Hon dansade en sommar

Σκηνοθεσία: Arne Mattsson
Παραγωγής: Sweden / 1951
Διάρκεια: 103'

Απέσπασε Χρυσή Άρκτο στο 2ο φεστιβάλ Βερολίνου, ωστόσο μετέπειτα παραγκωνίσθηκε στα κιτάπια της κινηματογραφικής λήθης. Πρόκειται για ένα σημαντικό μελόδραμα. Μια ανεκπλήρωτη ιστορία αγάπης που εμποτίζεται από τα αρώματα της άνοιξης και από την λάμψη της νιότης. Ένας ύμνος για τον έρωτα, και η αιώνια μάχη των ανυπέρβλητων εξωτερικών που ψαλιδίζουν το απάνθισμα των έσω.


Αυτός(Anders) είναι ένας 21χρονός αστός. Έχει περάσει στο Πανεπιστήμιο. Τη μεταβατική περίοδο που προηγείται της εισαγωγής, επισκέπτεται το θείο του για να τον βοηθήσει στη φάρμα. Αυτή (Kerstin) είναι 17. Ένα μπουμπούκι αμόλυντο. Γόνος πουριτανής οικογένειας. Πουριτανή η αγροτική κοινωνία. Ανάμεσά τους σκάει η Άνοιξη. Την αρχική προδιάθεση θέρμης διαδέχεται η φιλία, ο έρωτας, και ύστερα -αν προλάβει- η αγάπη. Αν κι όλα αυτά, φιλία, αγάπη, έρωτας μόνο βαφτιστικά μοιάζουν. Διάφορες καταστάσεις διακριτές, στο συνεχές φάσμα της ανθρώπινης ενσυσχέτισης. Καλούνται όμως να υπερβούν τις ταξικές διαφορές της κοινωνικής επίκρισης που δρα έξω από αυτούς, για αυτούς...

Αγροτική κοινωνία: Μια κοινωνία λαβωμένων αγγέλων. Έχουν κάψει προ πολλού τα φτερά τους. Πίστη στη μονάδα δεν υπάρχει. Νόρμες και κανόνες υποκαθιστούν το χαμένο όνειρο. Έναντι της πίστης στον εαυτό, θησαυρίζει η πίστη στο Θεό(ή όποιο άλλο καθολικό σύμβολο κυριαρχεί). Ο ιερέας εδώ γίνεται εμβληματική φυσιογνωμία άσκησης εξουσίας και στρυφνής διαμόρφωσης πνεύματος. Προκαταλήψεις και δεισιδαιμονίες ανθίζουν στις βουνοπλαγιές της σκέψης των κατοίκων. Καθορίζουν. Απαιτούμενη η ομοιομορφία για τη "γαλήνη" μιας τόσο σφιχτά συνδεόμενης ομάδας ανθρώπων. Έτσι πια δεν υπάρχεις ως μονάδα, ούτε ως μέρος της ομάδας, αλλά ως μικρογραφία του πρέπον. Γιατί όταν πια δεν πιστεύεις σε σένα, αναγκάζεσαι να ασπαστείς αυτό που κατασκευάζουν για σένα... Ο μόνος τρόπος να υπάρξεις.

Αστική κοινωνία(που αγγίζεται περισσότερο υπαινικτικά): Ο αστός είναι φιλόδοξο ον. Κυνηγός του αστικού ονείρου, αφού συνήθως έχει εξασφαλίσει κάτι περισσότερο από τον βιοπορισμό του. Η σκέψη είναι κλειδωμένη σε μεγαλεπήβολα όνειρα που ικανοποιούν τις βλέψεις της εγωκεντρικής παχυσαρκίας. Επί της ουσίας, στο αναμεταξύ του τώρα και της υλοποίησης των ονείρων γλιστράει η ζωή. Φεύγει. Μια μάταιη και χυδαία αυτοθυσία στο βωμό της αντιδραστικής ατομοκεντρικής ματαιοδοξίας.


Λίγο πολύ αυτά τα ονόματα δίνει ο Arne Mattsson στα δυο διαφορετικά άκρα της κοινωνικής οργάνωσης. Και δεν είναι η αστική ή η αγροτική κοινωνία που χωρίζει τον Anders από την Kerstin. Οι ίδιοι βρίσκονται φλογισμένα κοντά για να τους απωθήσουν τα κοινωνικά επινοήματα. Διαφορές δεν υπάρχουν στο όνομα της αγάπης. Όμως οι ιδέες των κοινωνικών επινοημάτων, που δρουν έξω από αυτούς για αυτούς, σχηματίζουν το νεκρικό βλέμμα μιας ανθρωποκοινότητας που δε δύναται να αποδεχτεί-αντιληφθεί και κυριότερα να νιώσει την Άνοιξη έξω από τις συμβάσεις. Και όλη αυτή η ανεκπλήρωτη ιστορία αγάπης φιλμάρεται εξαιρετικά από τον Σουηδό σκηνοθέτη. Μ' ένα λυρισμό στην εικόνα και στο λόγο. Μια αθεράπευτα λιγωτική αφήγηση στο παρεξηγημένο ύφος του μελοδράματος. Ενώ κινηματογραφικά, με τη χρήση εκπληκτικών πλάνων αμόρσας, που λειτουργούν ως πλάνα αντίστιξης, διευρύνεται το βάθος της ιστορίας, και υπογραμμίζονται, τα εξωτερικά υποκείμενα-αντικείμενα που ορθώνουν τα τείχη των απαγορεύσεων για το πρωταγωνιστικό ζεύγος.


Ο Anders λέει ότι ή Άνοιξη είναι η αγκαλιά που σε ζεσταίνει το Χειμώνα, και η ανάσα που δροσίζει το πυρακτωμένο μέτωπό σου την καλοκαιρία. Πόσο διαρκεί η Άνοιξη; Που αρχίζει και που τελειώνει; Και κυριότερα, πότε θα 'ρθει; Πότε θα γνωρίσει συλλογική έκφανση; Σ' έναν κόσμο που οι εξουσιάζοντες μεταχειρίζονται όπως όπως τα συμβάντα για να προωθήσουν την τυραννία τους. Σ' έναν κόσμο που οι άνθρωποι δεν έχουν όνομα, παρά μόνο τις ετικέτες που τους βιδώθηκαν. Σ' έναν κόσμο που η πραγματικότητα, ανέγγιχτη κάτω απ' τον κλοιό της φαινομενικότητας, έχει πέσει σε αιώνια βαρυχειμωνιά. Η Άνοιξη πως να 'ρθει;
Βαθμολογία 8,5/10