Κυριακή 13 Ιουνίου 2010

Dial M for Murder


Σκηνοθεσία: Alfred Hitchcock
Παραγωγής: Usa / 1954
Διάρκεια: 105'


Βετεράνος πρωταθλητής του τένις(Ray Milland) αποφασίζει να δολοφονήσει τη μοιχαλίδα γυναίκα του(Grace Kelly) για να κληρονομήσει τη βαθύπλουτη περιουσία της. Όταν όμως ο μισθωμένος δολοφόνος βρεθεί νεκρός, ο άντρας καλείται να περάσει άμεσα σε εναλλακτικό πλάνο, ούτως ώστε να αποφύγει την ενοχή και να απαλλαγεί οριστικά από τη σύζυγό του.


Το σινεμά του Χίτσκοκ εφαρμόζει ιδανικά πάνω στην Αριστοτελική ρήση για την τραγωδία τόσο όσον αφορά την αντιμετώπιση του έργου, τη συμμετοχή του θεατή, αλλά και την καταληκτήρια ποθητή κάθαρση. ("Ἐστὶν οὖν τραγωδία μίμησις πράξεως σπουδαίας καὶ τελείας, μέγεθος ἐχούσης, ἡδυσμένῳ λόγῳ, χωρὶς ἑκάστῳ τῶν εἰδὼν ἐν τοῖς μορίοις, δρώντων καὶ οὐ δι’ ἀπαγγελίας, δι’ ἐλέου καὶ φόβου περαίνουσα τὴν τῶν τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν".)

Ο Χίτσκοκ φανερώνει εξ αρχής στον θεατή μια πραγματικότητα, ή καλύτερα ολόκληρη την πραγματικότητα της ταινίας του, και έπειτα υποβάλλει τους ανυποψίαστους ηθοποιούς σε μια επεισοδιακή διαδρομή μέχρι να οδηγηθούν στην ήδη εγνωσμένη, για εμάς, αλήθεια. Έτσι, στο δίπτυχο θεατής-ηθοποιός αναλογεί κατ' αντιστοιχία το δίπτυχο γνώση-άγνοια. Μέσα από αυτή τη λεπτή (αν)ισορροπία, από την οποία παράγεται και το ιδιότυπο χιτσκοκικό σασπένς, ό,τι παρακολουθούμε στο κινηματογραφικό πανί μοιάζει θελημένα με μια τεχνητή κατασκευή, ένα κινηματογραφικό(και όχι κινηματογραφημένο) θέατρο, μια καλά στημένη παγίδα ή ένα γρίφο, τον οποίο καλούνται να επιλύσουν οι πρωταγωνιστές. Ο θεατής, όντας παντογνώστης συνδέεται προσωπικά με το θέαμα, επιζητώντας με συναισθηματική ένταση την αποκατάσταση της δικαιοσύνης, η οποία και ολοκληρώνει τις Χιτσκοκικές δημιουργίες. Δηλαδή, ο θεατής επιζητεί την αποκάλυψη της ήδη εγνωσμένης αλήθειας και από μέρους των ηθοποιών, μέσω της οποίας έρχεται και η πολυπόθητη λύτρωση. Υπό αυτό το πρίσμα θα μπορούσαμε να πούμε πως ο κινηματογράφος του Χίτσκοκ είναι ένα "σινεμά δικαίου".

Το "Dial M for Murder" αποτελεί ένα αντιπροσωπευτικό Χιτσκοκικό δείγμα. Σινεμά δωματίου μ' ένα πραγματικά κεντημένο ντεκουπάζ που απλώνει τους εσωτερικούς χώρους σε μια τεράστια έκταση αγωνίας, που καθηλώνει τον θεατή στην ανεξάντλητη επιθυμία του για την αποκατάσταση της τάξης, και συνεπώς την τιμωρία του συζύγου. Βάσει αυτού του στοιχείου, που συναντάμε σε ολόκληρη τη φιλμογραφία του Λονδρέζου σκηνοθέτη, ορίσαμε, αδόκιμα, το σινεμά του ως "σινεμά δικαίου". Όμως αυτό το αστυνομικό δράμα μέσω των δομικών του στοιχείων -η αστυνομία φαινομενικά καταπιάνεται με τη δικαιοσύνη- είναι εξόχως αυτοσαρκαστικό. Καθώς για να οδηγηθούμε, σχεδόν καταναγκαστικά στην πολυπόθητη λύτρωση, ο Χίτσκοκ εισάγει ένα εσκεμμένα ουτοπικό twist, το οποίο εξαντλεί τον ρεαλισμό στην ύπαρξη μιας εξιδανικευμένης αστυνομίας. Έτσι, η περάτωση και η ολοκλήρωση του "σινεμά δικαίου" απαιτεί επιτακτικά ένα στοιχείο σχεδόν υπερβατικό! Τέχνασμα συνειδητής αυτοαναίρεσης! Γιατί, δυστυχώς, μπορεί το σινεμά να δύναται να μιμηθεί πράξεις σπουδαίες και τέλειες, αλλά ο υπαρκτός κόσμος ούτε σπουδαίες, ούτε τέλειες δύναται...
Βαθμολογία 9/10


2 σχόλια:

Annie_Hall είπε...

Πολύ ωραία ταινία με ιδιαίτερη ατμόσφαιρα. Θα έγραφα ότι δεν είναι από τις αγαπημένες μου του Χίτσκοκ αλλά νομίζω πως αυτό δεν μπορώ να το πω για καμία ταινία του από όσες έχω δει!

kioy είπε...

Welcome Χιτσκοκική Annie!