Nebraska

Σκηνοθεσία: Alexander Payne
Παραγωγής: Usa / 2013
Διάρκεια: 115'

Αυτός πέφτει στις ράγες με το κεφάλι, όταν το τρένο δεν είναι εκεί. Αλλά για να υπάρχουν ράγες, θα υπάρχει τρένο. Και που δεν πάει πουθενά, και που δεν υπάρχουν προορισμοί, είναι λόγος αυτός να μην παίρνουμε την κούρσα;

Ηλικιωμένος άντρας στα πρόθυρα του αλτσχάιμερ, ανήμπορος κι αλκοολικός, λαμβάνει λαχειοφόρο κουπόνι, απ’ τη γενέτειρα του, που τον ειδοποιεί για αμύθητα κέρδη. Σκέτη απάτη δηλαδή. Ο άντρας όμως θέλει τα λεφτά. Ο άντρας θέλει τα λεφτά. Θέλει να αγοράσει αποσυμπιεστή. Κι ας μην τον χρησιμοποιεί. Θέλει να αγοράσει φορτηγάκι. Κι ας μην μπορεί να οδηγήσει. Ή ίσως θέλει να πάει απλά στη γενέτειρα Νεμπράσκα. Ο ένας εκ των υιών, πληροφορείται το γεγονός. Αντιλαμβάνεται την κομπίνα. Ο λαχνός είναι τόσο γνήσιος όσο γνήσια είναι τα χρήματα της Μονόπολης. Δεν πειράζει. Προθυμοποιείται να οδηγήσει τον πατέρα του τα πιο ανούσια, σχεδόν χίλια, μίλια για να εισπράξει την αμοιβή που δεν υπάρχει.

Μοντάνα-Νεμπράσκα. Μια διαδρομή στις Δυτικές περιφέρειες της Αμερικής. Ένα road movie στο ίσιωμα της Αμερικάνικης ματαιότητας. Ο Alexander Payne εδώ κάνει μια ωδή στη ματαιότητα. Όχι θρήνο. Ωδή. Είναι οξύμωρες όλες αυτές οι ταινίες που γίνονται ένα κουβάρι δραματικότητας για να διαδηλώσουν με στόμφο περί της ματαιότητας των πάντων. Η ματαιότητα εκμηδενίζει/ακυρώνει οποιονδήποτε ισχυρισμό. Ο Alexander Payne μοιάζει να το γνωρίζει πολύ καλά αυτό. Να το αποδέχεται. Δέχεται τη ματαιότητα. Την απαράμιλλη ισχύ της, που αφαιρεί το βάρος από τα πρόσωπα, τα γεγονότα, τις καταστάσεις. Έτσι, μέσα στον αβαρή χωρο-χρόνο μπορείς μονάχα να υπάρχεις. Κι όσο ο σκοπός, οι επιδιώξεις, οι προδιαθέσεις απενεργοποιούνται, ίσως απλά επιτυγχάνεις να προσχωρείς σ’ ένα πιο γοητευτικό στάδιο της ύπαρξης. Δηλαδή όχι στάδιο. Δηλαδή την ύπαρξη αυτή καθ’ αυτή.

Έτσι οι φιγούρες, παρατηρούνται εδώ μέσα σ’ ένα λεπτό απόχρωμα αβρότητας. Η ασπρόμαυρη φωτογραφία και οι αργοί κινηματογραφικοί χρόνοι φτιάχνουν ένα ονειρώδες περιβάλλον αλκοολικής νηφαλιότητας. Οι φιγούρες μέσα σ’ αυτό παρίστανται: ελκυστικές, γοητευτικές, τραγικές, πολύ τραγικές, ροζιασμένες. Μέσα στην ολική ανημπόρια τους. Αλλά εσύ κολλάς με τις ξεβαμμένες. Αυτές που αγαπιούνται. Αυτές που αγαπιούνται βαθιά, κι ούτε που χρειάζεται να το εκφράσουν, ούτε να το εκδηλώσουν. Ούτε καν να το θυμούνται, ή να καταβάλλουν κάποια προσπάθεια για αυτό. Οι υπόλοιπες φιγούρες απλά εκτίθενται. Μέσα σε χειρονομίες άγριες. Βλέμματα βλοσυρά. Τρόπους πεινασμένους, μη συμφιλιωμένους με την άπνοια. Άνθρωποι που φυτεύονται σε χωράφια που κάποτε φύτρωναν τρυφερά λάχανα. Λάχανα που μεταμορφώνονται σ’ αγριόχορτα, χωρίς περιποίηση, καθώς ψάχνουν για θησαυρούς εκεί που δεν υπάρχει παρά μόνο χώμα.