Händler der vier Jahreszeiten (Rainer Werner Fassbinder)

Κάποιος μπορεί να οδηγηθεί στον θάνατο μονάχα με τη βούλησή του. Οι υπόλοιποι όταν πεθαίνουν είναι ήδη νεκροί. Κι αυτό γιατί η βούλησή τους έχει αντιακατασταθεί από μηχανική, κοινή πρακτική, δηλαδή μη βούληση. Συνηθίζεται να λέγεται για τα άτομα που οδηγούνται με τη βούληση τους στο θάνατό τους, ότι ο κόσμος δεν τους φέρθηκε καλά. Όμως αυτό δεν ισχύει, στην πραγματικότητα αυτά τα άτομα δεν φέρονται ποτέ καλά στον κόσμο. Η ιδέα ότι ο κόσμος είναι καλός και δίκαιος, ή ακόμα η ιδέα ότι ο κόσμος θα όφειλε να είναι καλός, δίκαιος κλπ είναι μια εξαιρετικά αφελής αλλά όχι αθώα ιδέα. Και είναι πρωτίστως σ' αυτό το ηθικό σφάλμα που εναντιώνεται η βούληση.

Το μόνο που μπορεί να καλλιεργηθεί ανάμεσα σε δύο ή περισσότεροα άτομα που συμβιώνουν μακριά απ' την κοινή πρακτική, είναι η αμοιβαία συνενοχή. Αυτή η συνενοχή δεν ορίζεται από τις πράξεις των ατόμων. Είναι αυθύπαρκτη. Και ως τέτοια είναι αυτή που υπαγορεύει τις συμπεριφορές, ποτέ το αντίθετο. Και είναι μέσω αυτής της συνενοχής που αποκαλύπτεται ένας κόσμος, μικρότερος μεν στο εύρος, αλλά αληθέστερος στην λάμψη. Ένας κόσμος άδικος, σκληρός, χαρούμενος, άνομος, αλλόκοτος, βίαιος, μα κυρίως ακατανόητος. Κι όταν λέω ακατανόητος εννοώ απαλλαγμένος από τα δεδομένα και τις θεωρήσεις που δεν τολμούμε να αναθεωρούμε και που καταλήγουν να αποτελούν αυτό που πρωτύτερα περιέγραψα ως "μη βούληση".