Σκηνοθεσία: Julian Schnabel
Παραγωγής: France / USA / 2007
Διάρκεια: 112'
Ο Julian Schnabel, που κυρίως με τα πινέλα του έχει "ζωγραφίσει" το όνομα του στην τέχνη, κάνει ένα μικρό οδοιπορικό και σε αυτή του cinema. Με φειδωλές εμφανίσεις! Αυτή την φορά μέσα από την ζωή του Jean-Dominique Bauby, συντάκτη του περιοδικού Elle, συνθέτει ένα ποίημα για την ζωή. Μια δοξολογία για την θέληση, για την ευτυχία, για την δύναμη του ανθρώπου όταν βρίσκεται υπό καθεστώς συνείδησης!
Ξεναγούμαστε στο παράλυτο κορμί του Jean-Dominique Bauby από το πρώτο πλάνο. Με τον τελειότερο οπτικά τρόπο. Ποικίλοι δύσμορφοι φακοί εναλλάσσονται για να διεισδύσουμε σε αυτόν τον δύσμορφο κόσμο του ήρωα μας. Του ήρωα μας που έμεινε παράλυτος έπειτα από ένα ατύχημα. Εγκλεισμένος στο "άψυχο" κορμί του, με μοναδική δυνατότητα το παίξιμο των ματιών του. Η ψυχή του όμως ταξιδεύει τώρα παρά ποτέ, μέσω της φαντασίας του μπορεί να ξεναγείται στις μνήμες του και να απολαμβάνει, έστω και μεταχρονολογημένα, τις μικρές στιγμές ευτυχίας μέσα από τα μικράτα συμβάντα της ζωής του που άφησε να φύγουν... Και αφού ξεπεράσει το πρώτο σοκ δυσφορίας για την ζωή απλώνει τα φτερά του και δραπετεύει από το σκάφανδρο του μεθώντας από την γύρη των αναμνήσεων.
Εδώ ο Schnabel κάνει έναν σοφό παραλληλισμό. Μέσω αντίθετων ζευγών παρουσιάζει την αλήθεια και το νόημα της ζωής. Ο δύσμορφος Jean-Do καθηλωμένος αντιλαμβάνεται την δύναμη της ανθρώπινης ψυχής. Αποβάλλει την μιζέρια της ρουτίνας και περιηγείται στα ονειρικά στέκια της φαντασίας. Από την άλλη, υγιή πρόσωπα περιστοιχίζονται γύρω του. Οι ιατροί, η γυναίκα του, ο πατέρας του είναι μερικά από αυτούς. Που σε πρώτο στάδιο τον αντιμετωπίζουν σαν ένα σταθμό μες στη ρουτίνα τους. Σαν μια ευκαιρία για να απογειώσουν την καριέρα τους, ή μια στιγμή για να ελευθερωθούν από το παρελθόν τους. Στην πλέον μισάνθρωπη κατάθεση! Αυτός μπορεί να είναι εγκλεισμένος σε ένα ξερό κορμί αλλά αυτοί σε μια μίζερη πραγματικότητα! Μόνο που αυτοί κοντά στον Jean-Dο θα πάρουν ένα μάθημα ζωής! Ένα μάθημα για την ίδια την ζωή. Πως μπορεί ένας άνθρωπος μην έχοντας στην ουσία τίποτα, να καταφέρνει να αντλεί την ευτυχία από το παραμικρό. Έχοντας μόνο μια επίπονη διαδικασία επικοινωνίας με τον έξω κόσμο μέσω ενός επινοημένου τρόπου σινιάλων των ματιών. Μια επίπονη επικοινωνία αλλά ταυτόχρονα άκρως γοητευτική, που θα είναι και η απαρχή της συγγραφής ενός βιβλίου με τίτλο το όνομα της ταινίας. Ω, κατόρθωμα! Και τότε κανείς δεν βλέπει τον παράλυτο Jean-Do. Όλοι βλέπουν έναν παθιασμένο άντρα για ζωή. Έναν άντρα αποφασισμένο να μην αφήσει ούτε ένα δευτερόλεπτο χωρίς να γίνει μεθυστική στιγμή. Από τα χιλιάδες χρώματα, από τα μαγικά ταξίδια που με οδηγό την φαντασία φτάνει στην ευτυχία! Και όλοι παίρνουν ένα μάθημα ζωής! Και καθώς εξελίσσεται η ταινία εξελίσσονται και αυτοί. Βαδίζοντας πιο κοντά στα μεταξωτά χνάρια του ονείρου!
Ο Schnabel θεματολογικά σε αυτό τον ύμνο προς την ζωή κυβερνάται από μια αλήθεια! Την ίδια την ανθρώπινη φύση. Που όσα και αν έχεις τίποτα δεν σου φτάνει. Το μόνο που θες είναι να γεμίζεις τις ήδη φουσκωμένες σου τσέπες, να γράφεις το όνομα σου με πιο παχιά γράμματα, προσπερνώντας ότι ανθρώπινο, ότι ουσιώδης, ότι αληθινό. Ένας γνήσιος εκφραστής μιας αρρωστημένα παθολογικής αγάπης προς το ακατόρθωτο. Ένας άπληστος αγώνας προς το ανεκπλήρωτο. Προσπερνώντας παρόν και παρελθόν και προτρέχοντας σε ένα μίζερο μέλλον. Εκμηδενίζοντας ταυτόχρονα όσα μεγάλα έχεις πετύχει, όσες εμπειρίες έχεις στοιβάξει στο χώρο της καρδιάς σου, διαγράφοντας την ζωή από την ζωή. Μόνο που αυτά έρχεται κάποια στιγμή να τα νοσταλγήσεις...Είναι η στιγμή που τα 'χεις χάσει. Που χουν ανοίξει φτερά και αιωρούνται σε ξένους ουρανούς. Και τότε αντιλαμβάνεσαι πως η πνευματική υγεία δεν έχει καμία σχέση με την σωματική! Και πως η μεγαλύτερη τερατομορφία δεν βρίσκεται στο δέρμα, αλλά κάτω από αυτό!
Μόνο που για να πετύχει όλα αυτά πέφτει σε ένα σημαντικό σφάλμα. Ο ήρωας, ο Jean-Do δεν αντιμετωπίζεται ως υπαρκτό πρόσωπο. Αλλά ως η ιδανική ματιά του δημιουργού. Δίχως ψεγάδια, δίχως εντάσεις σε έναν επιμελώς επιτηδευμένο ρομαντισμό. Πρώτο επιχείρημα για όλα αυτά είναι η απουσία του αναμενόμενου ξεσπάσματος μετά την παράλυση του, αλλά και η γενικότερα χαριτωμένη παρουσίαση του. Χαριτωμένη παρουσίαση που πηγάζει είτε από μικρές πινελιές χιούμορ, αλλά κυρίως από το "ποιητικό" voice over της περιγραφής του! Στα ελαττώματα της ταινίας προσθέτω και την άναρχη παρουσίαση του παρελθόντος του ήρωα. Πράγμα που πλήττει την διαδοχικότητα του παρόντος αλλά και την δραματουργική κορύφωση!
Δείτε το ως μια τρυφερή, αλλά και αληθινή ματιά για την ζωή. Παρά τις ατέλειες του πρόκειται για μια καλοδουλεμένη ταινία σε όλα τα επίπεδα! Με την φωτογραφία, το ηχητικό δέσιμο αλλά και τον εκπληκτικό Mathieu Amalric στον ρόλο του πρωταγωνιστή να φιγουράρουν στο χρυσό κάδρο του Schnabel!
Βαθμολογία 7/10
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου