Crónica de una fuga

Σκηνοθεσία: Adrián Caetano
Παραγωγής: Argentina/ 2006
Διάρκεια: 103'

Η Λατινική Αμερική εμφανίζεται όλο και πιο δραστήρια κινηματογραφικά, μετατοπίζοντας συνεχώς προς τα εκεί το κέντρο βάρος του ενδιαφέροντος μας. Αλλά που οφείλεται αυτή η κινηματογραφική ανάταση; Κατά τη γνώμη μου είναι απόρροια δυο συνιστωσών. Πρώτον, της τολμηρής επένδυσης σε νέους καλλιτέχνες. Επένδυση που όπως διαφαίνεται εκ των αποτελεσμάτων αποδίδει και ταυτόχρονα συμβάλλει στην εξάπλωση μιας ευρύτερης κινηματογραφικής παιδείας(μόνο τυχαίο δεν είναι ότι η πλειοψηφία των ταινιών της Λατινικής Αμερικής συγγενεύουν ως προς τη φόρμα τους) παρέχοντας τα κίνητρα και τα εφόδια στους κατάλληλους ανθρώπους. Δεύτερον, στο ότι ο χώρος της Λατινικής Αμερικής έχει μονίμως θέμα. Θέμα που αντλείται από το σκοτεινό πολιτικό παρελθόν του τόπου ως τις σύγχρονες και ανεξάντλητες κοινωνικές αντιθέσεις. Έτσι και εδώ, ο 41χρονός Ουρουγουανός σκηνοθέτης(σε Αργεντίνικη παραγωγή) θα διηγηθεί το ιστορικό της απόδρασης τεσσάρων εκ των κρατουμένων καθεστωτικής οργάνωσης που δραστηριοποιείται την περίοδο της φρικιαστικής δικτατορίας(1976-1983) του Βιντέλα στην Αργεντινή.


Η ταινία βασίζεται στο αυτοβιογραφικό βιβλίο του Claudio Tamburrini, τον οποίο στην ταινία υποδύεται ο Rodrigo De la Serna. Συγκεκριμένα ο Tamburini, τερματοφύλακας ομάδας Β' κατηγορίας, απάγεται από φασιστική οργάνωση και μεταφέρεται σε μυστική έπαυλη-τόπο βασανιστηρίων. Εκεί θα συναντήσει δεκάδες κρατουμένων και όλοι μαζί υπομένουν χρόνιες και φριχτά βίαιες διαδικασίες, υπό την πρόφαση συμμετοχής τους σε αντικαθεστωτικές πράξεις. Μοναδικός σκοπός της άρχουσας τάξης είναι να εκμαιεύσει ονόματα επαναστατών. Τα χρονικά περιθώρια στενεύουν για τους κρατούμενους και ο θάνατος μοιάζει αναπόφευκτος, κάτι που κάνει τον Tamburini και τρεις εκ των συγκρατουμένων να σχεδιάζουν μια πιθανή απόδραση και να ονειρεύονται την ελευθερία.


Ο Adrian Caetano δηλώνει για την ταινία του ότι: "Η ταινία επικεντρώνεται στο πως τα βασανιστήρια κάνουν τους ανθρώπους να εξαφανίζονται: όχι σωματικά αλλά ψυχολογικά. Και για το γεγονός ότι το να σκεφτείς μια απόδραση όταν βρίσκεσαι μέσα σε ένα σφαγείο, αυτό είναι από μόνο του τρέλα", και συνεχίζει λέγοντας, "aυτό που με προσέλκυσε περισσότερο στην ιδέα αυτής της ταινίας ήταν η ιστορία αυτών των επιζώντων που απέδρασαν από την κόλαση. Δεν χρειαζόταν, τουλάχιστον όσο με αφορά, να σκιαγραφήσω το πορτραίτο μιας δικτατορίας, αλλά να την χρησιμοποιήσω απλά σαν πλαίσιο μέσα στο οποίο η απόδραση θα αποκτούσε νόημα και δύναμη τέτοια ώστε να επηρεάσει τους θεατές."

Και είναι αλήθεια ότι το "Χρονικό μιας απόδρασης" θα χρησιμοποιήσει την δικτατορία μόνο σαν ένα πολιτικό background και θα επικεντρωθεί στους χαρακτήρες του. Ωστόσο η επιλογή της καθολικής εστίασης στους ήρωες λειτουργεί πιεστικά παραμερίζοντας το κοινωνικοπολιτικό περιβάλλον. Και όταν ο Caetano θα ανατρέξει σε αυτό για να κλείσει την ιστορία του, το σχόλιο του θα είναι τουλάχιστον ανεπαρκή. Γενικότερα σε μια διεθνή ταινία εποχής νομίζω πως θα έπρεπε να δοθεί μια κάποια μεγαλύτερη προσοχή στο ευρύτερο περιβάλλον της περιόδου, η οποία εκτός των άλλων θα αναβάθμιζε το δραματουργικό και το αναπαραστατικό κομμάτι της ιστορίας των θυμάτων.


Πάντως αίσθηση προκαλούν τα κλειστοφοβικά πλάνα-ντοκουμέντα της κακοποίησης των κρατουμένων εντός της έπαυλης. Οι βιαιοπραγίες τις περισσότερες φορές υπαινίσσονται και υποδηλώνονται, εντείνοντας έτσι την αγωνία του θεατή. Ενός θεατή που έντρομα παρακολουθεί τα "σβησμένα" σώματα ανθρώπων που βιώνουν την αδικία της πολιτικής παράνοιας στην εσχάτη μορφή της. Τους ακολουθεί στο δρόμο της εσωτερικής τρέλας που χαράζει αυτός ο εφιάλτης και δεν παύει στιγμή να οραματίζεται τρόπους φυγής και πιθανές διεξόδους. Η αφήγηση είναι αποσπασματική, επιθυμώντας μια ευρύτερη παρακολούθηση αυτής της ιδιότυπης φυλακής. Ωστόσο, η τμηματικότητα στην καταγραφή των γεγονότων επιφέρει μια αρρυθμία και μια ασάφεια που μουντζουρώνει την ρεαλιστική εμπειρία του θεατή.


Το Cronica de una fuga είναι μια αξιόλογη ταινία παρά τις όποιες δραματουργικές αστοχίες του. Η βαρύνουσα θεματολογία του δεν αφήνει περιθώρια να περάσει απαρατήρητο, αν και θα επιθυμούσαμε μια αποδοτικότερη και εκτενέστερη χρήση του κοινωνικοπολιτικού περιβάλλοντος της εποχής.
Βαθμολογία 6,5/10