Πέμπτη 31 Μαρτίου 2011

Mammuth


Σκηνοθεσία: Gustave de Kervern / Benoît Delépine
Παραγωγής: France / 2010
Διάρκεια: 92'

Οι πλάτες του Mickey Rourke μετοικίζονται σ' αυτές του Gérard Depardieu. Κι ο Παλαιστής φεύγει από την Αμερική για να προσεδαφιστεί στην Ευρώπη, ως βιοπαλαιστής πλέον. Κι αυτό γιατί ο Gérard Depardieu δε σπάει το κορμί του σε φτιαχτά ρινγκ χαρίζοντας επικρότιες λάμψεις σ’ ένα κοινό λαίμαργο. Ο Ευρωπαίος βιοπαλαιστής αφανίζει σταδιακά την ψυχή του, καπνίζοντας μια ζωή που τον καταπίνει.


Έρχεται κάποια κομβική στιγμή -για τον Depardieu είναι αυτή της επικείμενης συνταξιοδότησης- που συνειδητοποιείς πως στάχτισες μια ζωή, ζωσμένος με παρωπίδες και ωτοασπίδες. Δε το συζητούσες, αλλά πίστευες από επιλογή τον εξαναγκασμό που υπηρέτησες για να κρατηθείς κακείν κακώς όρθιος. Σου βγάζει την περιπαικτική της γλώσσα αυτή η στιγμή, και συνειδητοποιείς, με την παραμικρή λεπτομέρεια, την φορά του εκτροχιασμού, απ' το εκεί που ξεκίνησες ως το αηδιαστικό εδώ που κατέληξες. Τη φθορά του εαυτού, μέχρι το σημείο του έσχατου εκμηδενισμού, μέσα στην αναλώσιμη εργασία κι όλα τ' άλλα απ' τα οποία εξαγοράστηκες, για να εξασφαλίσεις αυτό που λέγεται βιοπορισμός. Στο μεσοδιάστημα, προσαρτώνται πάνω σου σύντροφοι, παιδιά, σκυλιά, γατιά -ανάλογα την τύχη σου- και εσύ μόνο τρέμεις να μην τους απογοητεύσεις. Την κομβική αυτή στιγμή, απηυδισμένος απ’ τα πάντα και κυρίως εσένα, δεν έχεις την παραμικρή ενέργεια. Όμως, είσαι πάλι αναγκασμένος να βγεις στο δρόμο. Για χάρη όλων αυτών με τους οποίους σε περικύκλωσες, και κατονόμασες ζωή σου.


Ο Gustave de Kervern και ο Benoît Delépine αγαπάνε τον ήρωα τους, αλλά του στήνουνε μια χοντρή φάρσα. Κάποια από τα αφεντικά τα οποία υπηρέτησε ο Depardieu την τελευταία σαρανταετία δεν ήταν και τόσο σωστά μαζί του. Με αποτέλεσμα να λείπουν κάποια ένσημα για την πολυπόθητη συνταξιοδότηση. Έτσι, ο εξαιρετικός θηριώδης Γάλλος ηθοποιός καλείται να βγάλει την αραχνιασμένη του μοτοσυκλέτα απ' το γκαράζ και να μαζέψει τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Ταυτόχρονα όμως καλείται να υποφέρει μια εξευτελιστικά αυτοταπεινωτική διαδικασία: Το ταξίδι της ανασκόπησης. Καθώς, περιδιαβαίνοντας στους παλιούς εργασιακούς χώρους, είναι αναγκασμένος να επαναντικρίσει την παρελθούσα ζωή του, και το ξόδεμα του εαυτού του μέσα σ' αυτή. Καβαλάρης πάνω στη Munch Mammuth του 73 μοιάζει με έναν ώριμο easy rider. Τσαλακωμένο. Και η παραμικρή έκφραση στο ανάγλυφο πρόσωπό του, καταμαρτυρεί την εσωτερική οργή για μια νιότη που σπαταλήθηκε επιπόλαια. "Όμορφοι και ηττημένοι" γράφει ο Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης στο ομώνυμο άσμα, περιγράφοντας αυτολεξεί την κατάληξη μιας γενιάς ονειροπόλας και άλλης, που λύγισε κάτω απ' την βιαιότητα του βιοπορισμού.


Και στο σύμπαν του Mammuth κυριαρχεί η εχθρότητα και η αντιπαλότητα μεταξύ των λυγισμένων ανθρώπων. Στο ταξίδι ο Depardieu, με εξαίρεση την αλλόκοτη ανιψιά -καθόλου τυχαίο το ότι δεν απορροφήθηκε απ' την παραγωγική διαδικασία- συναντά ανθρώπους χαλασμένους. Έτοιμους να εκραγούν. Έτοιμους να ανταποδώσουν τη βιαιότητα που στρίμωξε μέσα τους το σύστημα της ζωής. Στάζουν μπαρούτι. Ενδίδοντας στην αυταπάτη του ότι μειώνοντας τους άλλους θα εξασφαλίσουν μια στιγμιαία ανακούφιση νίκης για τον εαυτό τους. Οι νίκες και οι ήττες, όμως, δε μετριούνται έτσι εκεί έξω.

Παράλληλα με την αυτοταπείνωση έρχεται και η αναγέννηση. Κι αυτό διότι στο γλυκόπικρο road movie ο ήρωας βρίσκει την ευκαιρία να απαλλαχθεί από τη δουλικότητα του εργασιακού χώρου αλλά και από τη συνήθεια του φθαρμένου οικογενειακού ζην. Την ευκαιρία να υπάρξει πλέον απελευθερωμένος. Μετά από χρόνια μπορεί απλά να "είναι". Δε χρειάζεται να σκέφτεται, να φιλοσοφεί, να πράττει, να αγωνιά για το ό,τι. Ζει μόνο όντας, κι αυτό αρκεί. Χωρίς την υποχρέωση μιας υπαγορευμένης εξωτερικότητας. Η εσωτερική του ζωή επιτέλους βρίσκει τον τ(ρ)όπο να υπάρξει. Γιατί, τελικά, ποτέ δεν είναι αργά για να γράψεις το πρώτο σου ποίημα…

Δεν υπάρχουν σχόλια: