Παραγωγής: Canada / 1991
Διάρκεια: 102'
Στο The Adjuster, κάτω απ' την ονειρική προσωπική γραφή του Atom Egoyan, παρατηρούμε μια κρίση των αξιών. Ή μια απαξία της ατομικής κριτικής σκέψης. Όλοι οι ήρωες βιώνουν μια βαθιά υπαρξιακή ύφεση. Είναι ανίκανοι να διαχειριστούν τη ζωή τους. Και συνεπώς τους εαυτούς τους. Βρίσκονται σ' ένα μακρύ, υπόγειο κι ανέκφραστο στάδιο κατάθλιψης. Αδύνατοι στο να χτίσουν μια οντολογική συμπάγεια. Όπως και στο να αντλήσουν μια οντολογική απόλαυση.
Ο Noah(Elias Koteas) είναι, ας πούμε, κοινωνικός λειτουργός ασφαλιστικής εταιρείας. Εργάζεται εκτιμώντας την αξία των κατεστραμμένων αντικειμένων και προσφέροντας επίσημη κι ανεπίσημη βοήθεια στους πληχθέντες. Ατομικά, ζει σα σκιάχτρο τον ρόλο του πατέρα-σύζυγου σε μια οικογένεια χωρίς δεσμούς. Επί της ουσίας ζει για να προσμένει την καταστροφή των άλλων. Όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, προσμένει την καταστροφή των άλλων. Φωτιές, πλυμμήρες. Ούτως ώστε να φανεί χρήσιμος. Ούτως ώστε, λόγω επαγγέλματος, να προσφέρει τον εαυτό του και να μπαλώσει τα δικά του υπαρξιακά κενά. Καθώς γίνεται το οικονομικό και κυρίως το συναισθηματικό μπάλωμα στις ζωές των άλλων. Και μόνο τότε βρίσκει ισορροπία. Όταν μπαίνει μέσα από κατεστραμμέα παράθυρα στις ζωές αυτών που φέρονται να τον έχουν ανάγκη.
Η Hera(Arsinée Khanjian), γυναίκα του Noah, ζει μαζί του σ' ένα μοναχικό σπίτι σ' ένα ερημωμένο τοπίο. Είναι παραμελημένη. Η δική της ερημιά ηχεί σε εκκωφαντικές συχνότητες. Βρίσκει καταφύγιο, κι αυτή, στη δουλειά της. Εργάζεται στη σκοτεινή αίθουσα, παρακολουθώντας πρώτη απ' όλους, τολμηρό οπτικοακουστικό υλικό, και κρίνοντας τον δείκτη καταλληλότητας για τους άλλους. Όχι όμως και για την αδερφή της. Αυτή είναι η μόνη με την οποία διατηρεί άρηκτους δεσμούς. Απ' την παιδική ηλικία. Από πάντα. Κινηματογραφεί, παράνομα, και για χάρη της, αυτά που βλέπει στην σκοτεινή αίθουσα. Και της διαθέτει το ξεχωριστό προνόμιο που η ίδια αισθάνεται ότι έχει: την αποκλειστική πρόσβαση στο απαγορευμένο.
Όπως διαφάινεται, και οι δύο ήρωες ζουν αξιολογώντας αυτά που συμβαίνουν γύρω τους. Σε διαφορετικό επίπεδο. Ο ένας αξιολογεί την βαρύτητα των καταστροφών. Η άλλη την καταλληλότητα εικόνων και ήχων. Όμως, ειρωνικά και παράφωνα, και οι δύο είναι ανίκανοι να βρουν βαθύτερες εσωτερικές αξίες. Ανίκανοι για οποιαδήποτε υπαρξιακή κρίση. Ανίκανοι να μετατρέψουν τη ζωή τους σε μια ευχάριστη διαδρομή. Ζουν μοιράζοντας το τίποτα που τους ενώνει: ένα υπαρξιακό κενό.
Με φόντο μια όψιμη κατάθλιψη, και στις εκφάνσεις πύρρινου παλλόμενου πορτοκαλί, ο Egoyan κάνει μια μελάγχολη ταινία. Βυθίζεται στον ψυχισμό και την (φαινομενικά αναίτια) δυστυχία του σύγχρονου άνθρωπου. Και μαζί του παρατηρούμε ψιλαφηστά τη θλίψη των ανήμπορων ημερών. Κι όμως το The Adjuster είναι ένα αποφασιστικά αναμμένο σπίρτο πάνω απ' την θολή καθημερινή δυστυχία. Δε διεκδικεί μια αναστάσιμη συναισθηματική γεωγραφία εκ του μηδενός. Κάθε άλλο. Ανάβει μόνο μια φωτιά στο τίποτα που μας περικυκλώνει. Μια φωτιά στους ψυχρούς που είμαστε.
Οι πάγοι ίσως λιώσουν κάποτε...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου