Σκηνοθεσία: Roman Polanski
Παραγωγή: France / Poland / 2013
Διάρκεια: 93’
Η μεγαλύτερη ολοκλήρωση επέρχεται μέσα από την ηδονή του πόνου και την ανύψωση του εξευτελισμού.
Ό,τι και αν πιστεύεται από την κοινή γνώμη, ο δημιουργός-σκηνοθέτης (και ο δημιουργός σε οποιοδήποτε άλλο πεδίο) είναι ο πιο ανυπεράσπιστος άνθρωπος. Είναι ο γυμνός άνθρωπος. Καθώς αυτό που διακυβεύεται κατά το στάδιο της δημιουργίας είναι ένα κομμάτι αλήθειας που είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένο με το είναι του. Η δημιουργία για αυτόν είναι μια διαδικασία απέκδυσης. Το ζητούμενο είναι να φτάσει στο βάθος της γύμνιας. Στα έγκατα της αλήθειας του. Υπό αυτή την άποψη, είναι ανυπεράσπιστος απέναντι από τους συνεργάτες του. Είναι γυμνός. Είναι ήδη εκτεθειμένος. Δεν υπάρχει η στρατηγική κρύπτη. Κόντρα στην απολυταρχική ασπίδα του δημιουργού, οι φαινομενολογικές σχέσεις εξουσίας είναι ανεστραμμένες. Όσο κυρίαρχος φαντάζει, τόσο εξαρτημένος είναι από τους συνεργάτες και από τις υπηρεσίες που του παρέχουν. Αν κάποιος δεν ανταποκριθεί όλο το δημιουργικό οικοδόμημα μπατάρει. Ναυαγεί, κι αυτός είναι παράλυτος μέσα στην ιδιωτική καμπίνα του. Στην ουσία είναι δέσμιος αυτών. Η εξουσία του δεν αντικατοπτρίζει παρά τον βαθμό εξάρτησής του. Η ύπαρξή του συνιστά την εξάρτηση από τους συνεργάτες-υπηρέτες του. Δηλαδή, κυριαρχούν και εξουσιάζουν οι υπηρέτες. Η δική του φαινομενολογική εξουσία δεν είναι παρά ένα άλλο όνομα για τον εξευτελισμό της εξάρτησης.
Η γύμνια του δημιουργού δεν τελειώνει ούτε με το πέρας της δημιουργικής διαδικασίας. Συνεχίζεται επ’ άπειρον. Το έργο, και ο δημιουργός κατ’ επέκταση, βρίσκονται ανυπεράσπιστοι απέναντι από τον λαϊκό φορέα της κριτικής, ή τον πιο εκλεπτυσμένο της επιστήμης της τέχνης, που είναι έτοιμοι να παραβλέψουν την οντολογία του έργου και να το υποβαθμίσουν σε σύμβολο, ή σε παράγοντα που φέρει κάποιο μήνυμα. Κοινωνικό, πολιτικό, ηθικό, ψυχολογικό, φιλοσοφικό ανάλογα με τα προτάγματα και τις πεποιθήσεις της κάθε οπτικής. Η ομήγυρη αρέσκεται στο να αναγάγει το έργο σε κάτι άλλο. Να του αποδίδει ένα σημαίνον. Δε μπορεί να δεχτεί την αυθυπαρξία του. Ότι το έργο είναι αυτό και τίποτα άλλο. Έτσι, ο δημιουργός, δέχεται για άλλη μια φορά, το πλήγμα, ή την ηδονή του εξευτελισμού.
Και ο Polanski στο Venus in Fur σκηνοθετεί, από μια άποψη, όχι μια ταινία, αλλά ένα τμήμα που αφορά τη διαδικασία παραγωγής μιας ταινίας/παράστασης. Αφού αυτό που βλέπουμε επί ενενήντα και κάτι λεπτά είναι ο δημιουργικός διάλογος μεταξύ ενός σκηνοθέτη και ενός ηθοποιού που προετοιμάζουν μια παράσταση. Παρ’ όλα αυτά η ταινία δεν στερείται τίποτα απέναντι σ’ ένα ολοκληρωμένο φιλμικό περιβάλλον. Κόντρα στη σύγχρονη γλώσσα που τείνει να γίνεται όλο και πιο εξωστρεφής, βασισμένη στην σκοπιμότητα του αποτελέσματος, ο Polanski σκηνοθετεί με μια νοσταλγική εσωστρέφεια. Υπενθυμίζοντας πως η διαδικασία της δημιουργίας δεν είναι ένα σκαλοπάτι ή ένα μηχανιστικό προ-στάδιο της τελικής ταινίας. Η δημιουργική διαδικασία οφείλει να είναι μια εσωτερική περιπλάνηση, μια ολοκληρωμένη εμπειρία, που δεν αφορά κάτι που έπεται, αλλά τη ζώσα στιγμή και μόνο αυτή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου