Σκηνοθεσία: Christopher Nolan
Παραγωγής: USA/ 2008
Διάρκεια: 152'
Αν και μέχρι σήμερα ο Tim Burton με την γοτθική του χροιά ήταν ο μόνος που με ανάγκασε να κοιτάξω με ενδιαφέρον τον μύθο του Batman, δηλώνω πως ο Nolan, παρά τους αρχικούς αδικαιολόγητους δισταγμούς μου, με τον "Σκοτεινό Ιππότη" κερδίζει όποια σύγκριση με τις προγενέστερες μεταφορές. Και αυτό διότι ο Λονδρέζος σκηνοθέτης θα διαλύσει την πλαστική εικόνα που είχαμε για τον υπερήρωα, θα διηγηθεί τον μύθο του σε συνθήκες πραγματικότητας και όλα αυτά βουτηγμένα στο πιο μαύρο μοτίβο, στον πιο σκοτεινό εφιάλτη.
Η Gotham City πιο μαύρη από ποτέ. Μια πόλη που βράζει από την ανεξέλεγκτη δράση των κακοποιών. Ο Batman, εξακολουθώντας να δρα ανώνυμα και παρασκηνιακά, δεν μπορεί πια να ελέγξει το έγκλημα. Αντίθετα εξοργίζει τους εγκληματίες και πυροκροτεί θανάσιμες εξελίξεις για διάφορους τοπικούς άρχοντες, προκαλώντας ταυτόχρονα και το μένος των πολιτών. Οι οποίοι προσφάτως έχουν εκλέξει τον αδιάφθορο εισαγγελέα Harvey Dent που συγκεντρώνει όλες τις ελπίδες για διέξοδο από αυτή τη νοσηρή κατάσταση. Όμως και ο ίδιος ο εισαγγελέας θα υποστεί το πλήρωμα του χρόνου και θα γίνει δέκτης της ηθικής παρακμής της πόλης, αφήνοντας τις ελπίδες σωτηρίας του λαού μετέωρες.
Batman: Ένας πραγματικός υπερήρωας ή τα εύγλωττα λάφυρα μιας αναίτιας παιδικής δοξολογίας(όπως μαρτυρά η τελευταία σκηνή); Ο Nolan ευθύς εξ' αρχής θα κυριευθεί από μια εύστοχη και ρεαλιστική διάθεση απομυθοποίησης του αγαπημένου υπερήρωα. Και θα θέσει το κοινό σε έναν ανεξάντλητο και εποικοδομητικό προβληματισμό. Άραγε είναι η Gotham City που έχει ανάγκη τον ήρωα ή ο ίδιος ο Bruce Wayne ένα κυριαρχικό alter ego; Γιατί η δράση του είναι αυτόδικη και περιθάλπεται μιας αναίτιας μυστικότητας; Πως μπορείς να γίνεις ο ήρωας της πόλης όταν δεν έχεις έναν αληθινό διάλογο με τους πολίτες; Και ποια δράση μπορεί να είναι σωτήρια όταν διακατέχεται από έναν φιλάρεσκο παρταλισμό; Έτσι ο σκηνοθέτης, χωρίς ωστόσο να αμφισβητήσει τις ικανότητες και την θέληση του υπερήρωα για το καλό, θα ασκήσει μια σφιχτή κριτική και θα απομυθοποιήσει το "Θεϊκό" του άνθρωπου-νυχτερίδας.
Και αφού ο Nolan έχει καταφέρει να "μουτζουρώσει" τον υπερήρωα, δε θα του είναι καθόλου δύσκολο να αφιερώσει την ταινία του σε μια ανθρωποκεντρική ανάλυση της κοινωνίας και των διάφορων πολιτικών επιλογών. Και αφού ο αυταρχικός Batman έχει μπει στο στόχαστρο, σειρά παίρνει ο αδιάφθορος Harvey Dent που αποτελεί έναν γενικευμένο συμβολισμό της αντιπρωσοπευόμενης δημοκρατίας. Μιας εξιδανικευμένης αντιπροσωπευόμενης δημοκρατίας, καθώς ο σεβαστός Harvey Dent έχει καταφέρει να εξυγιάνει σχεδόν όλα τα εξουσιαστικά γρανάζια της κοινωνίας και να ωθεί την πόλη σε καλύτερες μέρες. Όμως αυτή η ιδανική κατάσταση είναι αδύνατο να μακροημερεύσει. Το σενάριο των αδερφών Nolan χρεώνει στους πολίτες την απάθεια και τον αυτοπεριορισμό τους, καθώς αφήνουν εξ' ολοκλήρου τη μοίρα τους σε εκλεγμένους αντιπροσώπους. Και το Dark Knight με μια πολυσυζητημένη σκηνή, αυτή των πλοίων, θα καταδείξει πως το ευνοϊκότερο αύριο είναι υπόθεση όλων. Όμως το πιο γερό χαρτί του film είναι ο Joker. Το πιο σκοτεινό σύμβολο, ένας προσωποποιημένος εφιάλτης. Ο Joker που εδώ απαλλάσσεται της καρτουνίστικης διάθεσης των λοιπών ταινιών, θα ενσαρκώσει μια χαοτικά άναρχη φιγούρα. Μια φρικτή φυσιογνωμία που διασκεδάζει με τον ηθικό ξεπεσμό της πόλης. Μια φιγούρα μοναχική και παντελώς ανεξάρτητη. Ένας θνητός διάβολος, που έχει βαλθεί να επιβεβαιώσει τους μισάνθρωπους στοχασμούς του και να εξωτερικεύσει την μιζέρια και την διαφθορά που έχει ριζώσει και προϋπάρχει στα έγκατα του Gotham City.
Έχω ξαναπεί πως ο Christopher Nolan, εκτός από σπουδαίος σκηνοθέτης, είναι και τυχερός που καταφέρνει να συνεργάζεται με ένα τόσο ηχηρό cast. Τα ονόματα που δεσπόζουν εδώ στις πρώτες θέσεις είναι οι Christian Bale, Heath Ledger, Aaron Eckhart, Michael Caine, Morgan Freeman. Συγκεκριμένα, ο Heath Ledger παραδίδει μια ανυπέρβλητη ερμηνεία στον ρόλο του Joker. Καταφέρνει να εκτοπίσει από την άκρη του μυαλού μας την κλασσικότατη ερμηνεία του Jack Nicholson και να δώσει ένα ουσιαστικότερο περιεχόμενο στον χαρακτήρα. Μια αναρχική και χαοτική φιγούρα που αναπαράγει τα πιο βαθιά σκοτάδια από τους μεγαλύτερους μας εφιάλτες. Δεν έχει ανάγκη κανένα παρελθόν για να τεκμηριωθεί, καθώς χτίζει έναν παράδοξο αλλά και πλήρως ολοκληρωμένο χαρακτήρα. Και με λύπη δηλώνω, πως εδώ συνειδητοποίησα το πραγματικό κόστος του πρόωρου χαμού αυτού του σπουδαίου ηθοποιού. Ο Christian Bale θα καταφέρει να ενσαρκώσει τον πιο προσιτό Batman που είδαμε ποτέ. Πρώτα απ' όλα έναν ήρωα ανθρώπινο, που βασανίζεται από τον διχασμό της ταυτότητας του. Αλλά το κυριότερο έναν χαρακτήρα απαλλαγμένο από της υπερηρωικές καταβολές του μύθου. Ακόμα, ο Aaron Eckhart μοιάζει ο πιο αδύναμος στον ρόλο του Harvey Dent. Σε έναν ρόλο αν μη τι άλλο άκρως σημαντικό. Καθώς περιέχει τις ηχηρότερες μεταστροφές και μια ευρεία γκάμα πολιτικών αναφορών. Τέλος, οι συμπαθείς φιγούρες των Morgan Freeman, Michael Caine σε περιορισμένους δεύτερους ρόλους επιτυγχάνουν να απαλύνουν τις ασφυκτικά σκούρες αποχρώσεις του The Dark Knight.
Όσον αφορά τη σκηνοθεσία, ο Nolan θα μας ξαφνιάσει ευχάριστα με μια οικονομική οπτική στο μύθο. Κάτι που κάνει αυτά τα 152 λεπτά εξαιρετικά συμπαγή. Ο θεατής θα χαθεί για άλλη μια φορά στους οξυδερκής ελιγμούς του φιλάρεσκου στα twist σκηνοθέτη. Το απύθμενο μαύρο φιλοδοξεί να στοιχειώσει τους φόβους μας. Πάντως το Dark Knight παρά την τολμηρά πρωτότυπη μορφή, συλλαμβάνεται ορισμένες φορές δέσμιο της υπάρχουσας blockbuster φιλοσοφίας-πραγματικότητας(με αποκορύφωμα την υπερβολική έξοδο, που αποσκοπεί και σε μια εμφανή πάσα για το σήκουελ που θα ακολουθήσει). Γεγονός που του στερεί μιας ακόμα πιο τολμηρής προσέγγισης-ανασχηματισμού του μύθου.
Βαθμολογία 8/10
6 σχόλια:
Γεια σου σκοτεινέ ιππότη Kioy. Θα αναφερθώ μόνο στα (λίγα) σημεία που διαφωνώ.
Δεν είχε και πολύ σκηνοθετική οικονομία το φιλμ, καθότι τα 160 λεπτά μοιάζουν με ένα διαρκές κρεσέντο που παρά την αναμφισβήτητη μαεστρία του Nolan σε βγάζουν από την αίθουσα εξαντλημένο (...με την κακή έννοια).
Η σκηνή με τα καράβια που αναφέρεις είναι σημάνει ταυτόχρονα και το όριο της πολιτικής τόλμης ενός καλοκαιρινού blockbuster. Πολύ καλοσύνη μαζεύτηκε στους ανθρώπους κάπου εκεί, αναιρώντας την ατμόσφαιρα τρομολαγνείας και αναρχίας που μέχρι εκείνη τη στιγμή η ταινία είχε συλλάβει εύστοχα. Ακόμα και ο Darabont στο μέτριο κατ'εμέ Mist, ήταν πιο οξύς στο σχόλιο του για την ανθρώπινη φύση και τη ροπή της προς την σκοτεινή πλευρά.
Και άρρηκτα συνδεδεμένο με τη προαναφερθείσα σκηνή είναι και το φινάλε. Ο Σκοτεινός μας Ιππότης παίρνει όλες τις αμαρτίες της πόλης πάνω του και όλα καλά στη στρουμφογκόθαμ (λες και δεν μπορούσαν να φορτώσουν τους φόνους του Dent στον Joker, και μην μου πείτε ότι ακολουθούν τον μύθο του Batman γιατί μιλάω για την ταινία αυτή καθεαυτή). Πάντως, και αναφορικά με το σχόλιό σου περί sequel, μία απόδειξη ότι το Dark Knight είναι μια κλάση πάνω από τις μεταφορές των άλλων ηρώων στο πανί είναι ότι η νοοτροπία του franchise δεν είναι τόσο εμφανής ώστε να κάνει τις ταινίες να δίνουν αυτήν την εκνευριστική αίσθηση του ανολοκλήρωτου (X-men και Iron Man μου έρχονται πρόχειρα στο μυαλό).
Και, πσσστ, το Batman Returns είναι ο καλύτερος Νυχτερίδας.
Kioy μου καλησπέρα!
Το είδες τελικά ε;; Όπως μπορείς να δεις και στην δική μου κριτική, συμφωνούμε στο μεγαλύτερο μέρος! Περίεργο ε; :)
Νομίζω ότι τουλάχιστον για τα πλοία θα συμφωνήσω με τον Αχιλλέα. Η σκηνή είναι αστεία
Καλησπέρα σε όλους σας. Ζητάω συγνώμη για την καθυστερημένη απόκριση μου στο θέμα λόγω του προσωρινού παραθερισμού μου.
Ελπίζω να επανορθώσω στη συνέχεια....
Αγαπητά Αχιλλέα, κατ' αρχάς θέλω να σε ευχαριστήσω που μου παραθέτεις αναλυτικά την πάντα ενδιαφέρουσα οπτική σου στην ανάγνωση των ταινιών.
Σχετικά με τη σκηνοθετική οικονομία, μπορώ να αποδεχτώ αυτό που λες. Όμως κατά την προσωπική μου άποψη, τα πολυάριθμα twist του Nolan πρόσθεταν αξία τόσο στο μύθο όσο και στους χαρακτήρες, χωρίς να αναλώνονται αποκλειστικά σε ένα παιχνίδι εντυπώσεων. Φαντάζομαι πως εδώ εντοπίζεται η διαφωνία μας.
Για τα καράβια, δεν έχω παρά να συμφωνήσω σε αυτό που αναφέρεις. Αν
κοιτάξεις την σκηνή ρεαλιστικά τότε είναι ευδιάκριτη μια κωμικοτραγική πολιτική ατολμία και μαλθακότητα. Όμως εγώ την διάβασα απλά ως ένα σχόλιο(πες το και ηθικολογία) για το ιδανικό πολίτευμα που θα έσωνε την Gotham City. Δηλαδή, οι γεμάτοι ψεγάδια πολίτες, παρά την δειλία τους και την ολοφάνερη αποστασιοποίηση τους, να εκλάμβαναν μόνοι τους τις αποφάσεις σε μια αρχέγονη συμμετοχική δημοκρατία. Καταλύοντας την μορφή της σύγχρονης κοινωνίας. Πάντως δε μπορώ να διαφωνήσω για την ατολμία που αναφέρεις ως προς το ρεαλιστικό κομμάτι.
Για το τέλος συμφωνούμε. Το άφησα να εννοηθεί και στο κειμενό μου(τουλάχιστον προσπάθησα). Νομίζω πως ο Nolan θεώρησε δυσβάσταχτη την καθολική αμαύρωση του Batman για το ευρύ κοινό, και τους χάρισε μια μελοδραματική χροιά που θα τους επέτρεπε την ανύψωση του έκπτωτου άγγελου τους. Παρ' όλα ταύτα, νομίζω πως στο πιο υποψιασμένο κοινό έκλεισε αρκετες φορές το μάτι(με ειρωνικές σκηνές). Πάντως αυτή η διτή στάση είναι αυτό που αναφέρεις στρουφοκαμηλισμός!
@Γιώτα μου. Κατ' αρχάς καλησπέρα. Σήμερτα νομίζω έχεις και τη γιορτή σου και θα ήθελα να σου ευχηθώ ολόψυχα χρόνια πολλά, υγιή και ευτυχισμένα! Για την ταινία όντως μεγάλος βαθμός συμφωνίας. Τίποτα δεν είναι περίεργο, αφού όλα είναι κατορθωτά... :)
Φίλτατε Zamuc νομίζω πως απάντησα πιο πάνω για την επίμαχο σκηνή.
Τους χαιρετισμούς μου σε όλους!
ό,τι και να λέμε νομίζω πως όλη η ταινία πατάει στην απίστευτη ερμηνεία του Ledger. Από κει και πέρα, προσωπικά μου φάνηκε αδιάφορη και κλισέ. Με κορυφαίο λάθος τη συμπαθή και ταλαντούχα μεν, αλλά παντελώς αταίριαστη Gyllenhaal. (Ίσως βέβαια να φταίει και το ότι δεν είμαι φαν των superhero movies και του Nolan...)
Καλώς ήρθες..
Ούτε εγώ είμαι fan των superhero movies.. Σίγουρα η ερμηνεία του Ledger είναι ένα πολύ δυνατό χαρτί, αλλά για μένα το twisty πνεύμα πηγαίνει στον Nolan όταν καταπιάνεται με τόσο μεγαλεπίβολλα σχέδια. Γιατί αναιρεί παγιωμένα κλισέ, όπως του θετικού υπερήρωα, που εδώ τον τσαλαπατά, κάνοντας έναν πολύ ενδιαφέρον κρότο!
Δημοσίευση σχολίου