Σκηνοθεσία: Ki-duk Kim
Παραγωγής: Japan / South Korea / 2006
Διάρκεια: 97'
Αγαπάμε κάποιον κι όταν η αγάπη μας είναι παθιασμένη,
ανεξέλεγκτη, εμμονική διψάμε για επιβεβαίωση. Είμαστε ανασφαλείς και θέλουμε να
επιβεβαιώσουμε ότι η αγάπη αυτού του κάποιου είναι πηγαία, ειδική και
αποκλειστική και όχι μια αντανακλαστική πράξη προς τη δική μας αγάπη. Προς αυτή
την κατεύθυνση μηχανουργούμε. Αποφασίζουμε να μας εξαφανίσουμε από το μέρος
αυτού και συνεπώς να εξαφανίσουμε και την ορατή απεύθυνση της αγάπης μας. Καθ’
όλη τη διάρκεια της εξαφάνισης βρίσκουμε τρόπους να ελέγχουμε το πρόσημο, τις διακυμάνσεις
και την ένταση των συναισθημάτων του αγαπημένου προσώπου. Αν η αγάπη του προς το
μέρος μας είναι ισχυρή, τότε αισθανόμαστε ανακούφιση και επιβεβαίωση. Ίσως
πρόκειται για την πιο τραγική μορφή επιβεβαίωσης, καθώς για να επιτευχθεί
προϋποθέτει την απόρριψη. Προϋποθέτει να απορρίψουμε εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας,
δηλαδή το πρόσωπο που επιβεβαιώνεται. Κι όσο κι αν θέλουμε να επιστρέψουμε στον
αρχικό εαυτό μας, εκείνον που κατέκτησε τα διαπιστευτήρια αγάπης, αυτή η
επιστροφή είναι αδύνατη, γιατί έχουμε αποσχιστεί από εκείνον τον εαυτό. Έχει
διαρρηχθεί η ενοποιητική κρούστα. Έχει καλοσχηματιστεί ο σπόνδυλος της απομάκρυνσης.
Στο μεταξύ το αγαπημένο πρόσωπο, όταν αποκαλύπτεται το
σχέδιο μας, αισθάνεται εξαπατημένο. Νιώθει θήραμα και πειραματόζωο μιας ανίερης
στρατηγικής. Μπορεί να αναγνωρίζει πως αυτή η στρατηγική είναι μέρος μιας
λανθάνουσας-διεστραμμένης μορφής αγάπης, αλλά αυτό το γεγονός δεν άρει τα
πλήγματα της κακομεταχείρισης και της σφοδρότητας με την οποία αισθάνεται ότι
έχει παραβιαστεί. Έτσι, αν το αγαπημένο πρόσωπο εκφράσει την επιθυμία του να
συνεχίσει να συμπορεύεται μαζί μας, θέλει να αλλάξει εντελώς τους όρους και τις
συνθήκες της συμβίωσης. Επιθυμεί να αλλάξει το «συμβόλαιο» της αγάπης. Και
πρώτα απ’ όλα, το αγαπημένο πρόσωπο, για να συνεχίσει, έχει ανάγκη να απορρίψει
τον εαυτό του, τον εαυτό που αισθάνεται ότι παραβιάστηκε, και ότι έγινε θύμα
μιας πρωτοφανούς αδικίας και ανισότητας.
Εμείς από μέρους μας εναντιωνόμαστε σε αυτή την αλλαγή. Σε
αυτή της επιθυμία μεταμόρφωσης του αγαπημένου προσώπου. Εμείς επιθυμούμε από
τον άλλον τον παλιό άλλον. Εκείνον που επιβεβαιωμένα μας αγαπάει. Ο νέος άλλος μας
τρομάζει. Δεν τον θέλουμε αυτόν τον νέον άλλον,
ούτε τα αβέβαια συναισθήματα
που μας προκαλεί. Στην αγάπη θέλουμε να προπορευόμαστε. Όταν προπορευόμαστε τα
συναισθήματα μας δεν εκλαμβάνονται ως αδυναμίες, αλλά ως η ευδαιμονία μιας
κυριαρχίας. Αυτό είναι σημαντικό για εμάς στην αγάπη: να προπορευόμαστε.
Ο χρόνος που κάποτε ένωνε αυτά τα δύο πρόσωπα, τώρα τα
χωρίζει. Οι συνδετικοί κρίκοι απορρυθμίστηκαν. Και τώρα αυτός ο απόλυτος χρόνος
-στην αδυναμία των ατόμων να δημιουργήσουν εκείνες τις ουσιαστικές σχέσεις που
θα τον ακινητοποιούσε- μοιάζει πιο απειλιτικός από ποτέ. Οδηγώντας τα πάντα με
το σταθερό του βήμα στη φθορά και την κατάπτωση.
Ο Ki-duk Kim κάνει
εδώ μία από τις πιο μισάνθρωπες –και ελαφριές όμως- ταινίες του. Ο εγωισμός, η
απογοήτευση, ο εκβιασμός, η ανωριμότητα και η απογοήτευση είναι δομικά
συστατικά των χαρακτήρων και της ταινίας γενικότερα. Στοιχεία που αναδύονται και ως πυλώνες μιας σύγχρονης Βαβέλ. Σε μια ταινία που παρατηρεί
όλα τα παραπάνω σ’ ένα εξωτερικό κυρίως επίπεδο. Οι χαρακτήρες είναι τρωτοί,
αδύναμοι και ευάλωτοι, όπως πάντα στις ταινίες του αγαπημένου δημιουργού. Όμως εδώ αδυνατούν να με παρασύρουν στα πάθη τους. Κάτι που
καθιστά αυτομάτως την ταινία στη θέασή μου περισσότερο συμβολική και διανοητική και λιγότερο
αισθητηριακή. Συγχρωτισμένη, ωστόσο, απόλυτα με την πυρηνική
συναισθηματική ανωριμότητα και «επιδερμικότητα» που αποκλείει τα άτομα από το
να επικοινωνήσουν ουσιαστικά μεταξύ τους.
