Uzak

Σκηνοθεσία: Nuri Bilge Ceylan
Παραγωγής: Turkey/ 2002
Διάρκεια: 110'

Ο άνθρωπος που κρύβεται πίσω απ' το Kasaba, το Uzak και το πιο πρόσφατο Iklimler έχει καταφέρει να εισβάλει για τα καλά στο χωρίο των αγαπημένων μου σκηνοθετών. Ο λόγος για τον Nuri Bigle Ceylan, που με την χαρακτηριστική του αισθαντική-εικονοπλαστική προσέγγιση επιτυγχάνει να αφήσει ένα προσωπικό στίγμα στον σύγχρονο κινηματογράφο. Όλα αυτά συντελούν στο να αναμένω ανυπόμονα το νέο του πόνημα, το Three Monkeys.


Το Uzak εκ πρώτης όψεως μοιάζει ως το χρονικό μιας συγκατοίκησης. Ο Γιουσούφ έρχεται απ' το χωρίο στην Κωνσταντινούπολη με σκοπό την εύρεση εργασίας. Εκεί θα φιλοξενηθεί από τον φίλο του Μαχμούτ, σε μια συγκατοίκηση δύστροπων αρσενικών. Μέσα από μια σιωπηλή αντιμετώπιση του θέματος συγκρούονται δυο διαφορετικοί τρόποι ζωής. Διαφόρων λογής ατομικά κουσούρια παρελαύνουν στο πανί, περιγράφοντας βαθύτερα μια κοινωνία τραυματισμένων ανθρώπινων σχέσεων και αυτο-αποξένωσης.


Στον πλαστικά λεπτό τρόπο του Μαχμούτ και στον κυνικά χοντρό του Γιουσούφ θα μπορούσαμε να ορίσουμε τα άκρα ενός συνεχούς ανθρωπίνων συμπεριφορών. Άνθρωποι απομακρυσμένοι, ενταγμένοι σε μια προβληματική κοινωνική πραγματικότητα. Μεγάλο ενδιαφέρον αποκτά και ο τρόπος που κινηματογραφεί ο Τούρκος σκηνοθέτης χωρίζοντας τον filmikο χώρο σε ενότητες εντός του σπιτιού και εκτός αυτού. Ένα σπίτι που οπλισμένο με όλες τις σύγχρονες τεχνολογίες(tv, video, internet κλπ) λειτουργεί ως άνδρο αυτο-απομόνωσης και αποξένωσης. Στο άλλο άκρο, στα μεγάλα ανοιχτά πλάνα τα υποκείμενα περιφέρονται φορώντας μια "κοινωνική πανοπλία". Ένα απρόσωπο Αντονιονικό πέπλο, που καθρεφτίζει την ματαιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης.


Ο Nuri Bigle Ceylan μας έχει κάνει γνωστές τις φωτογραφικές του ευαισθησίες στην μέχρι τώρα φιλμογραφία του. Και έτσι και εδώ, οι εικόνες του μοιάζουν να έχουν δραπετεύσει απ' τους καμβάδες των πιο σπουδαίων ζωγράφων. Ο Τούρκος σκηνοθέτης με εκτεταμένη προσοχή στο βάθος πεδίου στα εσωτερικά πλάνα και μια αίσθηση φυσικής ομορφιάς στην ασπρισμένη Κωνσταντινούπολη, φτιάχνει σκηνές που θα μπορούσαν να είναι τα στιγμιότυπα μιας υψηλού επιπέδου έκθεσης φωτογραφίας. Μεγάλη προσοχή παρατηρείται και στην κατάτμηση του χωροχρόνου, ενώ οι ήρωες αποκαλύπτονται σε βάθος μέσα από τον αριστοτεχνικό χειρισμό των σιωπών αλλά και των περιορισμένων διαλόγων. Έτσι ο θεατής θα έχει την ευκαιρία για ένα ακόμα γοητευτικό ταξίδι μέσα από τα μακρά πλάνα αυτού του σπουδαίου auteur των ημερών μας. Γιατί ο κινηματογράφος πρώτα απ' όλα είναι εικόνα και ο Nuri Bigle Ceylan έχει αποδείξει την ικανότητα του να χτίζει ελεύθερες σκηνές όπου κείτονται σε εντελώς αφηρημένη μορφή κινηματογραφικά σύμπαντα ελεύθερα προς προσπέλαση για τον απαιτητικό θεατή.


Εν, κατακλείδι πρόκειται για μια αριστουργηματική ταινία. Που ωστόσο είναι καταδικασμένη να βρει ανταπόκριση μόνο σε έναν σκληρό πυρήνα σινεφίλ θεατών...
Βαθμολογία 8,5/10