Watchmen

Σκηνοθεσία: Zack Snyder
Παραγωγής: USA/ 2009
Διάρκεια: 162'

Πρόκειται για την κινηματογραφική μεταγραφή της περίφημης σειράς κόμιξ του Alan Moore. Ο Zack Snyder ωστόσο, παραβλέποντας εν μέρη την κινηματογραφική αισθητική, με οπορτουνιστικά πειραματική φόρμα, συνεχίζει στο μεταμοντέρνο κλίμα απ' το οποίο τον γνωρίσαμε. Τον μισήσαμε ή τον αγαπήσαμε, με τον γράφον να τάσσεται σθεναρά υπέρ της πρώτης συναισθηματικής έκφρασης.

Κατ' αρχάς θέλω να ξεκινήσω λέγοντας πως ένα blockbuster είναι καταδικασμένο να υπηρετεί ένα τρόπο τινά συμβιβασμένο σινεμά. Υπό την έννοια ότι ο (αυτο)σκοπός του είναι να αποφέρει μπαγιόκο. Ξεκινώντας από αυτή την παραδοχή, είναι υποχρεωμένο να εξυπηρετεί συγκεκριμένες αισθητικές επιλογές, αλλά περισσότερο να φορτίζει συγκεκριμένες οπτικές. Και το blockbuster χρίσμα -ή καλύτερα κατάρα- δεν το δίνει ούτε ο κριτικός, ούτε ο θεατής. Το δίνει η παραγωγή, η οποία αξιώνει μια υπέρογκη συγκομιδή. Ασχέτως αν συχνά πυκνά οδηγείται στον όλεθρο. Ωστόσο, οφείλουμε να παρατηρήσουμε μια επανάσταση που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια στο είδος "blockbuster". Καθώς κυρίως νεότεροι Αμερικάνοι σκηνοθέτες, με σημαιοφόρο τον Nolan(Dark Knight), και πειραματίστηκαν και επιδίωξαν να μετακινήσουν το μαζικό κοινό από τις τετριμένες προσδοκίες του, αλλά και από τους (ηθικούς) αυτοπεριορισμούς του. Με αποτέλεσμα το blockbuster να αποκτά ραγδαία, στοιχεία ενός ευρύτερου φάσματος.

Ποιοι είναι όμως οι Watchmen; Οι Watchmen είναι μια ομάδα υπερηρώων, Αμερικάνων υπερηρώων, που επηρέασαν την ιστορία στο παρελθόν. Ο πλανήτης, στα πρόθυρα μιας ανεπανάληπτης πυρηνικής σύγκρουσης, τελεί υπό την ορατή απειλή του αφανισμού. Οι αποδιοργανωμένοι Watchmen πρέπει να αποφασίσουν αν είναι διατεθειμένοι να επέμβουν ξανά στην ιστορία. Όμως μένουν αναποφάσιστοι. Το γεγονός της δολοφονία ενός μέλους τους, του Κωμικού, πυροκροτεί εξελίξεις στο ειδικό περιβάλλον του καθένα από τους Watchmen. Και μέσω αλλεπάλληλων αποκαλύψεων, που εκκινούν από το ειδικό-προσωπικό περιβάλλον, καταλήγουν στη συλλογική-συμπαντική φύση του προβλήματος, αποκαλύπτοντας τα πλήρη αίτια του.


Ο Zack Snyder πειραματίζεται, σχεδόν κανιβαλίζει την κινηματογραφική φόρμα, θέτοντας τους ήρωες να χορεύουν σχεδόν σε slow motion tempo, σε μια επιλογή που εξυπηρετεί μάλλον το θέαμα και τη διασκέδαση. Όμως οφείλουμε να παρατηρήσουμε προσεκτικά τις επιλογές του στην εισαγωγή της ταινίας. Ο κινηματογραφικός χρόνος σπάει διαρκώς με fade outs, όπου με την παράλληλη αφήγηση υπαινίσσονται την πολυδιαστατικότητα του χώρου. Ένα ακόμα στοιχείο που οφείλουμε να παρατηρήσουμε είναι ότι τα μέσα πλάνα ανοίγουν σε τρε ζενεράλ, καθώς με μια αστραπιαία κίνηση της κάμερας ανοίγει το τοπίο σε μια εξωγήινα γενική περιγραφή. Τι εξυπηρετούν όμως αυτές οι επιλογές; Με τα fade outs o Zack Snyder μας περιγράφει το άπειρο του χώρου. Την αδυναμία του πεπερασμένου εδώ να επέμβει στο απειροστό εκεί. Καθρεφτίζοντας έτσι τη μηδαμινότητα του συμβάντος στο κάθε εδώ, αφού το κάθε εδώ δεν είναι παρά μόνο μια κουκκίδα σύμπαντος. Κάτι παρόμοιο εξυπηρετεί και η επιλογή των τρε τζένεραλ πλάνων. Τα τρε τζένεραλ πλάνα φιλοδοξούν να μας δώσουν μια πιο αντικειμενική αίσθηση του χώρου. Περιγράφοντας τον ως μια ολότητα. Και να μας υπενθυμίσουν πως η εστίαση σε έναν περιχαρακωμένο γεωγραφικά τόπο, δεν είναι παρά το ιδίωμα της μυωπικής ανθρώπινης φύσης. Η οποία εγκλωβίζεται στο πεπερασμένο της αίσθησης, αδυνατώντας να συλλάβει το άπειρο του χωροχρόνου. Πάνω στις προαναφερθέν παρατηρήσεις θα αναφερθώ εκτενέστερα αναλύοντας τον υπερπραγματικό χαρακτήρα του Dr. Manhattan.


Ο Dr. Manhattan, ο κεντρικότερος μάλλον των Watchmen, είναι ένας υπερυπερήρωας. Στην πραγματικότητα είναι ένας Θεός. Έχει τις ικανότητες να παρεμβαίνει όπως και όποτε θέλει στο περιβάλλον, μα πιότερο έχει τις ικανότητες να διαβλέπει στο μέλλον, αξιοποιώντας το παρελθόν που είναι καταγεγραμμένο εντός του. Όταν μιλάω για παρελθόν και μέλλον δεν εννοώ κάποιο πεπερασμένο παρελθόν και μέλλον, αλλά την έκταση του χωροχρόνου στη διασυμπαντική της ολότητα. Και παρ' όλα αυτά, οι ικανότητες του δε στρέφονται ως δραστικές ενέργειες που λαμβάνουν χώρο στο σύμπαν. Επιστρατεύονται για να αποσαφηνεισθεί η πραγματικότητα με την ακρίβεια του υπερπραγματικού. Η όραση αποτελεί εκείνα τα διαυγή πρίσματα που κοιτούν το τοπίο της ζωής στην αντικειμενική του υπόσταση. Αυτή είναι μια γιγάντια αντίθεση συγκριτικά με το μέσο άνθρωπο. Ο οποίος παραδομένος στη μυωπική ανθρώπινη φύση αδυνατεί να αντιληφθεί την τραγικότητα και τη μικρότητα της ύπαρξης. Αδυνατεί να αποκωδικοποιήσει το απεριόριστο του σύμπαντος και να προσμετρήσει τη μηδαμινότητα του αναστήματος του, υιοθετώντας τον εαυτό ως μοναδική και βασική κλίμακα μέτρησης των πάντων και του Όλου.


Σε κάτι άλλο που θα 'θέλα να σταθώ είναι οι εξωτερικές δυνάμεις των Watchmen. Αυτές δεν πηγάζουν από τη σύνηθες ταυτότητα ενός υπερήρωα. Πρόκειται στην ουσία για την έκφραση-οπτικοποίηση των πνευματικών τους δυνάμεων και του βαθμού της κυριαρχίας τους μέσα στο χώρο. Ξεκινώντας απ' τον Rorschach που παραμένει αμόλυντος, αντισυμβατικός και καθάριος σ' ένα τοπίο ηθικού παρηκμασμού, ως τον Dr. Manhattan με τις μυθικές δυνάμεις. Και αν θεωρήσουμε τον Dr. Manhattan ως τον ισχυρότερο στο χώρο, τότε θα έχουμε διαπράξει ένα μεγάλο σφάλμα. Ο Zack Snyder αποκωδικοποιώντας την αλήθεια των καπιταλιστικών καιρών μας ορίζει ότι: "Ο δυνατότερος μπορεί να είναι και ο πιο αδύναμος. Ο δυνατότερος είναι εκείνος που μπορεί να εκμεταλλευτεί τις δυνάμεις των άλλων προς όφελος του. Για την ακρίβεια, είναι αυτός που θα καρπωθεί τις δυνάμεις των άλλων και θα τις μεταποιήσει στα γρανάζια που θα θέσουν σε λειτουργία το οποιοδήποτε σχέδιο του."

Όπως καταλαβαίνουμε το Watchmen υπερβαίνει το σύνηθες blockbuster πρότυπο. Αισθητικά είναι στυλιζαρισμένο ως εκεί που δεν παίρνει, αφήνοντας λιγοστά περιθώρια αναπνοής στο θεατή του. Και θεματικά δε διστάζει να κοιτάξει στοχαστικά, σχεδόν φιλοσοφικά, την τραγικότητα της ανθρώπινης φύσης. Ωστόσο, δε λείπουν εκείνες οι εμβόλιμες σκηνές, ή και ολόκληρες ιστορίες, που εξυπηρετούν συγκεκριμένους, όχι και τόσο τίμιους, δραματουργικούς σκοπούς. Όπως και οι social safety αναπαραστάσεις συγκεκριμένων χωρίων της κοινότητας.

Η ατάκα: "-What happened to the American dream?
-It came true."

Βαθμολογία 6/10

Οδηγός της χρονιάς 2008-2009-Part 1(Ταινίες που αξίζει να δείτε)

Ο περσινός οδηγός περιελάμβανε 36 ταινίες. Φέτος η cine-theasi έγινε πιο εκλεκτική, δεδομένης και της δυναμικής της τρέχουσας σεζόν, αλλά και των δικών της ελλείψεων, και σας παρουσιάζει τις 27 καλύτερες ταινίες της σεζόν που μας πέρασε!

27

12/Nikita Mikhalkov

Μια αξιοπρεπέστατη διασκευή του αριστουργηματικού 12 Angry Men. Ο Mikhalkov βρίσκει ένα γεμάτο 150λεπτό αφιερωμένο στην καλλιτεχνική παράδοση της χώρας. Με κεντρικό άξονα το θέατρο. Ενώ συγχρόνως, σμπαραλιάζοντας τα συμβατικά στεγανά της δικαιοσύνης, αφηγείται μια καθαρή και αναπνεύσιμη θρησκευτική παραβολή.

26
Home/Ursula Meier

Μια κοινωνική απογύμνωση του θεσμού της οικογενείας από την Ursula Meier. Η οικογένεια που αρνείται να συνδιαλλαγεί με το περιβάλλον. Χτίζει το δικό της μοναχικό κόσμο. Μα είναι τα παράθυρα αυτά που τσιμεντώνει. Αφήνοντας το φως απ' έξω. Οδηγούμενη σταδιακά, όχι στον ασκητισμό, αλλά στον ατομικό εγκλεισμό και σε ένα αδιεξοδικό τείχος.

25
Coraline/Henry Selick

Άλλη μια σπουδή στα όρια μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας, πατώντας γερά στα θεμέλια της Ψυχανάλυσης. Μόνο που όταν ξεσκίζεται η γυαλιστερή επιφάνεια του ονείρου, κάποιος οφείλει να πληρώσει το αντίτιμο της κενότητας και της τεχνητής κατασκευής του.

24
Jas sum od Titov Veles/Teona Strugar Mitevska

Μια ποιητική ελεγεία δια χειρός της Teona Strugar Mitevska. Μεταφερόμαστε στο πολυπαθή τοπίο των Βαλκανίων. Για μια κατάδυση στην ιστορία του τόπου, συλλογικού και ατομικού, μέσα από παρορμητικούς και απύθμενους συμβολισμούς. Είναι η ιστορία, η ανθρώπινη ιστορία, μια ιστορία πτώσης;

23
Boy A/John Crowley

Ποιος αποφασίζει αν σου αξίζει μια δεύτερη ευκαιρία; Ακριβό το εισιτήριο της επανένταξης. Της επανένταξης σε μια κοινωνία που έχει πάψει να αισθάνεται. Μόνο ταμπέλες κολλάει σε πρόσωπα και καταστάσεις. Για να μπορεί να φτάνει στους αυτοσχέδιους προορισμούς χωρίς να ταξιδεύει.

22
Afterschool/Antonio Campos

Στα ψιλά πέρασε αυτό το διαμαντάκι του Antonio Campos. Μια πνιγερή κινηματογραφική άσκηση ρεαλισμού με ασφυκτικά στατικά πλάνα να τεμαχίζουν το χώρο. Παράγοντας κινηματογραφικά κάδρα αρτίως επιμελημένα. Σε μια νατουραλιστική αναπαράσταση της σχολικής βίας, αλλά και της βίας του περιθωρίου.

21
Kirschblüten - Hanami/Doris Dörrie

Απ' το Τόκιο στη Γερμανία. Εκεί που συναντιούνται οι πολιτισμοί. Εφήμεροι άνθρωποι, βαδίζουν και σβήνουν. Έτσι όπως σβήνει η ιστορία στη γέννεση του νέου. Του νέου που δε θα διαρκέσει. Δε μπορεί, κάτι θα 'ναι αθάνατο; Κάτι θα υπάρχει πιο δυνατό. Ετούτη η ταινία είναι μια σπαραχτική ωδή για την αγάπη που μένει... Την άχρονη και άτοπη αγάπη!

20
Vicky Cristina Barcelona/Woody Allen

Το πάθος της στιγμής ο οδηγός για μια ζωή που αφήσαμε. Μια Penelope Cruz που δε θα ξεχάσουμε. Και μια ενοχική ματιά στη μηχανιστική εποχή των γραφείων, των πτυχίων, και της πνιγερής καθημερινότητας-ρουτίνας, που μας διαγράφει κάτω απ' την σκόνη των αδιάφορων ζωών μας.

19
Eden à l'Ouest/Costa-Gavras

Μια αριστουργηματική ταινία για τη μετανάστευση. Ο Γαβράς μας εκπλήσσει ευχάριστα, με ένα ρυθμικό φιλμ που δε βαραίνει στιγμή. Ένα ιδιότυπο road movie για την προσφυγιά, και η καταπίεση στις πλάτες όλων εμάς, με τις ενοχλητικά βολικές ζωές μας. Η Δύση του ηλίου μια οφθαλμαπάτη. Η Δύση του πολιτισμού μια ψευδαίσθηση.

18
Uc Maymun/Nuri Bigle Ceylan

Ο Nuri Bigle Ceylan πειραματίζεται στην πιο διαλογική του ταινία. Για να βυθιστεί στα σπάργανα της οικογένειας. Όπου τα επικοινωνιακά καλώδια έχουν βραχυκυκλώσει προ πολλού. Σκηνικό ατομικής σήψης. Σε ένα ακόμα οπτικό κομψοτέχνημα.

17
Gran Torino/Clint Eastwood

Ο αειθαλής Eastwood Στην πιο αυταναφορική του ταινία. Θα παρατηρήσει σ' ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, ρατσιστικές αντιλήψεις, τους στρυφνούς και δύσκαμπτους χώρους των ιδεολογημάτων που λειτουργούν σαν δεκανοίκι για τον σύγχρονο ανασφαλή άνθρωπο. Σ' έναν κόσμο που δε μπορείς να ανασάνεις. Σε έναν κόσμο που στερείται ηρώων...

16
Il Divo/Paolo Sorrentino

Ο Ιταλικός κινηματογράφος είναι εδώ. Ο Paolo Sorentino με σκηνοθεσία που μας παραπέμπει σε Fellini, χωρίς καμία εγκράτεια, ξεγυμνώνει το διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα της Ιταλίας. Ένας απολαυστικός Toni Servillo, και μια θεματολογία τόσο συγγενή στα δικά μας, τα εγχώρια.

15
The Reader/Stephen Daldry

Μια τραυματική ιστορία αγάπης, με φόντο το ολοκαύτωμα του Άουσβιτς. Που αρχίζει η ατομική ευθύνη; Που πεθαίνει ο έρωτας; Πως η αγάπη κρατάει για πάντα; Το ερωτικό ποίημα του Stephen Daldry, που ή θα το λατρέψετε ή θα το μισήσετε!

14
Låt den rätte komma in/Tomas Alfredson

Η έκπληξη μιλάει Σουηδικά. Ένα σπαρακτικό παιδικό ερωτικό παραμύθι. Ένας ύμνος στη διαφορετικότητα. Η πιο ανθρώπινη απεικόνιση του βαμπιρικού μύθου. Και μια σφοδρή καταγγελία στο μεταδιδόμενο σαράκι της βίας. Θέλετε και άλλα;

13
Dust Of Time/Theo Angelopoulos

Τι και αν έχει τους επικριτές του; Ο Αγγελόπουλος είναι από τους σπουδαιότερους Ευρωπαίους δημιουργούς. Τίποτα δεν τελειώνει. Όλα παρελθόν, παρόν και μέλλον θαμμένα κάτω από ομιχλώδες τοπίο. Που περιμένουν το φύσημα ενός αέρα για να τα αποκαλύψει κάτω από τη σκόνη του χρόνου. Το τρίτο φτερό είναι η μόνη ουτοπία. Και η μόνη ανθρώπινη αδυναμία. Σε μιας από τις ποιητικότερες εξομολογήσεις, ενός auteur που τραυματίζεται από τον αδιάσπαστο και ενιαίο χρόνο.

12
Hunger/Steve McQueen

Άλλη μια ταινία έκπληξη από τον πρωτάρη Steve McQueen. Εικαστικά ανεπανάληπτη, και ένας ωμός ρεαλισμός με την κάμερα να περιφέρεται ξεθεωμένη εντός των Αγγλικών φυλακών επί Θάτσερ, και της "υγιής" μεταχείρισης των πολιτικών κρατουμένων του IRA, που δεν αναγνωρίστηκαν ποτέ ως τέτοιοι.

11
Le silence de Lorna/Jean-Pierre Dardenne-Luc Dardenne

Η εκπόρνευση και ο αφανισμός του ανθρώπου στο βωμό του καπιταλιστικού συστήματος. Είναι πιο εύκολο να είσαι-κρίνεσαι ως ιδιότητα παρά ως άνθρωπος. Και η τραυματισμένη εσωτερικότητα έμεινε κατάμονη να κυοφορεί όνειρα και ελπίδες, πλάι σε εκκωφαντικούς φόβους, που πατούν στις μύτες για να μην τα ακούσουμε...

Inglourious Basterds

Σκηνοθεσία: Quentin Tarantino
Παραγωγής: USA / Germany / France / 2009
Διάρκεια: 153'

Ο Quentin Tarantino είναι ένας μεγάλος αστειάτορας! Ίσως ο μεγαλύτερος φαρσοπλόκος των (κινηματογραφικών) καιρών μας. Και διατυπώνω τα παραπάνω χωρίς το παραμικρό ίχνος υποτίμησης. Αντιθέτως! Γιατί στον QT συναντάμε εκείνο το χαρακτηριστικό στο οποίο καθομοιάζουν σχεδόν όλες οι μεγάλες προσωπικότητες. Δηλαδή την πλήρη συνείδηση του εαυτού. Και δεν υπάρχει πιο πρόσφορο έδαφος για να στήσεις μια πλάκα -μα τι πλάκα- από 'κείνο των ακαλλιέργητων χωραφιών της (φαρσο)ιστορίας!


Γιατί τι άλλο είναι η ιστορία πέραν από μια φάρσα; Μια σειρά γεγονότων, γενναιόδωρα πασπαλισμένα με ανακρίβειες, τυλιγμένη με τα σάβανα της απολυτότητας, τα οποία σχηματίζουν μια ανέγγιχτη μούμια. Μια μούμια που παραμένει άθιχτη, τόσο από τον καιρό όσο και από εμάς. Από εμάς που "καλούμαστε" να χωνέψουμε αμάσητα γεγονότα αμφιβόλου αληθείας. Δίχως περιθώριο διαφυγής. Άλλωστε η "χορήγηση" του εμβολίου γίνεται από τη σχολική ηλικία.


Πριν 57 χρόνια το 'χε κάνει ο Ernst Lubitsch(To Be Or Not To Be). Ο οποίος είχε μεταφέρει το story του στην κατεχόμενη από τους Ναζί Πολωνία, για να σατιρίσει, μέχρι δακρύων, μία από τις πιο μελανές περιόδους της ανθρωπότητας. Ο Quentin Tarantino το κάνει τώρα, μεταφερόμενος στην κατεχόμενη Γαλλία. Όχι για να σατιρίσει αποκλειστικά, αλλά ούτε και να αντιδράσει για να ικανοποιήσει τα λαϊκά αισθήματα. Άλλωστε, έχει περάσει καιρός από τότε, που δε θα δικαιολογούσε μια παροξυστική αντίδραση σαν εκείνη την αριστουργηματική του Lubitsch. Ο Tarnatino έχει τη θρασύτητα αλλά και την υπευθυνότητα -ω ναι χρειάζεται περίσσεμα τέτοιας- για να κανιβαλίσει την ιστορία όπως της αρμόζει. Επαναγράφοντας την ως φαρσικό αστείο. Με τη μόνη διαφορά πως οι φάρσες του αγαπημένου σκηνοθέτη είναι τρόπον τινά πιο καλόγουστες, και έχουν και μια στοιχειώδη(τι στοιχειώδη;) αίσθηση του χιούμορ. Ταυτόσημα, μέσα από αυτή τη φάρσα, το "Inglourious Basterds" μας υπενθυμίζει τη δύναμη του cinema-Τέχνης να επιδρά στην ιστορία. Γιατί η ιστορία στο cinema δεν τερματίζεται με την τελευταία μολυβιά του δημιουργού. Συμμετέχουμε όλοι μας σε αυτή. Τα δάχτυλα της σκέψης μας αφήνουν τα μοναδικά τους αποτυπώματα πάνω στο έργο, μετά το πέρας του. Ξανά και ξανά. Έτσι η ιστορία επικαιροποιείται διαρκώς. Αφού η δυναμικά μεταβαλλόμενη Τέχνη επιδρά πάνω της. Και έτσι η Τέχνη διαμορφώνει - επεμβαίνει, και έτσι η ιστορία προχωρά. Εσαεί! Άλλωστε ο Tarantino θα μας παραθέσει μια σεκάνς μνημόνιο και αντικείμενο μελέτης, περί αθανασίας του κινηματογράφου, αλλά και τη δύναμη του να επεμβαίνει στην ιστορία. Ασφαλώς και αναφέρομαι στη σεκάνς της αλληλοεξόντωσης Τσόλερ και Σοσάνας. Όπου ο πεπερασμένος χρόνος ζωής του πραγματικού υποκείμενου σβήνει μπροστά στον αιώνιο χρόνο του κινηματογραφικού υποκειμένου. Και όπου, δεν είναι ο πραγματικός ήρωας, αλλά ο κινηματογραφικός αυτός που διαδραματίζει την πραγματική ιστορία. Ασύλληπτο!


Και όλος αυτός ο κανιβαλισμός της ιστορίας εξελίσσεται σε μια αρένα-πανδαιμόνιο σινεφίλ αναφορών. Που εκκινούν απ' τον βωβό του Pabst και διατρέχουν ολόκληρη την κινηματογραφική ιστορία. Μπορεί αναπόφευκτα το χρονικό πλαίσιο που τοποθετείται η ιστορία, αλλά και οι ανάγκες της, να της επιβάλλουν να αναφερθεί στο βωβό, αλλά εδώ όχι δε μιλάμε για επιβολή. Και λέω όχι, γιατί κοιτώντας το σινεμά του Ταραντίνο, το τσαπτερικό αυτό σινεμά, μπορούμε εύκολα να διακρίνουμε μια στενή αφηγηματική συγγένεια με την δομή του βωβού. Καθώς και ο βωβός δομείται αφηγηματικά πάνω σε σχεδόν αυτόνομα επεισόδια.

Και για να συνεχίσουμε τις σινεφίλ αναφορές, δε θα ήταν ακραίο να αναφέρουμε πως ο Tarantino συναντάει τον Haneke ως προς τη θεματολογία του. Και αναφέρομαι στην απεικόνιση της αδιάσπαστης σχέσης βίας-θεάματος. Σαφώς ο Haneke είναι πιο βαθύς, δε χωράει αμφιβολία. Σαφώς ο Tarantino είναι πιο ευθύβολος. Σαφώς δεν τίθεται θέμα σύγκρισης! Πάντως ο Tarantino δεν μένει σε κάποια αφελή αναπαράσταση. Ο καυτηριασμός της βίας και της πρωταγωνιστούσας θέσης που φέρει στον κόσμο του θεάματος είναι πλήρης. Δεν περιορίζεται μόνο στους "αρνητικούς" ναζί που σχεδόν εκσπερματώνουν, παρακολουθώντας έναν Άρειο να σφαγιάζει Εβραίους στο κινηματογραφικό πανί. Με ένα σαρδόνιο γέλιο το πάει παραπέρα. Καθώς αποτυπώνει με την ίδια καυστικότητα τη βία, όταν η "θετική" Σοσάνα πραγματοποιεί το σχέδιο της. Κάτι που μάλιστα αποτελεί και τη θε(α)ματική κορύφωση της ίδιας του της ταινίας.


Για να κλείσουμε το κείμενο, οφείλουμε μια ειδική μνεία στη σχέση άνθρωπου-ηθοποιού. Όπως έχει πολυαναφερθεί η σχέση Τέχνης-ζωής συγχέεται. Εδώ ο Tarantino μας υποδεικνύει και το συγγενές της σχέσης ηθοποιού-ανθρώπου. Ο ρόλος του ηθοποιού είναι να υποδύεται έναν άνθρωπο. Ένας άνθρωπος υποδύεται διάφορους ρόλους, ανάλογα το βάρος της περίστασης στην οποία βρίσκεται. Συντρίβοντας έτσι το μύθο της ενιαίας προσωπικότητας. Ο ηθοποιός δεν ερμηνεύει ρόλους, αλλά τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος υποδύεται τους ρόλους. Έτσι, δεν είναι σκοπός ο ηθοποιός να ερμηνεύσει τους συγκεκριμένους ρόλους. Ο σκοπός είναι ο ηθοποιός να ταυτιστεί με τον άνθρωπο, και συνεπώς να ερμηνεύσει τον εαυτό του. Ταυτοπροσωπία! Και το οπλοστάσιο του Ταρνατίνο είναι γεμάτο με μερικούς από τους πιο αξιόλογους και εξελίξιμους Ευρωπαίους ερμηνευτές(Christoph Waltz, Michael Fassbender, Diane Kruger, Daniel Brühl), οι οποίοι πλαισιώνονται με τον Brad Pitt που αποτελεί και το κερασάκι στη φάρσα! Η σκηνοθετική καθοδήγηση τους είναι αξιοπρόσεκτη. Ενώ οι ικανότητες του Quentin πίσω από την κάμερα είναι δεδομένες. Η κίνηση λυρική και ξεσαλωτική. Η θέση του υποκειμένου στο κάδρο φέρει βαρύνουσα σημασία. Ενώ στα γνωστά, προστίθονται και οι "αναγκαστικοί" πειραματισμοί ενός καλλιτέχνη που δεν επαναπαύεται.

Glory to Inglorious!

Βαθμολογία 9/10

1st Cine-theasi Awards

UPDATE!!!

Η κάλπη έκλεισε. Ευχαριστώ άπαντες για τη συμμετοχή σας! Τα αποτελέσματα μας είναι τα ακόλουθα:





1) ΤΑΙΝΙΑΣ: Two Lovers

Στην πρώτη ψηφοφορία είχε προηγηθεί πενταπλή ισοβαθμία. (Il Divo, Gran Torino, Hunger, Two Lovers, Wrestler)















2) ΣΕΝΑΡΙΟΥ: Synecdoche, New York

2. Entre les murs, Wall-e
4. Le silence de Lorna, Un conte de Noël















3) ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ: Paolo Sorrentino(Il Divo)

2. Darren Aronofsky(The Wrestler)
3. Matteo Garrone(Gomorra)
4. Steve McQueen (Hunger)
5. Gran Torino, Cztery noce z Anna, Public Enemies, Un conte de Noël












4) ΤΑΙΝΙΑ ΝΕΟΕΜΦΑΝΙΖΟΜΕΝΟΥ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ: Hunger

2. Vals Im Bashir
3. Synecdoche, New York
4. Stella
5. Frozen River













5) ΑΝΔΡΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Mickey Rourke(The Wrestler)

2. Toni Servillo(Il Divo)
3. Michael Fassbender (Hunger),Sean Penn(Milk)
5. Philip Seymour Hoffman-Richard Jenkins







6) ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Kate Winslet(Revolutionary Road)

2. Penelope Cruz(Vicky Cristina Barcelona)
3. Sally Hawknis(Happh-Go-Lucky)
4. Arta Dobroshi, Kate Winslet, Melissa Leo






7) ANIMATION FILM: Wall-e

2. Vals Im Bashir
3. Coraline















8) ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ: The Curious Case of Benjamin Button

2. Public Enemies
3. Der Baader Meinhof Komplex
4. Changelling, Låt den rätte komma in, Dark Knight













9) ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ισοπαλία για Gran Torino, Uc Maymun

3. Changelling, Låt den rätte komma in, Slumdog Millionaire, Wall-e, Two Lovers






10) ΜΟΥΣΙΚΗ: Slumdog Millionaire

2. Il Divo
3. Vals Im Bashir, Wackness, Twilight, The Dust Of Time, Reader, Two Lovers, L'ennemi public n°1














11) ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ: Home

2. Roman Polanski: Wanted and Desired
3. Religulous, Vals Im Bashir(;), Cafe de los maestros, Brüno








12) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΑΙΝΙΑ: Bank Bang

2.Μικρό Έγκλημα, Μικρές Ελευθερίες, Τη Νύχτα που ο Fernando Pessoa Συνάντησε τον Κωνσταντίνο Καβάφη

7th Heaven

Σκηνοθεσία: Frank Borzage
Παραγωγής: USA / 1927
Διάρκεια: 110'

Ο κινηματογράφος από γεννησιμιού του αποτελούσε, κυρίως, μια λαϊκή τέχνη. Κάτι που προέκυψε από τη βασική επιδίωξη, κυρίως, της πρωτοστατούσας Αμερικάνικης βιομηχανίας, αλλά και της ένθερμης υποδοχής που του επιφύλαξε το πρώτο(χρονικά) κοινό.


Και εδώ ο Frank Borzage θα μας διηγηθεί ένα από τα πρώτα ρομαντικά λαϊκά παραμύθια της 7ης Τέχνης. Που επέφερε και το ανάλογο ντελίριο ενθουσιασμού στο άμαθο ακόμα κοινό. Συγκεκριμένα, αυτή(Janet Gaynor) είναι μια μικροκαμωμένη κοπέλα που κακοποιείται από την εμετικά βάναυση αδερφή της. Αυτός(Charles Farrell) είναι ένας καλόκαρδος άθεος που δουλεύει στους υπονόμους, και ονειρεύεται να προαχθεί σε καθαριστή δρόμων. Εκεί, σ' ένα δρόμο δηλαδή, οι ιστορίες τους σμίγουν. Και η αρχικά καταναγκαστική συμβίωση τους, θα οδηγήσει σε έναν γάμο που υπόσχεται τις χαρές της οικογενειακής ευτυχίας. Μόνο που ο μεγάλος πόλεμος θα τους χωρίσει. Μέχρι, ξεντροπιάζοντας ακόμα και τον θάνατο, να ενωθούν ξανά.


Ο Frank Borzage εκκινεί μια ρομαντική ιστορία, κάνοντας ταυτόχρονα μια λαϊκίζουσα κριτική πάνω στην αθεΐα, αλλά και την άρχουσα θέση που έχει καταλάβει η εκκλησία στα κοινά. Μιλάει για έναν βάρβαρο κόσμο. Τον κόσμο των κοινών ανθρώπων. Που μαστιγώνεται από την ανέχεια, τη βία, τους πολέμους, και γενικότερα τον κυνισμό. Και θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε πως ασπάζεται το ακόλουθο moto: "Όλοι βουρκιζόμαστε στις λάσπες και τις ακαθαρσίες αυτού του τόπου. Όμως μερικοί έχουν το θάρρος να στρέφουν το βλέμμα πάνω απ' τους υπονόμους, να απλώνουν τα χέρια και να χαϊδεύουν τ' άστρα." Κάπως έτσι οδηγούμαστε στον 7ο ουρανό του ρομαντισμού και της ευτυχίας. Ή καλύτερα στην οπτικοποιήση της κοινώς αποδεκτής ευτυχίας. Καθώς το film εξελίσσεται σε μια ωδή στο φτιασιδωμένο τρίπτυχο πίστη-ελπίδα-αγάπη.


Ο Frank Borzage είναι τυχερός να έχει στο οπλοστάσιο του, μια ερμηνεύτρια με τα χαρακτηριστικά της Janet Gaynor. Η οποία γεμίζει τα κάδρα με ακράδαντο συναισθηματισμό. Με έναν ομιλούντα συναισθηματισμό που απογειώνει και τις δεδομένες δυνατότητες του βωβού. Η αύρα της εκρηγνύεται απ' το σώμα της, και πυροκροτεί επανειλημμένως το χειροκρότημα του κοινού. Σε αυτό συμβάλλει και ο βραβευμένος με oscar σκηνοθέτης που επιμελείται με αξιοπρόσεκτη προσοχή τα κάδρα του. Εκεί που η ψυχοσωματική γλώσσα κατακλύζει το χώρο και υπερβαίνει την ανθρώπινη ομιλία. Δηλαδή εκεί που γεννήθηκε, εκεί που πέθανε και εκεί που ανασταίνεται ο βωβός κινηματογράφος μέχρι σήμερα...
Βαθμολογία 6,5/10

Un homme et une femme

Σκηνοθεσία: Claude Lelouch
Παραγωγής: France / 1966
Διάρκεια: 102'

Πολυδοξασμένη και πολυβραβευμένη(Κάννες, Oscars) ταινία του Γαλλικού κινηματογράφου. Ο Claude Lelouch αναμειγνύει το άναρχο πνεύμα της avant garde με ένα προσωπικό, εξωγήινο όραμα λυρικής εικονοποιείας, και μεταφέρει τη διαδεδομένη μελό σημειολογία της εποχής, στα σαλόνια της high class κοινωνίας.


Το story είναι απλό. Ο άντρας και η γυναίκα του τίτλου, χτυπημένοι απ' τη μοίρα αμφότεροι, ερωτεύονται. Ένας έρωτας αέρινος. Μια φωτιά σ' ένα φιτίλι, που στην ψευδαίσθηση των χθεσινών σταχτών, είχε παραδοθεί στην πρότερη ακινησία. Και όλα αυτά ο φακός τα κάνει μια οπτική πανδαισία. Σαν να αναλαμβάνει ρόλο χορευτή-καβαλιέρου, ντάμες όλοι εμείς, που μας καθοδηγεί σε τοπία ανείπωτης ομορφιάς και αθώας ρομαντικής ποίησης. Οι μουσικές του Francis Lai, σύμβολο μιας εποχής, κάνουν τα βήματα πιο εύκολα.

Η φόρμα της ταινίας είναι πραγματικά ανεπανάληπτη. Πρόκειται για εκείνες τις φορές που οι δεδομένες λέξεις αδυνατούν να περιγράψουν το νόημα του απροσδιόριστου, του πρωτόγνωρου. Της γοητευτικής υπέρβασης. Στοιχεία που χαρακτήρισαν τον Claude Lelouch ως μοντερνιστή. Ο φακός εναλλάσσει τα χρώματα και τις στυλιστικές επιλογές ανά σκηνή. Κάτι που έχουμε ξανασυναντήσει στον κινηματογράφο, με τη χρήση των flash backs και της ασπρόμαυρης φωτογραφίας, χρήση που αποσκοπούσε αποκλειστικά στον προσδιορισμό του τώρα και του χθες. Όμως το "Un homme et une femme" είναι άλλη περίπτωση. Η εναλλαγή στα χρώματα δεν απευθύνεται στις μεταπτώσεις του εξωτερικού χρόνου. Αυτός δε νοείται στο σινεμά του Claude Lelouch. Οι προαναφερθέν εναλλαγές καθρεφτίζουν την απόχρωση, την εσωτερική απόχρωση της στιγμής. Ο χρόνος δεν έχει αυθύπαρκτη ροή. Η στιγμή δεν υπακούει σε κάποια φυσική νομοτέλεια. Έτσι σχεδόν όλο το φάσμα της ίριδος παρελαύνει στο κινηματογραφικό κάδρο, πλαισιομένο με εμβόλιμα φυσικά πλάνα άπταιστης ποιητικότητας. Και όλο αυτό το ρεσιτάλ φωτογραφίας δε μοιάζει καθόλου με κάποιο επειδεξιομανικό πειραματισμό. Αντιθέτως, οι εικόνες ενώνονται από το αίσθημα της μελαγχολικής απώλειας, αλλά και του έρωτα, που αποπνέονται σε ολόκληρο το φιλμικό χρόνο.


Μόλις όμως ξεπεράσεις την επιφάνεια της φόρμας, θα 'ρθεις αντιμέτωπος με την κενότητα ενός έρωτα που συντηρείται μόνο από την εκκωφαντική ποιητικότητα και τις ικανές ερμηνείες της Anouk Aimée και του Jean-Louis Trintignant. Επιπροσθέτως, ο Claude Lelouch θα χειριστεί κάπως εκβιαστικά γεγονότα θανατηφόρων δυστυχημάτων, αφήνοντας αδικαιολόγητα υψίφωνες δραματικές κορώνες, να καταβάλλουν τον θεατή.


Δεν ξέρω κατά πόσο είναι φρόνιμο να σπας μια ταινία σε επιμέρους ενότητες. Δεδομένου ότι ένα έργο Τέχνης αποτελεί μια ολότητα, μια αυθύπαρκτη οντότητα. Ωστόσο, το "Un homme et une femme" είναι μια ταινία που δεν καταφέρνει να πείσει, αλλά επιτυγχάνει με χαρακτηριστική ευκολία να μαγέψει.
Βαθμολογία 7/10

The Crowd

Σκηνοθεσία: King Vidor
Παραγωγής: USA / 1928
Διάρκεια: 104'

Ο King Vidor θα εκμεταλλευτεί τους ξέφρενους ρυθμούς του βωβού κινηματογράφου, και θα κοιτάξει καυστικότητα τον θεσμό της οικογένειας. Παρατηρεί ασφυκτικά μια τέτοια, από την χαραυγή ως τη δύση της. Παραθέτοντας ένα κανιβαλιστικό, αλλά και τρυφερό συνάμα, μελόδραμα.


Στον βωβό κινηματογράφο σχεδόν τα πάντα είναι αυτοτελή. Σχεδόν τίποτα δεν έχει επεισέλθει στη διαδικασία ενοποίησης. Ο βωβός κινηματογράφος είναι σαν ένα ακρωτήρι που βρέχεται από τρεις θάλασσες. Πρώτον, η εικόνα έχει τη δική της υπόσταση και τη δική της βαρύτητα. Δεύτερον, η μουσική παράγεται ως ένα άλλο κείμενο, συνήθως σε κάποιο πιάνο, η οποία δεν ενσωματώνεται αλλά προστίθεται αυτούσια στην εικόνα. Για αυτό και η μουσική την περίοδο των πρώτων ταινιών, είτε ερχόταν από κάποιο pick up, είτε από το σόλο ενός μουσικού που "έπαιζε" παράλληλα με την εικόνα. Και τρίτον, το κάδρο συχνά αποκτάει τη λειτουργικότητα μιας λογοτεχνικής σελίδας. Όπου πάνω του διατρέχει ένα πληροφοριακό κείμενο σχετικό με την πλοκή. Έτσι ο βωβός κινηματογράφος, ως Τέχνη, δεν αποτελεί την ενοποίηση των τεχνών που τον απαρτίζουν, αλλά το σημείο συνάντησης αυτών. Την ίδια αυτοτέλεια παρατηρούμε και στο σενάριο. Για παράδειγμα, η έννοια της σεκάνς δε σημαίνει μια ξεχωριστή νοηματική οντότητα που συνδέεται αναπόσπαστα με τον ευρύτερο (νοηματικό) σκοπό της ταινίας. Στο βωβό κινηματογράφο η σεκάνς σημαίνει κυρίως ένα αυτόνομο σκετς-επεισόδιο που διατηρεί την αυτοτέλεια του. Και έτσι η δραματουργία είναι σαν να παράγεται γραμμικά, ως το άθροισμα των επιμέρους επεισοδίων.


Το "The Crowd" λοιπόν είναι το άθροισμα μερικών πολύ ενδιαφέροντων τέτοιων επεισοδίων. Επεισόδια που εκκινούν από την δημιουργικότητα και την ευρηματικότητα του φλερτ δύο ανθρώπων, για να περάσουν στο ερωτοχτυπημένο στάδιο της πρώτης περιόδου, το οποίο παρέρχεται δια της έλευσης της ρουτίνας και της συνηθεισιοποίησης. Ένας καρπός σεξουαλικής πράξης -όχι έρωτα- έρχεται να συσπειρώσει τις διαλυτικές τάσεις. Οι οποίες επανέρχονται εντονότερες και αμείλικτες έπειτα από την έλευση ενός (ή μιας σειράς) δραματικού γεγονότος. Ο King Vidor παρατηρεί όλα τα παραπάνω καυτηριάζοντας την οικογένεια, αλλά και τα μέλη που την απαρτίζουν. Κοιτώντας τον άντρα ως το απαύγασμα μιας ονειροπαρμένης και τραγικά φιλόδοξης ύπαρξης. Και την γυναίκα ως το αντίβαρο που κρατάει ισορροπία σε αυτή την επικίνδυνη κούρσα. Την ώρα που η οικογένεια βρέχεται υπό το διαρκές άγχος του βιοπορισμού, αλλά και των πυρών του κοντινού περιβάλλοντος. Υπό αυτές τις συνθήκες, τα τέκνα βαδίζουν αβέβαια και αβοήθητα στο δρόμο της κοινωνίας, την ώρα που η μετωπική δεν είναι απλά μια απειλή...


Το "The Crowd" παραμένει μια απολαυστική ρομαντική ιστορία. Όντας ταυτόχρονα και ο κανίβαλος του ρομαντισμού! Παραθέτοντας ένα νατουραλιστικό μάθημα οικογενιολογίας.
Βαθμολογία 7/10