Idiots and Angels

Σκηνοθεσία: Bill Plympton
Παραγωγής: Usa / 2008
Διάρκεια: 78'

"Δύο πράγματα είναι άπειρα στον κόσμο, το σύμπαν κι η ανθρώπινη βλακεία, αν και δεν είμαι σίγουρος ως προς το πρώτο"(Albert Einstein)

Θα μπορούσε να πει κανείς πως το Idiots and Angels αναδεικνύει στο έπακρο αυτή την ανθρώπινη βλακεία. Σε τέτοιο βαθμό που συνθέτει μια δεύτερη φύση. Η Φύση εμπεριέχει ό,τι μας περιβάλλει αλλά και ό,τι δύναται να μας περιβάλλει, ενώ πλάι της ορθώνεται η ανθρώπινη φύση -δεδομένου ότι ο άνθρωπος είναι το κυρίαρχο ον. Η ανθρώπινη φύση που εμπεριέχεται μέσα στη Φύση, αλλά δεν εμπεριέχει τη Φύση κατ' ανάγκη, είναι προφανώς ποσοτικά ασθενέστερη. Ωστόσο, ποιοτικά, δεδομένου ότι η ανθρώπινη φύση είναι εξαρτημένη απ' την οργανική ανθρώπινη ηλιθιότητα, αποτελεί κάτι τρομακτικό.


Κι όντως η ανθρώπινη φύση, κατά βάσει, συνθέτει τους εσωτερικούς (τεχνητούς) νόμους που τη διέπουν με κυρίαρχο συστατικό την ανθρώπινη ηλιθιότητα. Για παράδειγμα: η ανακάλυψη του σιδήρου/χαλκού και του πυριτίου -στοιχεία φυσικά καθώς ανακαλύπτονται- μεταφράζονται, με χρήση μπόλικης ανθρώπινης ηλιθιότητας, στην εφεύρεση του όπλου. Η ιδέα του όπλου (τεχνητή και φυσική μαζί), με τη σειρά της, μεταφράζει την ανακάλυψη της πυρηνικής ενέργειας στην εφεύρεση της ατομικής βόμβας. Με τις γνωστές συνέπειες. Ουσιαστικά, ο άνθρωπος, μεθερμηνεύει την Φύση μ' έναν τρομακτικό τρόπο. Παράγοντας μια δεύτερη φύση, την ανθρώπινη φύση. Μια φύση περιρρέουσας ηλιθιότητας.


Ας το δούμε όμως και κάπως διαφορετικά. Ομοίως, η ανακάλυψη των νόμων που συνθέτουν τη μηχανοκίνηση, αλλά και των δυνατοτήτων της βενζίνης, οδήγησαν στην εφεύρεση του αυτοκινήτου. Γνωστό κοινώς ως όχημα μεταφοράς. Ωστόσο, το αυτοκίνητο, κάτω απ' το πρίσμα της ατομικής ιδιοκτησίας, και της εξιδανικευμένης ελευθερίας αυτής (κυρίαρχα συστατικά της ανθρώπινης φύσης και συνεπώς της ανθρώπινης βλακείας) μετέτρεψαν το αστικό περιβάλλον(τις πόλεις των ανθρώπων) σε μια ακατάσχετη πλημμυρίδα τυποποιημένων τετράτροχων οχημάτων. Τα οποία δε θα ήταν υπερβολή να χαρακτηρίζαμε ως πλήγμα για την αισθητική εφάμιλλο με αυτό της πυρηνικής ενέργειας για το περιβάλλον και τη ζωή εν γένει. Κι αν χρησιμοποιώ μεμονωμένα τα παραδείγματα της οπλοκατασκευής και της βιομηχανίας αυτοκινήτων για να περιγράψω την ηλιθιότητα της ανθρώπινης φύσης, είναι μόνο και μόνο γιατί αυτά τα παραδείγματα τυγχάνει να χρησιμοποιεί η ταινία. Ασφαλώς και τα συνολικά παραδείγματα θα ήταν ανεξάντλητα.


Έχοντας λοιπόν ασπαστεί την τρομακτική ποιότητα της ανθρώπινης ηλιθιότητας, στο Idiots and Angels παρακολουθούμε τη συμπεριφορά και τη δράση ενός ανθρώπου, αλλά και των ομάδων που τον περιβάλλουν, όταν αυτός ανακαλύπτει ότι στην πλάτη του φυτρώνουν αγνά αγγελικά φτερά. Ο άνθρωπος αυτός, αρχικά, προσπαθεί να απαλλαγεί από τα φτερά, καθώς τον κάνουν να διαφέρει από τους όμοιους ηλίθιους του ανθρώπινου κοπαδιού. Όταν συνειδητοποιεί πως δε μπορεί να απαλλαγεί από αυτά, προσπαθεί να τιθασεύσει την αυτόνομη φύση τους, και να τα χρησιμοποιήσει κατ' εικόνα και βούληση της οργανικής ηλιθιότητάς του. Κατά κανόνα δηλαδή μεθερμηνεύει την Φύση στους όρους της ανθρώπινης βλακείας συνθέτοντας μια δεύτερη φύση.


Τώρα, ας στρέψουμε το βλέμμα μας σε αυτούς που τον περιβάλλουν. Τον αντιμετωπίζουν με χλεύη, καθώς ο άνθρωπος αυτός δεν αποτελεί πλέον έναν κανονικό ηλίθιο, αλλά έναν φτερωτό ηλίθιο. Πράγμα μη φυσιολογικό(σε όρους ανθρώπινης φύσης πάντα) και συνεπώς άξιο προς χλεύη. Από την άλλη, οι ηλιθιότεροι των ηλίθιων -λέγε με επιστήμονα ή επιχειρηματία- προσπαθούν να κλέψουν, υποκύπτοντας σε κάθε βιαιότητα(άλλο ένα ταυτοτικό στοιχείο), αυτά τα μοναδικά φτερά. Ο δε επιστήμονας υποκινούμενος από την λαιμαργία για φήμη και δόξα που θα επέφερε μια μοναδική ανακάλυψη. Ο δε επιχειρηματίας για να χρησιμοποιήσει τις μοναδικές ικανότητές τους για ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Και η ανθρώπινη ηλιθιότητα δεν έχει σταματημό.


Κι όλα αυτά ο Bill Plympton καταφέρνει να τα αποτυπώσει δίχως ίχνος διδακτισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο λόγος απουσιάζει ολοκληρωτικά. Η ιστορία ξεδιπλώνεται μέσα από ένα πλήθος μουσικών, και κυρίως μέσα από ένα άκρως εκφραστικό σχέδιο. Ένα σχέδιο από σκληρές, άγριες, ακατάστατες κουρασμένες γραμμές. Που συνθέτει σχεδόν αυτολεξεί, αν και περιφραστικά, την μίζερη, ηλίθια, χοντροειδή ανθρώπινη φύση.

Ηλίθιοι υπάρχουν. Η ηλιθιότητα μοιάζει με αναπόδραστη ανθρώπινη συνθήκη. Άγγελους είδε κανείς;