Hugo

Σκηνοθεσία: Martin Scorsese
Παραγωγή: Usa / 2011
Διάρκεια: 126'

Ο Martin Scorsese φτιάχνει εδώ το απόλυτο παραμύθι κινηματογραφοφιλικής θρησκοληψείας. Και όπως όλες οι θρησκείες, ανεξαρτήτως του δρόμου που παίρνουν έπειτα, εμπεριέχει κάποιες ανατριχιαστικές αλήθειες: Α) Ο Georges Melies είναι ζωντανός. Μερικοί άνθρωποι δεν πεθαίνουν ποτέ! Πάντα έτσι ήταν. Υποθέτω, πάντα έτσι θα είναι! Β) Ο κινηματογράφος μπήκε ξαφνικά στη ζωή μας, όπως το τρένο των αδερφών Lumiere, μας παρέσυρε, και μαζί με εμάς παρέσυρε, κι ας μην το κατάλαβε, ένα υπέρογκο κομμάτι χώρου, πνευματικού και υλικού, ένα κομμάτι χώρου μεγαλύτερο ακόμα κι από αυτό που αναλογεί στη φαντασία. Γ) Όλοι επιθυμούμε να ζήσουμε τους Μοντέρνους Καιρούς ενός κλασσικού αριστουργήματος. Δ) Ο κινηματογράφος είναι το θαυματοποιείο που φτιάχνονται τα όνειρα.


Με το Hugo ο Martin Scorsese μας θυμίζει πως χρωστάμε μια ελάχιστη αναγνώριση ως ίχνος ανταπόδωσης προς όλους εκείνους που φτιάχνουν πράγματα. Όχι για την τοποθέτηση του ονόματός τους σ' ένα υστερόφημο κέντημα. Ούτε και για την πρόσθεση ύψους σ' ένα οπαδικό λάβαρο. Χρωστάμε μια ελάχιστη αναγνώριση σ' αυτούς που φτιάχνουν πράγματα, γιατί αν υπάρχουν κλαδιά που προεκτείνονται προς το άπειρο, αν υπάρχουν πλαγιές όπου χρυσίζει η σκέψη μας, αν υπάρχουν θάλασσες όπου γαληνεύουν οι απαντοχές μας, οφείλεται σ' αυτούς. Η πραγματικότητα μπορεί να είναι ένας πολύ μικρός κόσμος. Όμως όλοι αυτοί που φτιάχνουν πράγματα, την εκδικούνται και τη διανθίζουν ταυτόχρονα μέσα από το θαύμα της γέννησης. Κρατώντας ζωντανό αυτό το ασυγκράτητο τέρας της θεότητας της δημιουργίας.


Κι αν δεις το εξωστρεφή Hugo από μια άλλη σκοπιά, ίσως σε σοκάρει αυτή η διαβολική παραλληλία που θα εντοπίσεις στις ανησυχίες δύο εκ των σημαντικότερων αντιπροσώπων του σύγχρονου αμερικάνικου κινηματογράφου. Μιλώ για τον Coppola, που τελευταία φορά εποίησε το Tetro, και τον Scorsese. Το Tetro του πρώτου είναι μια ταινία για τον κινηματογράφο που μιλάει ο Coppola, ενώ το Hugo, είναι επίσης μια ταινία για τον κινηματογράφο που μιλάει για όλους. Παρ' ότι δεν υπάρχουν κλίμακες σύγκρισης, μπορεί να στρέφεσαι προς την μεριά του πρώτου, αν είσαι από αυτούς (όπως ο υποφαινόμενος) που τους αρέσει να ακούνε, ή προς τη μεριά του δεύτερου, αν είσαι από αυτούς που τους αρέσει να τους μιλάνε. Ωστόσο ο Scorsese, μας θυμίζει καίρια, πως το Hugo είναι μια ταινία. Και οι ταινίες είναι κατασκευές. Κι όπως όλα τα πράγματα που φτιάχνονται, φτιάχνονται για τους άλλους. Ακόμα κι αν ο κόσμος εξουσιάζεται από ηλίθιους και ανάπηρους. Ακόμα κι αν ο κόσμος συγχρονίζεται από νεκρά φαντάσματα. Όλα τα πράγματα που φτιάχνονται, φτιάχνονται για τους άλλους. Ακόμα κι αν δεν τα αξίζουν.

Θέλεις να πας μακριά;

της Άννας Μελή
Σκηνοθεσία: Μάνθος Σαντοριναίος
Ερμηνεία: Πέννυ Μηλιά

Ό,τι υπάρχει δεν υπάρχει. Μας καταδικάζει στην αναλλοίωτη φύση του. Αυτός ο βράχος που κοιτάς, ήταν εκεί, όπως τώρα, πριν γεννηθώ. Και θα είναι εκεί κι αφού πεθάνω. Ίδιος. Αναλλοίωτος μέσα σε άπειρες νύχτες μοναξιάς χωρίς αφή. Αυτός είναι ο λόγος που έζησα μια ζωή χωρίς να υπάρξω μια στιγμή. Μα ο ουρανός είναι απέραντος και εγώ είμαι αρκετή. Βλακείες! Ο άνθρωπος είναι ένα πολύ μικρό ον με τεράστια σκιά. Χμ... Όχι! Ο άνθρωπος θα ήταν ένα μικρό ον με απέραντη σκιά αν δεν έθαβε την προοπτική μέσα στο ρούχο του.

Εσύ που είσαι; Θες να πας μακριά; Φοβάμαι. Σκέψεις, σκέψεις, σκέψεις. Απερίσκεπτες. Πόρτες διαφυγής. Τις ανοίγεις. Να ήδη βρίσκομαι κάπου αλλού. Είμαι. Κάπου αλλού; Έξω από εμένα; Είμαι. Με μισώ. Με αηδιάζω που διάλεξα την πλήξη από την μοναξιά. Την υποκρισία από τη θλίψη. Ο χρόνος είναι πρόσθεση θορύβου σε μια ανυπόφορη ζωή που ξεχειλώνει. Εγώ. Είμαι. Μέσα μου. Θες να πας μακριά; Σήμερα. Κάποτε. Πόσο απέχει το σήμερα απ' το κάποτε; Πόσο απέχω εγώ από τον εαυτό μου; Εδώ, εκεί: ανάμεσα το κενό. Ο άνθρωπος είναι ένα μικρό ον με απέραντη σκιά. Όχι, όχι. Πόρτες φυγής. Είμαι πιο μικρός από τα όνειρά μου.


Τα έργα της Τέχνης τα είδα. Τα αγκάλιασα. Ούτε ένα πίνακας δε φτιάχτηκε για μένα. Ούτε ένα ποίημα δε γράφτηκε για μένα. Θλιμμένο τίποτα. Όλα τους έχουν ειπωθεί. Η αναλλοίωτη εξωτερικότητα του να υπάρχουν, με εξορίζει στον εξωτερικό εαυτό μου που κοιτάζει χωρίς να μπορεί να αισθανθεί. Ό,τι υπάρχει δεν υπάρχει γιατί δεν μπορεί να ξανασυμβεί. Είναι νύχτα και η σκιά παγιδεύτηκε μέσα στα ρούχα μου. Με ξύνει ο υποθετικός εαυτός που δεν έχω. Υπάρχει μονάχα ότι δεν υπάρχει μέσα από την πιθανότητα να γεννηθεί. Μαδάω με τα νύχια μου τις ραφές. Είμαι εγώ και συνυπάρχω με εμένα. Ανυπόφορο. Με μισώ. Φοβάμαι. Με φοβάμαι. Βρίσκομαι ανάμεσα σε μια λεπτή ισορροπία: ή να παρανοήσω ή να λογικευτώ. Αδιέξοδο.


Φοβάμαι. Παραιτούμαι. Διασχίζω το κατώφλι της απουσίας μου διασκεδάζοντας τον θόρυβο των ανθρώπων όταν σπάνε. Φοβάμαι. Όταν τρομάζουμε συμβαίνει μια άυλη ζημιά. Εσύ; Που θες να πας; Μακριά; Δεν έφτασες ακόμα; Εγώ και η σκιά μου παγιδευτήκαμε στο αναπόδραστο ρούχο των εξωτερικών μεταμφιέσεων. Ο χρόνος είναι ήλιος που με φωτίζει από διαφορετικό ύψος. Η σκιά μου παγιδεύεται μέσα μου και με αφήνει απαράλλακτο. Εγώ. Είμαι. Δεν είμαι. Εδώ. Εκεί. Αδιέξοδο. Ανάμεσα κενό. Άδεια σάρκινη σφαίρα. Δεν υπάρχω. Η ανυπόφορη εξωτερικότερα μου αφανίζει την εσωτερικότητά μου. Την ανύπαρκτη εκδοχή μου. Θέλω να πάω μακριά. Πόρτες φυγής. Θέλω να πάω μακριά. Δε θα γεννηθώ ποτέ!

Idiots and Angels

Σκηνοθεσία: Bill Plympton
Παραγωγής: Usa / 2008
Διάρκεια: 78'

"Δύο πράγματα είναι άπειρα στον κόσμο, το σύμπαν κι η ανθρώπινη βλακεία, αν και δεν είμαι σίγουρος ως προς το πρώτο"(Albert Einstein)

Θα μπορούσε να πει κανείς πως το Idiots and Angels αναδεικνύει στο έπακρο αυτή την ανθρώπινη βλακεία. Σε τέτοιο βαθμό που συνθέτει μια δεύτερη φύση. Η Φύση εμπεριέχει ό,τι μας περιβάλλει αλλά και ό,τι δύναται να μας περιβάλλει, ενώ πλάι της ορθώνεται η ανθρώπινη φύση -δεδομένου ότι ο άνθρωπος είναι το κυρίαρχο ον. Η ανθρώπινη φύση που εμπεριέχεται μέσα στη Φύση, αλλά δεν εμπεριέχει τη Φύση κατ' ανάγκη, είναι προφανώς ποσοτικά ασθενέστερη. Ωστόσο, ποιοτικά, δεδομένου ότι η ανθρώπινη φύση είναι εξαρτημένη απ' την οργανική ανθρώπινη ηλιθιότητα, αποτελεί κάτι τρομακτικό.


Κι όντως η ανθρώπινη φύση, κατά βάσει, συνθέτει τους εσωτερικούς (τεχνητούς) νόμους που τη διέπουν με κυρίαρχο συστατικό την ανθρώπινη ηλιθιότητα. Για παράδειγμα: η ανακάλυψη του σιδήρου/χαλκού και του πυριτίου -στοιχεία φυσικά καθώς ανακαλύπτονται- μεταφράζονται, με χρήση μπόλικης ανθρώπινης ηλιθιότητας, στην εφεύρεση του όπλου. Η ιδέα του όπλου (τεχνητή και φυσική μαζί), με τη σειρά της, μεταφράζει την ανακάλυψη της πυρηνικής ενέργειας στην εφεύρεση της ατομικής βόμβας. Με τις γνωστές συνέπειες. Ουσιαστικά, ο άνθρωπος, μεθερμηνεύει την Φύση μ' έναν τρομακτικό τρόπο. Παράγοντας μια δεύτερη φύση, την ανθρώπινη φύση. Μια φύση περιρρέουσας ηλιθιότητας.


Ας το δούμε όμως και κάπως διαφορετικά. Ομοίως, η ανακάλυψη των νόμων που συνθέτουν τη μηχανοκίνηση, αλλά και των δυνατοτήτων της βενζίνης, οδήγησαν στην εφεύρεση του αυτοκινήτου. Γνωστό κοινώς ως όχημα μεταφοράς. Ωστόσο, το αυτοκίνητο, κάτω απ' το πρίσμα της ατομικής ιδιοκτησίας, και της εξιδανικευμένης ελευθερίας αυτής (κυρίαρχα συστατικά της ανθρώπινης φύσης και συνεπώς της ανθρώπινης βλακείας) μετέτρεψαν το αστικό περιβάλλον(τις πόλεις των ανθρώπων) σε μια ακατάσχετη πλημμυρίδα τυποποιημένων τετράτροχων οχημάτων. Τα οποία δε θα ήταν υπερβολή να χαρακτηρίζαμε ως πλήγμα για την αισθητική εφάμιλλο με αυτό της πυρηνικής ενέργειας για το περιβάλλον και τη ζωή εν γένει. Κι αν χρησιμοποιώ μεμονωμένα τα παραδείγματα της οπλοκατασκευής και της βιομηχανίας αυτοκινήτων για να περιγράψω την ηλιθιότητα της ανθρώπινης φύσης, είναι μόνο και μόνο γιατί αυτά τα παραδείγματα τυγχάνει να χρησιμοποιεί η ταινία. Ασφαλώς και τα συνολικά παραδείγματα θα ήταν ανεξάντλητα.


Έχοντας λοιπόν ασπαστεί την τρομακτική ποιότητα της ανθρώπινης ηλιθιότητας, στο Idiots and Angels παρακολουθούμε τη συμπεριφορά και τη δράση ενός ανθρώπου, αλλά και των ομάδων που τον περιβάλλουν, όταν αυτός ανακαλύπτει ότι στην πλάτη του φυτρώνουν αγνά αγγελικά φτερά. Ο άνθρωπος αυτός, αρχικά, προσπαθεί να απαλλαγεί από τα φτερά, καθώς τον κάνουν να διαφέρει από τους όμοιους ηλίθιους του ανθρώπινου κοπαδιού. Όταν συνειδητοποιεί πως δε μπορεί να απαλλαγεί από αυτά, προσπαθεί να τιθασεύσει την αυτόνομη φύση τους, και να τα χρησιμοποιήσει κατ' εικόνα και βούληση της οργανικής ηλιθιότητάς του. Κατά κανόνα δηλαδή μεθερμηνεύει την Φύση στους όρους της ανθρώπινης βλακείας συνθέτοντας μια δεύτερη φύση.


Τώρα, ας στρέψουμε το βλέμμα μας σε αυτούς που τον περιβάλλουν. Τον αντιμετωπίζουν με χλεύη, καθώς ο άνθρωπος αυτός δεν αποτελεί πλέον έναν κανονικό ηλίθιο, αλλά έναν φτερωτό ηλίθιο. Πράγμα μη φυσιολογικό(σε όρους ανθρώπινης φύσης πάντα) και συνεπώς άξιο προς χλεύη. Από την άλλη, οι ηλιθιότεροι των ηλίθιων -λέγε με επιστήμονα ή επιχειρηματία- προσπαθούν να κλέψουν, υποκύπτοντας σε κάθε βιαιότητα(άλλο ένα ταυτοτικό στοιχείο), αυτά τα μοναδικά φτερά. Ο δε επιστήμονας υποκινούμενος από την λαιμαργία για φήμη και δόξα που θα επέφερε μια μοναδική ανακάλυψη. Ο δε επιχειρηματίας για να χρησιμοποιήσει τις μοναδικές ικανότητές τους για ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Και η ανθρώπινη ηλιθιότητα δεν έχει σταματημό.


Κι όλα αυτά ο Bill Plympton καταφέρνει να τα αποτυπώσει δίχως ίχνος διδακτισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο λόγος απουσιάζει ολοκληρωτικά. Η ιστορία ξεδιπλώνεται μέσα από ένα πλήθος μουσικών, και κυρίως μέσα από ένα άκρως εκφραστικό σχέδιο. Ένα σχέδιο από σκληρές, άγριες, ακατάστατες κουρασμένες γραμμές. Που συνθέτει σχεδόν αυτολεξεί, αν και περιφραστικά, την μίζερη, ηλίθια, χοντροειδή ανθρώπινη φύση.

Ηλίθιοι υπάρχουν. Η ηλιθιότητα μοιάζει με αναπόδραστη ανθρώπινη συνθήκη. Άγγελους είδε κανείς;

Carnage

Σκηνοθεσία: Roman Polanski
Παραγωγής: France / Germany / Poland / Spain / 2011
Διάρκεια: 80'

Ένα εξωτερικό γεγονός δεν είναι παρά μια έκφραση της ύλης. Μετακινήσεις σωματιδίων και μικροσκοπικών μορίων ύλης από την κατάσταση Α, στην κατάσταση Β, στην κατάσταση Γ, κι ούτω καθ' εξής. Ένα εξωτερικό γεγονός δεν είναι παρά μια πάθηση της ύλης, αισθητικής κυρίως σημασίας. Κάθε άλλη πτυχή ενός εξωτερικού συμβάντος -κοινωνική, πολιτική, ιδεολογική κλπ- δεν αφορά το γεγονός αυτό καθ' εαυτό, αλλά τις δικές μας προβολές που ενσωματώνουμε πάνω του. Προβολές που κατ' επέκταση αλλοιώνουν το γεγονός, κι επιβάλλουν μια δυσμορφία. Όχι τόσο αισθητική, αλλά κυρίως πνευματική.

Κάτι όμοιο αποτυπώνει στο εναρκτήριο πλάνο και ο Polanski. Εκεί, στο μοναδικό εξωτερικό πλάνο, κινηματογραφεί σ' ένα τρε τζενεράλ μονοπλάνο ένα τοπίο που εμπεριέχει τον καυγά δυο παιδιών. Ο θεατής παρακολουθεί από μια πολύ μακρινή απόσταση τις κινήσεις των παιδιών μέσα στο κάδρο. Κινήσεις ασαφείς σαν σκιές. Κινήσεις τις οποίες ο θεατής δεν μπορεί να ερμηνεύσει και κατά συνέπεια κινήσεις στις οποίες δε μπορεί να αποδώσει/αντιστοιχίσει καμία σημασιολογική προέκταση. Με αυτόν τον τρόπο, ο Πολωνός σκηνοθέτης απαλλάσσει το πλάνο του από κάθε ιδεολογική, πολιτική και κοινωνική προέκταση και το αφήνει να λειτουργεί σ' ένα αισθητικό επίπεδο εικόνων και ήχων κενών από σημασία.


Η συνέχεια δεν είναι ανάλογη. Κλεισμένοι ασφυκτικά μέσα σ' ένα μεσοαστικό σπίτι παρακολουθούμε τους γονείς των παιδιών, εν απουσία των παιδιών -τα γεγονότα πάντα λείπουν- να προσπαθούν να επιλύσουν, συζητήσουν ειρηνικά το περιστατικό. Η ειρήνη άλλωστε είναι το βασικό συστατικό του πολιτισμού μας, όπως θα διέδιδε κάποιος πολιτισμένος. Αερολογίες! Ασφαλώς, αυτό που παρακολουθούμε δεν είναι μια συζήτηση για το περιστατικό. Αλλά οι υπαγορευμένες απ' το κοινωνικό πλαίσιο(όπως υπογραμμίζεται εις διπλούν απ' την πρώτη κιόλας στιγμή) αντιλήψεις/πεποιθήσεις/ηθικές μιας τετράδας διαφορετικών ανθρώπων.

Μια βασική ανθρώπινη λειτουργία -εγωτική λειτουργία- είναι η κτίση ενός κόμβου που συνδέει τον άνθρωπο με καθετί που συμβαίνει. Είτε υπάρχει άμεση εμπλοκή, είτε έμμεση, είτε καμία. Ο άνθρωπος προσπαθεί να ερμηνεύσει με τη λογική ό,τι συμβαίνει γύρω του και με αυτόν τον τρόπο (νομίζει πως) συνδέεται, οικειοποιείται και καταλαμβάνει ό,τι τον περιβάλλει. Έπειτα, προσθέτει στα γεγονότα τις αντιλήψεις και τις πεποιθήσεις του, δημιουργώντας στην ουσία νέα και αυθαίρετα γεγονότα. Τα νέα γεγονότα δεν είναι υλικά, ωστόσο, θα μπορούσαμε να πούμε πως έχουν την υπόνοια μιας υλικής βάσης. Οι ανθρώπινες αντιλήψεις και πεποιθήσεις δεν είναι μοναδικές για κάθε άνθρωπο, ούτε ταυτοτικές. Στην πραγματικότητα προέρχονται απ' το εκάστοτε δυναμικό κοινωνικό πλαίσιο που τον περιβάλλει. Ο άνθρωπος απλά αναπαράγει.


Στον άνθρωπο όμως -εγωτική λαιμαργία- δεν αρκεί να νιώσει πως συνδέεται με κάθε γεγονός. Επιθυμεί να συνδέεται και με κάθε άλλο άνθρωπο. Έτσι, εκκινώντας από κάθε συμβάν και με σημείο αναφοράς το συμβάν, ορίζει δύο επίπεδα: α) του θύτη, β) του θύματος. Στα οποία επίπεδα, και σύμφωνα με τις αντιλήψεις του, που διαφέρουν από κοινωνικό πλαίσιο σε κοινωνικό πλαίσιο, και συνεπώς από άνθρωπο σε άνθρωπο, εκχωρείται (σχεδόν) κάθε ανθρώπινος οργανισμός. Στρατόπεδα. Κατά αυτόν τον τρόπο, ο άνθρωπος δημιουργεί άλλο ένα σημείο σύνδεσης. Αυτή τη φορά με κάθε άνθρωπο. Χωρίζοντας τους σε θύτες και θύματα, και με σημείο αναφοράς τον εαυτό του σε συμμάχους και αντίμαχους.

Έτσι και στο Carnage, με αφορμή και σημείο ένωσης το πρωταρχικό συμβάν του καυγά δύο παιδιών παρακολουθούμε τις δύο οικογένειες. Αρχικά χωρισμένες στα αναμενόμενα "στρατόπεδα". Αυτό που ακολουθεί είναι μια διάρροια κοινωνικά εμφυτευμένων λέξεων, πεποιθήσεων και αντιλήψεων, που όπως προείπαμε, δημιουργούν νέα γεγονότα. Έτσι, απ' τα νέα γεγονότα δημιουργούνται διαρκώς νέες τάξεις και στρατόπεδα. Οι συμμαχίες και οι αντιμαχίες κλιμακώνονται κι αλλάζουν συνθέσεις.


Μέσα λοιπόν από αυτές τις διαφοροποιήσεις ο κάθε άνθρωπος μπορεί να αισθάνεται ως θύτης ή ως θύμα. Ως θύτης, στο Carnage, μοιάζει να έχει δύο επιλογές: α) να συμπονέσει το θύμα προσποιούμενος πως έρχεται στη θέση του, εξασφαλίζοντας έτσι μια βολική συγχώρεση στον εαυτό του(ανάλογα κάπου θίγεται η μηχανική των Δυτικών φιλανθρωπιών σε σχέση με τον αναπτυσσόμενο κόσμο) β)να είναι λιγότερο συμπονετικός παρουσιάζοντας το αβαντάζ ως ένα πλεονέκτημα ποιότητας. Το θύμα εξίσου δύο: α) να πατήσει στο άλλοθι της αθωότητάς του και να εξαπολύσει μια βίαιη επίθεση που θα το εξισώσει με τον θύτη, β) να πατήσει στο άλλοθι της αθωότητάς και να καλλιεργήσει έναν υπόγειο ψυχολογικό πόλεμο αξιοποιώντας το πεδίο της ενοχής.

Είναι αυτονόητα φανερό, πώς όλες αυτές οι επιλογές είναι εξίσου κίβδηλες, ανυπόστατες και εικονικές με τον αυθαίρετο τρόπο που οδήγησε στη δημιουργία τους. Δηλαδή την λογική/κοινωνική παραποίηση/αλλοίωση της πρωταρχικής αισθητικής ουσίας. Αποτέλεσμα ολόκληρης της διαδικασίας είναι η αχαλίνωτη αναπαραγωγή του κοινωνικού πλαισίου του εκάστοτε πομπού, των ηθικών του, των ιδεών του, καθώς και των λοιπών πτυχών. Παράγοντες που διαιωνίζουν και εντείνουν την ισχύ του κοινωνικού οικοδομήματος/κατασκευάσματος πάνω μας. Παράγοντες, που εν τέλει, και εν αρχή, αναιρούν την πρωταρχική αισθητική αλήθεια του συμβάντος.


Ο Polanski μοιάζει να έχει χάσει την πίστη και της ελπίδα διαφυγής από την ανθρώπινη συνθήκη. Η τέχνη(με μικρό τ) ίσως να αποτελούσε έναν διαύλο διαφυγής. Όμως, δεν υπάρχει η ευαισθησία στην προσέγγιση του άλλου. Η ενσάρκωση με ακρίβεια εαυτού. Δεν υπάρχει διάθεση στην οδύνη. Πίστη στο αγέννητο, στο ανύπαρκτο. Δεν υπάρχει η νέα ανόθευτη ματιά. Όλα/όλοι υπακούουν σε εξωτερικούς κανόνες. Η τέχνη έγινε αποδεκτή από τη ράτσα μας κι ενσωματώθηκε στην ευρύτερη κοινωνική μηχανική. Έγινε δηλαδή Τέχνη(με Τ). Μια πεθαμένη μούμια. Κοιμάται σε σελίδες ιλουστρασιόν, λουστραρισμένα κάδρα, πολυτελή μουσεία. Έγινε άλλο ένα ελεγχόμενο υποπροϊόν του πλαισίου. Συνώνυμη και σύμφυτη μιας κατευθυνόμενης πνευματικής αγωγής. Ένας οδηγός, μια συνταγή. Η τέχνη αντικαταστάθηκε από την ακίνδυνη Τέχνη. Της χρειάζεται ένα ξερατό αυτής της Τέχνης.

Κι ο θεατής μένει μέχρι τέλους κλεισμένος σε αυτό το δράμα δωματίου. Όπου οι ήρωες, όπως στον Εξολοθρευτή Άγγελο του Bunuel, δε μπορούν να διαφύγουν. Ακόμα κι αν οι πόρτες εδώ είναι ανοικτές, οι απολαύσεις του κοινωνικού οικοδομήματος(καφές, φαγητό, τσιγάρο, αλκόολ) είναι αναπόρριπτες. Γιατί στο Carnage, όπως στο σύγχρονο σήμερα, ο άνθρωπος είναι οικειοθελώς φυλακισμένος. Εθελοντής εγκλωβισμένος στον "πολιτισμό" που τον αφανίζει. Παραποιητικά. Όπως ακριβώς αφανίζεται η πρωταρχική -ίσως μοναδική- αισθητική σημασία των πάντων.

Εκκρεμότητα

Σκηνοθεσία: Ελένη Μίλτση
Παραγωγής: Ελλάδα /2010
Διάρκεια: 6'

Πλένεις τα ρούχα σου. Βάζεις extra λευκαντικό. Αυτό που διαφημίζουν πως απαλαίνει τις θύμισες κι απομακρύνει τον πόνο. Απλώνεις τα ενδύματα έκθετα στη στρογγυλή πλατεία. Να δείξεις στους γείτονες σου χαρούμενος. Να δείξεις ότι σ' άφησε άθικτο ο χρόνος. Λευκό κι αμόλυντο. Δυνατά γελάς με άσπρα δόντια. Να σ' ακούσει η πόλη. Κι εσύ να σ' ακούσεις.

Μα σουρουπώνει γρήγορα. Μπαίνει σαν σταύρωση πηχτό σκοτάδι απ' το κλειστό παράθυρο. Σέρνεις τα γόνατα και τα ματώνεις. Ευλαβικά, πειθήνια να διώξεις τα σημάδια άλλης μιας μέρας. Να ξεβγάλεις το χρόνο. Να δείχνεις λευκή κι αμόλυντη και αβλαβής. Μα τα γόνατά σου σχίζονται και τα πατώματα που τρίζουν, τους αναστεναγμούς που βράζουν κανείς δεν τους ακούει.

Έχει ξεμείνει ένας λεκκές μέσα στο σώμα σου. Εκκρεμεί μια πλύση χρόνια τώρα. Νίβεις το χέρι σου να τον απομακρύνεις και τον απλώνεις με το ίδιο σου το χέρι. Κατεβαίνει απ' τον οισοφάγο η μοναξιά και πέφτει σε μεγάλη νύχτα. Η μνήμη διαιωνίζει τον πόνο. Ακόμα κι όταν δεν υπάρχει πόνος, υπάρχει η μνήμη του, και τον απλώνει. Στο χρόνο. Στο χώρο. Μια ατσάλινη κορνίζα με μια πληγή στη μέση. Άλλοτε την ανοίγεις και φεύγεις κι άλλοτε σε καταπίνει ολόκληρο.