Σάββατο 7 Μαΐου 2011

Le feu follet


Σκηνοθεσία: Louis Malle
Παραγωγής: France / 1963

Διάρκεια: 108'


Η Φλόγα που Τρεμοσβήνει, όπως είναι ο τίτλος της ταινίας, ταλαντώνεται ανάμεσα σε δύο καταστάσεις: την αναμμένη και τη σβηστή. Ομοίως και οι προβληματισμοί του Louis Malle μετεωρίζονται ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο.

Ζωντανούς μας καθιστούν οι εξαρτήσεις που αναπτύσσουμε με ανθρώπους, ουσίες και πράγματα που έχουν έμβιες συντεταγμένες. Καθώς, όντας εθισμένοι σε πράγματα που περικλείει η ζωή, συντάσσουμε μια άρρηκτη συνδεσμολογία μαζί της. Είμαστε, δηλαδή κατά έναν τρόπο, καταναγκαστικά ζωντανοί. Όταν όμως απεξαρτηθούμε απ' τους προαναφερθέντες εθισμούς, οι δεσμοί κόβονται. Παύουμε να είμαστε υπόδουλοι στη ζωή. Είμαστε ελεύθεροι. Δηλαδή ούτε νεκροί, ούτε ζωντανοί. Αφού η ελευθερία υπερβαίνει το θάνατο.


Ο Alain Leroy, που υποδύεται εκπληκτικά ο Maurice Ronet, μοιάζει ο πιο κατάλληλος χαρακτήρας για να μας μεταφέρει τον παραπάνω στοχασμό. Συναισθηματικά ανικανοποίητος, και προσωπικά αποτυχημένος, γίνεται έρμαιο του ποτού. Έπειτα από τέσσερα χρόνια αποτοξίνωσης, ο μοναδικός του εθισμός είναι η ζωή στην κλινική απεξάρτησης. Οι ανθρώπινες σχέσεις που 'χει αναπτύξει εκεί, και οι γενικότερες δομές που φαντάζουν περισσότερο από φιλικές. Όμως η θέση του στην κλινική είναι πλέον επισφαλής. Όντας αποθεραπευμένος, ο επιβλέποντας ιατρός ετοιμάζεται να του κάνει έξωση. Με τον ομφάλιο λώρο των εξαρτήσεων κομμένο, ο Alain Leroy έρχεται αντιμέτωπος μ' αυτό που ο Νίτσε ή ο Καζαντζάκης θα αποκαλούσαν τελευταίο πειρασμό: την πίστη και την ελπίδα.

Αποφασίζει να πάει στο Παρίσι ώστε να συναντήσει τους φίλους του και το παρελθόν του, και να εξαντλήσει τις τελευταίες σταγόνες πίστης κι ελπίδας για τον εντοπισμό ενός λόγου άξιου να παρατείνει τη ζωή του. Στο Παρίσι όμως μοιάζει ξένος. Οι φιλίες ψεύτικες. Μέσα σ' αυτές δεν είναι παρά ένας ζωντανός μύθος που εξέπνευσε μαζί με τις μέρες του αλκοολισμού. Οι φίλοι του μιλούν για ενηλικίωση. Ενηλικίωση: η τοποθέτηση των ορμών, ονείρων, επιθυμιών σ' ένα τακτοποιημένο σύστημα εξαρτήσεων. Η σαρκική επιθυμία ικανοποιείται αποκλειστικά μέσα απ' τον γάμο, η προσωπική φιλοδοξία επικαρπώνεται μονόδρομα μέσα απ' την επαγγελματική ανέλιξη. Ακόμα και το περιθώριο γίνεται ένας κανονισμένος τρόπος αντίστασης. Όλες αυτές οι τακτοποιημένες και αποστειρωμένα ανώδυνες εξαρτήσεις του ενήλικου βίου, απογοητεύουν και αποστρέφουν τον Alain Leroy. Και ίσως σε μια από τις υπερλειτουργικές διασυνδέσεις υποκειμενικών-αντικειμενικών πλάνων(επισυναπτόμενο βίντεο), αναζητεί μάταια στα άδεια πρόσωπα των τυχαίων περαστικών ένα χερούλι να κρατηθεί.


Όντας ελεύθερος, δίχως φόρους υποτέλειας σε δανεικές εξαρτήσεις, γνωρίζεις πως δε χωράς πουθενά. Δε χωράς στις φιλίες που δεν έχουν τίποτα να προσφέρουν. Δε χωράς στις άδειες μέρες, ούτε σε κανέναν απ' τους αντιπερισπαστικά επινοημένους σκοπούς που στερούνται νοήματος. Όντας ελεύθερος δε χωράς ούτε στη ζωή ούτε στο θάνατο. Μόνο που ο τελευταίος μοιάζει με υπόσχεση: να σε συμφιλιώσει με το κενό. Την αιώνια άβυσσο.

2 σχόλια:

Johnny Panic είπε...

Η πιο αγαπημένη μου του Μαλ.Εκπληκτική η χρήση της μουσικής του Σατί! Πληροφοριακά να πω ότι το ομότιτλο βιβλίο του Λα Ροσέλ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εξάντας,μάλιστα το έχω διαβάσει και μου άρεσε αρκετά.

kioy είπε...

Χμ, δυστυχώς δεν έχω δει πολύ Μαλ. Μόλις η τρίτη του.

Ναι είναι εκπληκτική η χρήση της μουσικής. Όλη η ταινία περιστρέφεται γύρω απ' τον εξαιρετικό Maurice Ronet και ο Σατί είναι σαν να έχει φτιάξει το "soundtrack" του ήρωα σε μια κλίμακα που γεννιέται απ' την κινηματογραφική εικόνα..

Καλησπέρα.