Τρίτη 8 Ιανουαρίου 2008

Bikur Ha-Tizmoret


Σκηνοθεσία: Eran Kolirin
Παραγωγής: Israel / France / USA/ 2007
Διάρκεια: 87'

Δεν ξέρω αν στο τέλος θα βγάλει τρίχες η γλώσσα μου, αλλά βλέποντας τέτοιες ταινίες έχω μεγαλύτερη ανάγκη να το ξεστομίζω. Να ο οδηγός, να οι ταινίες σημείο αναφοράς για τον χαλεπό ελληνικό κινηματογράφο. Έρχονται από χώρες σε παρόμοια θέση με την Ελλάδα κινηματογραφικά, όπως εδώ το Ισραήλ, και με εργαλεία την απλότητα την λιτότητα αλλά και την ανιδιοτελή φλόγα της έμπνευσης και της αγάπης για αυτό που κάνουν, φτιάχνουν σπουδαίες ταινίες! Μια από αυτές είναι και τούτη, η καλοκουρδισμένη μπάντα!

Στα του σεναρίου, απλά τα πράγματα. Μια οχταμελής μπάντα άσημων μουσικών της αστυνομικής Αλεξανδρινής κοινότητας ταξιδεύει στο Ισραήλ για μια πολιτιστική παράσταση. Εκεί, στους ξένους τόπους του Ισραήλ θα περιπλανηθούν σαν πλανόδιοι για να βρουν το μέρος που θα τραγουδήσουν. Το ταξίδι τους θα βρει σκέπη στην στέγη της όμορφης ιδιοκτήτριας τοπικού εστιατορίου, και στο σπίτι ενός φίλου της. Όπου ο άνθρωπος αποκαλύπτεται μέσα από την μορφή του και συγκεκριμένα την στολή του.

Ο Eran Kolirin μέσα σε αυτή την ασήμαντη επίσκεψη της Αιγυπτιακής μπάντας κρύβει ισχυρές δηλώσεις γύρω από την ανθρώπινη φύση.
Θα δηλώσει εξ' αρχής την αγεφύρωτη απόσταση ανάμεσα στην εξωτερική ματιά αυτού που κάνεις και την συναισθηματική αλήθεια που περιέχει για το ίδιο το άτομο! Κάτι τόσο μικρό, κάτι ασήμαντο μπορεί να χει ασύλληπτη αξία. Αξία που αποκτά γιατί είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ψυχής σου. Μακριά από το τυπικό του περιβλήματος των διαδικασιών. Έτσι και εδώ αυτοί οι άσημοι μουσικοί βρίσκουν την πλάτη όλων των αρμοδίων για να φτάσουν σε αυτό το πολιτιστικό κέντρο για να τραγουδήσουν. Αντιμετωπίζοντας του με αδιαφορία, αλλά μόνο το τέλος μαρτυράει πόσο σημαντικό είναι αυτό που κάνουν για τους ίδιους. Όταν δίνουν μια συναυλία σε εξωτερικό χώρο, για ένα λιγοστό κοινό, με θέα τη μπουγάδα του σπιτιού να αχνοφαίνεται στο βάθος(ω ειρωνεία!)! Αυτοί όμως στο πρόσωπο τους έχουν την μέθη θεϊκής αμβροσίας, από αυτό το μικρό κονσέρτο. Τι σημασία άλλωστε έχει η πραγματικοφανή διάσταση των γεγονότων; Για αυτό μας έχει ήδη προειδοποιήσει ο σκηνοθέτης με έναν πολύ κωμικό διάλογο στο τραπέζι του σπιτιού. Όπου ένας οικογενειάρχης συνεπαρμένος από το πάθος αφηγείται το πως γνώρισε την γυναίκα του. Τουλάχιστον την δική του οπτική.

Για να φτάσουμε μέχρι εδώ όμως έχουν περάσει 80 σχεδόν λεπτά όπου ο σκηνοθέτης μας πληροφορεί τι χρειάζεται ο άνθρωπος για να ζήσει! Ο εκπληκτικός Sasson Gabai έχει πετάξει το μπαλάκι <<είναι σαν να ρωτάς έναν άνθρωπο γιατί χρειάζεται ψυχή;>>. Και ο Korlin εδώ προσπαθεί να βρει την λεπτή αυτή γραμμή. Το όριο, το σύνορο μεταξύ της μορφής και της ψυχής. Γύρω σου βλέπεις ανθρώπους να κρατούν μεγάλες τσάντες και να πάνε στις δουλειές τους, βλέπεις στριμωγμένα άτομα μες στο μπουφάν και σε αστικά λεωφορεία κάπου να πηγαίνουν, καλοχτενισμένες κυράτσες με σακούλες να σηκώνουν τα μαγαζιά. Όλοι έχουν ανάγκη μια μορφή που θα τους δώσει υπόσταση στο κοινωνικό σύνολο. Την μορφή που αποτυπώνονται συνήθως στο διαβατάρικο μυαλό των περαστικών. Την μορφή που είναι το περίβλημα και η άμυνα μαζί του πολύ ευαίσθητου περιεχομένου τους. Της ανθρώπινης φύσης του περιεχομένου. Και ο Eran Kolirin χτυπάει φλέβα χρυσού. Ποιος πιο βαλμένος μες στην μορφή του, μες στην στολή του από έναν στρατηγό του αστυνομικού σώματος; Έτσι βάζει στους ήρωες του την στολή της αστυνομίας. Η ψυχρότητα όλη στοιβαγμένη σε μια στολή. Και έτσι η εμμονή στη μορφή, θα σκορπίσει άφθονες στιγμές γέλιου, μέσα από στατικά νατουραλιστικά πλάνα.

Όμως στο βάθος ακόμα και της στολής κρύβεται ένας άνθρωπος. Υπάρχει μια "ψυχή". Και την ευθύνη για να την αποκαλύψει παίρνει η ελκυστική Ronit Elkabetz. Σκηνές τεράστιας συναισθηματικής πραγματικότητας θα επακολουθήσουν, θα βρουν πρώτα την ανθρώπινη πλευρά του θεατή και μετά θα ξεδιπλώσουν αυτή του στρατηγού. Ενός ανθρώπου του οποίου η ζωή είναι σπαραγμένη. Και δείχνει να 'χει ανάγκη περισσότερο από κάθε άλλον αυτό το ψυχρό κουστούμι. Μέσα από όλους τους ήρωες σε αυτό το μεθυστικό τελευταίο 40λεπτό υψηλής δραματουργικής αισθητικής, θα πάρουμε το καλό και το κακό, θα βυθιστούμε στα έγκατα της ψυχής του και θα τον ακολουθήσουμε στην τουλάχιστον για μια φορά όχι και τόσο μοναχική πορεία. Σε όλο αυτό
πολύ μεγάλη βαρύτητα έχει και ο ρόλος του μουσικού που παίζει το ανεκπλήρωτο κονσέρτο. Θυμίζοντας μας πως η αρχή και το τέλος των πραγμάτων βρίσκεται μέσα μας και όχι στο συμβατικό που επιθυμεί το εξωτερικό στερεότυπο. Αυτό το τελευταίο 40λεπτό είναι ένα μωσαϊκό πολύ συγκινητικών και ατμοσφαιρικών ανθρώπινων σκηνών οι οποίες έχουν τέτοια βαρύτητα που μπορείς να πεις μέχρι ότι και αλληλοαναιρούνται.

Άλλη μια ταινία χαμηλής παραγωγής, που κάνει σπουδαία πράγματα. Δίνει το χιούμορ, δίνει την αλήθεια σε ένα αδιάκοπο ταξίδι χωρίς ποτέ να γνωρίζεις τον προορισμό. Αν και τελικά το αποτέλεσμα είναι ένας καλύτερος κινηματογράφος!
Βαθμολογία 8,5/10

Δεν υπάρχουν σχόλια: