέχει τους κινηματογραφικούς κώδικες, και ξέρει πως αυτό μπορεί να κάνει το όνειρο υπαρκτό μέσα απ' την τέχνη του! Η αφήγηση στην ταινία χαίρει καθαρότητας και διαύγειας, ενώ η κινηματογραφική υφή είναι εμπνευσμένη από μια φιλοσοφία που ξεπερνάει τα κινηματογραφικά είδη. Η φωτογραφία είναι μοναδική, καθώς τα ζεστά κάδρα αποτυπώνουν την επιθυμία της Cecilia(που μοναδικά υποδύεται η Mia Farrow) για αλλιώτικη ζωή, αλλά ταυτόχρονα είναι σχεδόν υγρά, δακρύβρεχτα για το αναπόφευκτο της πραγματικότητας.

Εμείς οι σινεφίλ πολλές φορές βλέπουμε να γκρεμίζονται κάστρα μπροστά μας όταν συζητάμε με λοιπούς ομοϊδεούς μας. Τα κάστρα γκρεμίζονται όταν διαβλέπουμε σημαντικές διαφωνίες στον τρόπο εκτίμησης ταινιών με αυτούς που πρώτιστα ταυτιζόμασταν. Και έτσι τα πλήγματα είναι καίρια. Πάντως ο, σε άπαντες σινεφίλ(και όχι μόνο) αξιαγάπητος σκηνοθέτης, έχει δηλώσει πως αυτή είναι η αγαπημένη του δουλειά. Έτσι ο καθένας έχει την δυνατότητα να εξερευνήσει τις συμφωνίες και τις ασυμφωνίες του, με αυτή την φανατικά λατρευτή φιγούρα του κινηματογράφου!
Βαθμολογία 9/10