Five Men and a Caravaggio (Xiaolu Guo)

Μπορεί να μας πάρει έναν ή δύο αιώνες ακόμα για ν' αποτιμήσουμε την τέχνη σε μια πιο αληθινή διάσταση. Δηλαδή αντί να βλέπουμε πίνακες στους μεγαλεπίβολους τοίχους τρομακτικών κτιρίων που τ' αποκαλούμε μουσεία, να τους βλέπουμε σε σπίτια με φόντο μπουγάδες, παιδικά παιχνίδια, ή απλή οικιακή ακαταστασία. Αντί ένα έργο τέχνης να συνοδεύεται από επίσημες ακαδημαϊκές τοποθετήσεις να συνοδεύεται με άσχετα ναίφ καθημερινά σχόλια ή εμμονικές άσχετες σκέψεις των απλών ανθρώπων-παρευρισκόμενων. Παρευρισκόμενων όχι για να δουν το έργο. Το έργο παρευρίσκεται. Οι άνθρωποι παρευρίσκονται. Δεν υπάρχει σ' αυτό ιεραρχία. Κοινώς αντί να διεκδικούμε να απο-μονώσουμε το έργο σ' έναν "ιδιαίτερο" δικό του χώρο και χρόνο ιστορικής λήθης, να του επιτρέπουμε να υπάρχει απλά στον Χρόνο, που δεν είναι άλλος από τον χρόνο μας, δηλαδή τον μόνο χρόνο που υπάρχει, το ρευστό κυμαινόμενο τώρα.
Αν βαριέστε να περιμένετε αυτούς τους δύο αιώνες λοιπόν και γρηγορείτε μπορείτε απλά να δείτε το Πέντε Άντρες κι ένας Καραβάτζiο της Xiaοlu Guo.

υ.γ.Τη λες και θεά που επιλέγει να κινηματογραφήσει χωρίς καμία επισημότητα, με αντανακλαστική αμεσότητα και με low-fi κινηματογράφιση κι άφθονο ειλικρινή ψηφιακό κόκο τις απομιμήσεις του Καραβάτζιο.

Drowning by Numbers (Peter Greenaway)

Θα παίξουμε ένα παιχνίδι. Αυτή η τράπουλα έχει 100 φύλλα. Από το 1-99 θα έχω γράψει τη λέξη ευνουχισμός, και στο εκατοστό φύλλο τη λέξη ευτυχία. Ξέρω ότι φτάνεις πάντα μέχρι το τέλος. Κι έτσι θα διαλέξεις το 100. Όμως θα σου πω ένα μυστικό, επειδή το 1 επαναλαμβάνεται στο 101, κι ούτω καθ' εξής, δεν είσαι εσύ αυτός που θα διαλέξει το τέλος.

Pastoral: To Die in the Country (Shuji Terayama)

Ονειρεύτηκα ότι ήμουν μικρό παιδί. Κι ότι τα φυλούσα σ' ένα νεκροταφείο. Κάθε λίγο φώναζα, ρωτούσα, "έτοιμοι;". Κι όταν τ' άλλα παιδιά μου απαντούσαν, τότε έλυνα τα μάτια μου και πήγαινα να τα γυρέψω. Μα πίσω από τους τάφους τα παιδιά μεταμορφώνονταν σε νεκρούς-μεγάλους.
Έτριβα τα μάτια μου για να τους προσέξω πιο καλά. Παρατηρούσα ότι αυτοί οι νεκροί δεν είχαν αλλάξει καθόλου. Είχαν παραμείνει ακριβώς όπως ήταν τη στιγμή που είχαν πεθάνει. Κανένα σημάδι γήρανσης, κάνενα σημάδι χρόνου. Τότε σκέφτηκα πως υπάρχει ένας κόσμος, όπου δεν έχεις παρελθόν, όπου δεν έχεις μέλλον, και που για να ζήσεις το παρόν σου καλύτερα αρκεί να πεθάνεις στη "σωστή" ώρα.
*
στα δεκατά έκτα γεννέθλια σου θα σου πάρω το πρώτο σου τραίνο
μα είσαι ήδη ογδόντα τρία και το 16 αργεί

θυμάμαι στα είκοσί σου αγόρασες ένα ρολόι
θα μπορούσα να μιμηθώ καλά τα τραίνα
μα όχι την ιδιοτροπία του ρολογιού

ανήκω πάντα στις αναμνήσεις μου
γιατί εκείνες ξεγελάνε τον χρόνο
*
μητέρα μου
τώρα που πέθανες
πώς θα σε σκοτώνω
στ' όνειρό μου

Mister Lonely (Harmony Korine)

 

Να περιποιείσαι έναν κήπο χωρίς αυτός να σου προσφέρει ούτε έναν καρπό, ούτε ένα λουλούδι. Να ο θρίαμβος της ευτυχίας!

Έχω επίγνωση της ασχήμιας μου σε τέτοιο βαθμό, που όταν κάποιος μου λέει κάτι για να με κολακέψει, στην καρδιά μου αισθάνομαι πως με παρηγορεί, κάτι που είναι σκληρότερο και από την ίδια την ασχήμια.

Αυτοί που αγαπούν τα παιδιά δεν αγαπούν τα όνειρά τους.

ΚΑΙ

Αυτοί που αγαπούν τα όνειρά τους, αγαπούν τα παιδιά.

Έκανα το πιάνο σου να τραγουδήσει κι εσύ μ' αρνήθηκες.

Στη στολή του μελισσοκόμου χωράνε όλα εκτός από λίγο μέλι.

Αυτό το μιούζικαλ μου σπάει την καρδιά. Κάντε το να το βουλώσει.

Πρέπει να κάνω τα γόνατά μου να μοιάζουν με γόνατα που προσευχήθηκαν ή που αγαπήθηκαν. Μ' αυτή τη σκέψη σε διαχωρίζω μες το στόμα μου από τη θάλασσα.

Επειδή το λαρύγγι του προβάτου μοιάζει με σκανδάλη πεθαίνουμε πιο εύκολα απ' ότι ζούμε.

Ο κύριος μοναχικός δεν είναι μόνος του απόψε. Πράγμα που τον κάνει πιο πολύ μόνο.

Εγώ θα πετάω κι αυτοί θα νομίζουν πως πέφτω. Σημασία έχει ν΄αγαπάς.

Μουλιάζω τα πόδια μου σε πλαστική λεκάνη για να διαλύω κάθε υπόνοια επιτυχίας.

Ο κόσμος περπατάει σε ζεύγη:

Για καθέναν που μπορεί, υπάρχουν δύο που δεν μπορούν.

Για καθέναν που φιλιέται, υπάρχουν δύο που τους φτύνουν.

Για καθέναν που μεθάει, υπάρχουν δύο που γελάνε.

Άραγε αυτό εννοούν όταν λένε δύο μαζί καλύτερα από έναν;

Je, tu, il, elle (Chantal Ackerman)

Γράμμα στο κορίτσι που καταπίνει ζάχαρη. Το γράμμα προς εσένα θα μπορούσε να πηγαίνει κάπως έτσι:
«αν προσέξεις τη θάλασσα
δε σταματάει να κινείται ποτέ
έχει τον χρόνο με το μέρος της.»

Το γράμμα αυτό θα μπορούσε να έχει τελειώσει εδώ. Κι όμως σκέφτομαι τα πλακάκια στο δωμάτιο σου. Λεία και κρύα. Θέλω να σου γράφω. Να σου γράψω πολλές σελίδες, να ζεστάνουν τα πλακάκια με την άμμο τους, καθώς εσύ περπατάς πάνω τους γυμνή, με τις γυμνές ζαχαροπατούσες σου, πάνω απ’ τις σελίδες, καίγοντας το χαρτί τυχαία με την κάφτρα του τσιγάρου σου, ή λιγότερο τυχαία, απλώνοντας το κορμί σου πάνω τους, τους στρογγυλούς σου γλουτούς, τα λευκά σου οπίσθια χωρισμένα από τη βαθιά σχισμή που οδηγεί σ’ εκείνο, ή τα κόκκαλα από τις κλείδες της υπέροχης λεκάνης σου, καθώς ρεμβάζεις τις μέρες απ’ το παράθυρό σου, μ’ ένα ποτήρι κρασί, τις μέρες που τις διατρέχει το κενό, τις αναποδογυρίζει, μαλακά, κι ύστερα τις τρυπάει πάλι, τις τρυφερές μας μέρες, ανάμεσα στις σελίδες μου, γραμμένες βιαστικά, εκεί στα πλακάκια του σπιτιού σου, πάνω τους, ανάμεσα από τα έπιπλα, τους τοίχους σου που επιμένεις να τους αλλάζεις χρώμα κάθε λίγο, φωτίζοντας με γκρι, γκρίζο χαρτί, γερασμένο από μια ιστορία που δεν τελειώνει, κι όμως γεννιέται πάλι από την αρχή, με την όψη σου, ανάμεσα στις γραμμές, να αντανακλάται στις γυάλινες επιφάνειες του δωματίου σου, του απρόσιτου σπιτιού σου, πάνω στο παράθυρο, ή στο άδειο ποτήρι του κρασιού σου, που επιμένεις να κρατάς με τα χείλη σου, βαμμένα, κόκκινα ή ροζ, όπως κρατάει ένα μικρό παιδί, ή ένα άγριο ζώο την τροφή που μόλις συνέλεξε μέσα στα σαγόνια του.

Ξέρω ότι σου έτυχαν καλά αγόρια και κακά αγόρια. Καλά κορίτσια και κακά κορίτσια. Όμως το να υπάρχεις μαζί τους είναι μια εξαίρεση πέρα από την κακία και την καλοσύνη. Η ομορφιά του να ζεις ανεμπόδιστα. Του να πεθαίνεις ανεμπόδιστα. Η έλευση της πραότητας του να υπάρχεις δίχως πρόσημο. Το μυστικό σου δε μπορεί να σε προδώσει. Έχεις την καλοσύνη του ν’ αφαιρείς από την επιθυμία τη σκέψη. Σε βλέπω καθισμένη στο κάθισμα του συνοδηγού. Να τρως ντομάτες. Σε βλέπω να φιλάς. Να αρπάζεις τη λιακάδα του άλλου σώματος κατά κύματα. Σε βλέπω μεθυσμένη. Να συλλέγεις σκοτάδι και κενό μέσα στο άδειο σου δωμάτιο. Αν το κενό είναι καλό ή κακό δεν σε αφορά. Αν το φιλί θα διαρκέσει, αδιάφορο. Αν οι ντομάτες είναι γευστικές ή όχι, περιττό. Είσαι εδώ μ’ αυτές τις ντομάτες, μ’ αυτούς τους δρόμους, μ’ αυτούς τους ανθρώπους, μ’ αυτό το κενό. Πέφτεις από τη σκάλα κι όμως δε βιάζεσαι να σηκωθείς. Το σώμα σου είναι δεκτικό χωρίς άμυνα. Δεν έχεις παρελθόν, δεν έχεις παρόν, δεν έχεις μέλλον. Είσαι το ανιστόρητο μέλλον. Και είσαι εδώ. Τώρα. Εδώ τώρα. Και ποτέ άλλοτε.
«αν προσέξεις τη θάλασσα
 δε σταματάει να κινείται ποτέ
έχει το χρόνο με το μέρος της»

Αγαπάς τον κόσμο. Κι αυτή η πληγή σε γεννάει μέσα στον κόσμο έξω απ’ το σχήμα σου.

La captive (Chantal Akerman)

Επειδή δε μπορώ να πω αν αυτός που ανεβαίνει τη σκάλα θα την κατέβει κιόλας·
μια θάλασσα λυσσομανά στα όνειρά μου

Επειδή κάθε ερώτηση είναι η υπεκφυγή μιας απάντησης που πιστεύεται ότι θ' ανακουφίσει·
ο πόνος δεν εξατμίζεται

Επειδή η σιωπή δεν αρκεί και οι λέξεις δεν αρκούν·
έχουμε τη μουσική έχουμε το φιλί

Επειδή το άλλο σώμα είναι γλυκό, ελαφρώς γλυκό
το συναίσθημα λιγοστεύει λίγο λίγο, αλλά ποτέ εντελώς

Επειδή χωρίς αυτό που χωρίζει, τίποτα δεν ενώνει
να καταστρέφουμε αυτό που ενώνει, όχι αυτό που χωρίζει

Να επινοείς το λεκέ στο τραπεζομάντηλο
όπως κυκλώνεις με υστερόγραφα το πρόσωπο της αγαπημένης

Phantom Thread (Paul Thomas Anderson)

Σε αγαπώ σημαίνει σε έχω ανάγκη.
Θα 'χετε παρατηρήσει ότι είναι οι τρωτοί, οι ευάλωτοι, οι ευαίσθητοι που ρίχνονται στο χορό του έρωτα ξανά και ξανά με περίσιο πάθος.
Μαζί σου το πράγμα δυσκολεύει. Κι η δυσκολία έχει το όνομα αυτάρκεια.
Για να καλλιεργήσουμε ένα μαζί πρέπει να επινοήσουμε και την αδυναμία σου.

The Party (Sally Potter)

Η Sally Potter καλεί σε δείπνο μια ακτιβίστρια πολιτικό, έναν ακαδημαϊκό ορθολογιστή, μια αναρχική φεμινίστρια, μια λέκτορα με ειδίκευση στο φύλο, μια μαχητική λεσβία, έναν ματαιόδοξο μεγαλοδικηγόρο κι έναν ψευτο-μυστικιστή, δηλαδή έναν αληθινό μυστικιστή, δηλαδή έναν στρατευμένο αντι-ορθολογιστή και τους σερβίρει για κύριο πιάτο τα μόνα μάλλον καθημερινά αιώνια· έρωτα & θάνατο. Ε, τότε όλοι οι παραπάνω, εντελώς αποδιοργανωμένοι, μοιάζουν ακόμα πιο ηλίθιοι κι απ' ότι στις συστάσεις.
Το The Party δεν είναι μια κριτική ή ένα σχόλιο για τον Δυτικό κόσμο, δηλαδή τον σύγχρονο κόσμο. Όχι. Είναι σαν η Sally Potter να ανασύρει το σώμα του Δυτικού κόσμου, σαν ναυάγιο, να το ρυμουλκεί και να μας το εκθέτει την ίδια ώρα που η ίδια μοιάζει να μας αποχαιρετά μ' ένα ειρωνικό μειδίαμα από μια αποβάθρα που βαδίζει φυσικά-αρμονικά προς τον θάνατο.