Red Road

Σκηνοθεσία: Andrea Arnold
Παραγωγής: UK / Denmark/ 2006
Διάρκεια: 113'

Αυτή η Βρετανό-Δανέζικη συνύπαρξη με τα σκήπτρα παραδομένα στην ανερχόμενη Andrea Arnold έφερε στην επιφάνεια μια πιο νεανική έκφραση του Trierικού δόγματος. Δηλαδή κάμερα στο χέρι που σε αρκετά σημεία μεταδίδει την στιγμιαία ένταση με μορφή ταραχής στον θεατή. Ενώ προηγουμένως έχουν επιστρατευθεί "σφιχτά" υποκειμενικά κάδρα για να συνθέσουν τις συμπαγής προσωπογραφίες των ηρώων! Τέλος έντονη σκηνογραφία που αποπνέει μια extreme teenage ατμόσφαιρα, η οποία ίσως είναι και αδικαιολόγητη ως προς την έκταση της!

Η Andrea Arnold έχει φροντίσει να γράψει ένα συμπαγή σενάριο. Το οποίο χαρακτηρίζεται από την απουσία λόγου και από μια ανατροπή που θα κάνει ολοφάνερη την αλήθεια του κειμένου μόνο στο τέλος, στην τελευταία κρίσιμη σκηνή. Βρισκόμαστε σε μια ελαφρών ηθών συνοικία της Σκωτίας. Η ηρωίδα μας είναι μια μισθωμένη αστυνομικίνα με "χρέος", μυστικά να παρακολουθεί την πόλη, για λόγους ονομαζόμενους ως λόγους ασφαλείας. Η συνοικία παρουσιάζεται επιμελώς ως ένα περιθωριακό στέγασμα αμφιβόλου ηθικής ανθρώπων, τόσο περιθωριακό ώστε να έχει νόημα η παρακολούθηση τους! Έτσι βουβά μαζί με την ηρωίδα βρισκόμαστε πίσω από μια σειρά monitor να παρακολουθούμε σχεδόν ηδονοβλεπτικά τις κινήσεις των ανθρώπων.

Η ηρωίδα μας είναι μια σκοτεινή φυσιογνωμία. Που πριν αποκαλυφθεί το τέλος φαίνεται να περιέχει το ειρωνικό σχόλιο της Andrea προς το αστυνομικό σώμα. Σχετικά με την ολοένα καλπάζουσα καταπάτηση των "δημοκρατικών" μας δικαιωμάτων, με πρόφαση λόγους υψίστης ασφαλείας. Και το θέμα είναι τόσο απτό, με την προοπτική να αγγίξει τους πάντες και να τους αποπλανήσει προς την "προφανή" τροχιά. Τον προβληματισμό που πηγάζει από την ολοένα μεγαλύτερη δύναμη της αστυνομίας και του κράτους πάνω μας. Όμως όχι, η ταινία δεν οδεύει προς τα εκεί!

Η ταινία ακολουθεί το βλέμμα της πρωταγωνίστριας Kate Dickie πίσω από τα monitor. Η Kate κάνει μια βουβή μα πολύ δυνατή ερμηνεία. Εξ' αρχής το βλέμμα της δείχνει να στερείται του επαγγελματισμού που θα επέβαλλε μια τέτοια δουλειά. Δείχνει να ταΐζει την κενή ψυχή της(όπως έχει σκοπίμως παρουσιαστεί) με τις ζωές καθημερινών ανθρώπων. Σε αυτή την διαδικασία της άπραγης παρακολούθησης ένας χοντρός σκύλος κλέβει το ενδιαφέρον της καθημερινά, ενώ την βλέπουμε να αλλάζει έκφραση κατά την διάρκεια μιας εξωπραγματικής σεξουαλικής πράξης επί δημοσία οδού. Πλέον έχουμε καταλάβει, πως αυτή η γυναίκα δεν είναι ο φρουρός της ασφάλειας μας. Αλλά μια αδύναμη προσωπικότητα που από αυτή την δουλειά βρίσκει νόημα στην ταλαιπωρημένη και άδεια ζωή της. Αυτό γίνεται ξεκάθαρο πλέον, όταν το βλέμμα της καρφώνεται σε αυτόν που για προσωπικούς λόγους της έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον, ενώ λίγα μέτρα πιο πέρα ένα κορίτσι μαχαιρωμένο άδικα χάνει την ζωή του. Την ζωή που καμία κάμερα δεν μπορεί να ασφαλίσει, αλλά ούτε καν να καταγράψει τον ένοχο. Η Andrea Arnold με την σιωπηρή και αργή σκηνοθεσία της καταφέρνει να χτίσει μια πολύ δυνατή ατμόσφαιρα θρίλερ. Απ' την οποία κατά τη γνώμη μου το μεγαλύτερο κέρδος είναι πως πιάνουμε τον εαυτό μας, έντρομο, να ταυτίζεται με αυτό το αδιάκριτο βλέμμα της ηρωίδας.

Όπως προανέφερα η ζωή της πρωταγωνίστριας μοιάζει με μια κενή και ανασφαλή ζωής δίχως νόημα ύπαρξης. Καθώς την βλέπουμε κολλημένη πίσω από τα monitor αλλά και στην πραγματική της ζωή να παρακολουθεί αυτά που της αποκαλύπτει η επαγγελματική. Οι σχέσεις της με τους ανθρώπους είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Η μόνη αναφορά που γίνεται σε αυτές είναι ο σεξουαλικός σύντροφός της. Μια σχέση που τους αποτυπώνει σαν ψυχρά σεξουαλικά αντικείμενα ανήμπορα ακόμα να βιώσουν ηδονή. Ενώ και στις λιγοστές φορές που η Kate χρειάζεται να αναπτύξει τις κοινωνικές της σχέσης δείχνει να μην μπορεί να απαλλαγεί από το ψυχρό ύφος του αστυνομικού. Όμως μετά τα μισά της ταινίας θα αρχίσουμε να ψιλιαζόμαστε πως η ζωή της Kate δεν είναι τόσο κενή. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια ρημαγμένη ζωή όπως μαρτυράει η κουβέντα με τον πατέρα της(αν θυμάμαι καλά) Alfred.

Και η εμμονή της στο να παρακολουθεί τον σχεδόν αρχέγονο Tony Curran, τόσο εντός επαγγέλματος όσο και εκτός, δεν είναι η περιέργεια της άλλα κάποιοι ανοιχτοί λογαριασμοί απ' το παρελθόν. Όπου στο τέλος η δημιουργός θα μας χαρακτηρίσει τον Tony ως φονιά της οικογένειας της, ως φονιά συζύγου και γιου. Και η αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά της δικαιολογείται από τον πόθο της για εκδίκηση. Έτσι μέσα από ένα σατανικό σχέδιο, και μάλλον τραβηγμένο σεναριακά σχεδιασμό ως προς το μινιμαλιστικό της ταινίας, θα προσπαθήσει να ενοχοποιήσει τον Tony για τον βιασμό της. Έναν βιασμό που δεν έγινε ποτέ! Ωστόσο καταλαβαίνει πως η λύτρωση δεν περιέχεται σε καμιά αντιδραστική συμπεριφορά. Αυτή είναι μάλλον το περιεχόμενο της γνώσης της αλήθειας, της ανθρώπινης αλήθειας, όπως μαρτυράει και το χαμόγελο της στην τελευταία των σκηνών.

Αυτή η ανατροπή ξαφνιάζει τον θεατή. Είναι μάλλον μια απροσδόκητη εκδοχή που κανείς δεν μπορεί να φανταστεί, όμως είναι σαφή πως στερείται πληροφοριών και επιχειρημάτων. Από την άλλη όμως, τα σφιχτά πορτραίτα, η δύναμη της αφήγησης, οι άρτιες υποκριτικά ερμηνείες, η έντονη σκηνογραφία και το αργό mood φτιάχνουν μια πολύ ολοκληρωμένη ταινία άξια προς θέαση. Σε μια μάλλον πιο σύγχρονη αλλά και επιπόλαια έκφραση του Trierικού δόγματος.
Βαθμολογία 7,5/10