M

Σκηνοθεσία: Fritz Lang
Παραγωγής: Germany/ 1931
Διάρκεια: 110'

Τα εγκλήματα ενός παιδόφιλου γρονθοκοπούν τους σκαρμούς της φιλήσυχης αστικής κοινωνίας της Γερμανίας του 30. Η αστυνομία είναι αναποτελεσματική σαν αστυνομία! Και το άσειστο κοινωνικοπολιτικό οικοδόμημα διακορεύεται ολιστικά, μέσα από την αντανάκλαση του φόβου και της ανασφάλειας στις θεμέλιες δομές του.


Σε μια εποχή, αυτή της πρώιμης σύγχρονης ηχοληψίας, που το σινεμά μοιάζει μ' ένα κινηματογραφημένο θέατρο, ο Fritz Lang επιλέγει συνειδητά, και ταυτοτικά, να μένει πιστός στο Γερμανικό εξπρεσιονισμό. Προτιμάει την παύση και τη σιωπή έναντι του λόγου. Άλλωστε η φόρμα του ήχου στο "Ο Δράκος του Ντίσελντορφ" αποτελεί από μόνη της ένα αντικείμενο μελέτης ανάμεσα στις συνέχειες και τις ασυνέχειες του ρεαλιστικού τονισμού, την επίτευξη του ατμοσφαιρικού υπερβατισμού, αλλά και τον χρωματισμό από την αλληλόδραση με την εικόνα. Ένα πραγματικό σεμινάριο καλλιτεχνικής άποψης πάνω στην ηχοληψία. Σε μια γλώσσα πιο υπαινικτική, σχεδόν δοκιμιακή, που σε συνδυασμό με την απειλητικότητα της σκιερής φωτογραφίας, υιοθετεί έναν γόνιμο και ένσαρκο (κλειστο)φοβισμό! Επίσης, όσον αφορά την εικόνα, ο Lang προτιμάει την απουσία και το αδιόρατο των υποκειμένων έναντι της θεατρικής φανερής δράσης-ερμηνείας. Πράγμα αντιληπτό στο γεγονός ότι η ένταση του αδιόρατου(off σημεία του κάδρου) επισκιάζει ολοφάνερα τις φαινόμενες επιφάνειες(on κινηματγραφικός χώρος).

Στα πλαίσια αυτά, ο Γερμανός σκηνοθέτης αποφασίζει να αποκρύψει από τον θεατή, όπως και από κάθε κάτοικο της πόλης, τον Μ(από το Murderer) του τίτλου. Έτσι οι ευγνωσμένες πράξεις του, σε συνδυασμό με την παντελή έλλειψη βιωματικής συνάντησης, μορφώνουν ένα κολάζ από δολοφονικές εικόνες στη συνείδηση των κατοίκων, οι οποίες γίνονται εκείνο το αδιαπραγμάτευτο πορτραίτο του M στη συνείδησή τους. Η απουσία φυσικής συνάντησης, σε συνδυασμό με την ύπαρξη ενός έντονου ιστορικού γεγονότων, επιτρέπει στη φαντασία να ζωγραφίζει-υποκαθιστά, με τον πλέον αυθαίρετο τρόπο, την υπόσταση με την "εικόνα" της φαντασίας. Να πως το "είναι" διαβρώνεται από το "φαίνεσθαι". Ή καλύτερα, το "μη φαίνεσθαι", όπως μας λέει σαρκαστικά ο Fritz Lang. Έτσι, υπακούοντας στον παραπάνω πολυσυναντημένο και διαχρονικό λογισμό της συλλογικότητας, ο M παύει να "είναι" άνθρωπος(δηλαδή υποκείμενο-υπόσταση), για να "γίνει" αποκλειστικά δολοφόνος(δηλαδή ιδιότητα υποκειμένου). Μέσα σε αυτούς τους αυθαίρετους μηχανισμούς της μαζικής σκέψης η ταμπέλα, δηλαδή η επιγραφή, υπερβαίνει τον τόπο! Τον υπαγορεύει...


Και ο Fritz Lang, αφού έχει διακωμωδήσει με τον πλέον σαρκαστικό τρόπο την αυτοευνουχιζόμενη εκτελεστική εξουσία, καταλήγει με παμπόνηρο τρόπο, σε μια ονειρική σεκάνς, σε μια άτυπη δικαστική-νομοθετική εξουσία. Ο νόμος σαν ένα εργοστάσιο οδοποιίας των εθνικών οδών που ορίζουν την φορά και την ταχύτητα της συνείδησης μας, προφασιζόμενες την αρμονικότερη συνύπαρξή μας. Όμως το παράγωγο είναι ένα σύνολο πεπερασμένων και αμφιλεγόμενων νόμων. Που αφού έχουν εξασφαλίσει την αλλοίωσή της σκέψης μας εντός του προσχεδιασμένου κοινωνικοπολιτιστικού οχετού, συνεχίζουν στο να εκθέτουν την σκέψη μας μόνο στην "εικόνα" των γεγονότων. Αποτρέποντας μεθοδικά την έκθεση μας στο "είναι" τους. Παραποιώντας εν τέλει την υπόστασή του "είναι" σε μια γιγάντια εικονική μητρόπολη!
Βαθμολογία 10/10